ਲਾਇਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
Universiteit Leiden | |
 | |
| ਲਾਤੀਨੀ: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found. | |
ਪੁਰਾਣਾ ਨਾਮ | Rijksuniversiteit Leiden |
|---|---|
| ਮਾਟੋ | Libertatis Praesidium (Latin) |
ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਮਾਟੋ | ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਗੜ੍ਹ |
| ਕਿਸਮ | ਪਬਲਿਕ ਖੋਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਸਥਾਪਨਾ | 8 ਫ਼ਰਵਰੀ 1575[1] |
| ਬਜ਼ਟ | €588 ਮਿਲੀਅਨ (2016)[2] |
| ਰੈਕਟਰ | ਕਾਰੇਲ ਸਟੋਕਰ |
ਵਿੱਦਿਅਕ ਅਮਲਾ | 1,352[3] |
| ਵਿਦਿਆਰਥੀ | 26,900 (2017)[3] |
| ਟਿਕਾਣਾ | , , |
| ਕੈਂਪਸ | ਸ਼ਹਿਰੀ/ਕਾਲਜ ਸ਼ਹਿਰ |
| ਰੰਗ | Dark Blue[4] |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | www.universiteitleiden.nl |
 | |
ਲਾਇਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਸੰਖੇਪ LEI; ਡੱਚ: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found.) ਸ਼ਹਿਰ ਲਾਇਡਨ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ, ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ।[5] ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1575 ਵਿਚ ਵਿਲੀਅਮ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਫ ਔਰੇਂਜ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਅੱਸੀ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਡਚ ਵਿਦਰੋਹ ਦਾ ਨੇਤਾ ਸੀ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1575 ਵਿਚ ਵਿਲੀਅਮ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਫ ਔਰੇਂਜ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਅੱਸੀ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਡਚ ਵਿਦਰੋਹ ਦਾ ਨੇਤਾ ਸੀ। ਡਚ ਰਾਇਲ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਲਾਇਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਅਜੇ ਵੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ; ਕੁਈਨਜ਼ ਜੂਲੀਆਨਾ ਅਤੇ ਬੀਟ੍ਰਿਕਸ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਵਿਲੀਅਮ-ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ। ਡਚ ਗੋਲਡਨ ਏਜ ਦੌਰਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ਜਦੋਂ ਯੂਰਪ ਭਰ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਬੌਧਿਕ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਲੀਡੇਨ ਦੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਡਚ ਗਣਰਾਜ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਲਾਇਡਨ ਰੇਨੇ ਡੇਕਾਰਤ, ਰੈਮਬਰਾਂ, ਕ੍ਰਿਸਟੀਆਨ ਹਿਊਜੈਨਸ, ਹਿਊਗੋ ਗਰੋਸ਼ੀਅਸ, ਬਾਰੂਚ ਸਪਿਨੋਜ਼ਾ ਅਤੇ ਬੈਰੋਨ ਡੀ'ਹੋਲਬੈਕ ਵਰਗੀਆਂ ਹਸਤੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਸੀ।
ਲਾਇਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਫੈਕਲਟੀਆਂ (ਲਾਇਡਨ ਵਿੱਚ ਛੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੇਗ ਵਿੱਚ) ਅਤੇ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਭਾਗ ਹਨ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੋਇਮਬਰਾ ਗਰੁੱਪ, ਯੂਰੋਪੀਅਮ ਐਂਡ ਲੀਗ ਆਫ ਯੂਰਪੀਅਨ ਰਿਸਰਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਜ਼ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਲਾਇਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ।
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ 10 ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕ ਰੱਟ ਸਮੇਤ ਨੌਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਆਗੂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਹਨ ਕੁਵਿੰਸੀ ਐਡਮਜ਼, ਨਾਟੋ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ, ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੋਰਟ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਸਟਿਸ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ 16 ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ (ਮਸ਼ਹੂਰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਲਬਰਟ ਆਇਨਸਟਾਈਨ[6][7] ਅਤੇ ਐਨਰੀਕੋ ਫ਼ੇਅਰਮੀ ਸਮੇਤ) ਵੀ ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਫਾਊਡੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੁਢਲਾ ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]
.jpg)
1575 ਵਿੱਚ ਉਭਰ ਰਹੇ ਡਚ ਰੀਪਬਲਿਕ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਾਰਟਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਹੇਬਸਬਰਗ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਵਿਚ ਇਕੋ ਇਕ ਹੋਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸਪੇਨ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਦੱਖਣੀ ਲਿਊਵਨ ਵਿੱਚ ਲਿਊਵਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸੀ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਪੁਨਰਜਾਗਰਣ ਨੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਿੰਸ ਵਿਲੀਅਮ ਨੇ ਲਾਇਡਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਡਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੋਵੇ, ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਲੋਕ ਵੀ ਦੇ ਸਕੇ। [8] ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੋਣ ਲੀਡੇਨ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੀਡੇਨ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਨਾਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਵਿਡੰਬਨਾ ਇਹ ਕਿ ਵਿਲੀਅਮ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸਪੇਨ ਦੇ ਫਿਲਿਪ ਦੂਜਾ ਦਾ ਨਾਮ ਅਧਿਕਾਰਿਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਹਾਲੈਂਡ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ਤੇ ਕਾਊਂਟ ਸੀ। ਫਿਲਪ ਦੂਜੇ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਲੀਡੇਨ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਜਵਾਬ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੇਂਟ ਬਾਰਬਰਾ ਦੇ ਕਾਨਵੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ, ਫਿਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 1577 ਵਿੱਚ ਫਲੀਡੀ ਬਾਗੀਜਨ ਚਰਚ (ਹੁਣ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਜਾਇਬਘਰ ਦਾ ਸਥਾਨ) ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ 1581 ਵਿੱਚ ਵਾਈਟ ਨੰਨਸ ਦੇ ਕਾਨਵੈਂਟ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ, ਇਹ ਥਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਕੋਲ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸਲ ਇਮਾਰਤ 1616 ਵਿਚ ਅੱਗ ਨਾਲ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "De Tachtigjarige Oorlog en het ontstaan van universiteiten in de Noordelijke Nederlanden". Historiek (in Dutch). 16 May 2017. Retrieved 19 May 2017.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "The University at a glance". Leiden University. Archived from the original on 2016-06-08. Retrieved 2017-05-08.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 3.0 3.1 3.2 "The University in figures". Leiden University. Archived from the original on 2016-02-07. Retrieved 2016-01-29.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Universiteit Leiden Kleurgebruik". Leiden University. Retrieved 2013-02-07.
- ↑ Technically the University of Leuven, currently in Belgium but in the year of its foundation (1425) located in the Netherlands, is the oldest university ever founded in the Netherlands, but Leuven is no longer part of the Netherlands.
- ↑ Albert Einstein was known as a professor at Leiden University. Einstein regularly taught Leiden students for a few weeks per year. His first lecture at Leiden was about "Ether and Relativity Theory".
- ↑ University, Leiden. "Einstein in Leiden". Leiden University. Retrieved 9 May 2014.
- ↑ Otterspeer, Willem (2000). Groepsportret met Dame: de Leidse universiteit, 1575-1672. ISBN 978-90-351-2240-6.