ਬਸਰ, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਤਸਦੀਕ ਲਈ ਹੋਰ ਹਵਾਲੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। (May 2009) |
ਬਸਰ | |
---|---|
ਕਸਬਾ | |
ਗੁਣਕ: 27°59′0″N 94°40′0″E / 27.98333°N 94.66667°E | |
ਦੇਸ਼ | ਭਾਰਤ |
ਰਾਜ | ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ |
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ | ਲੇਪਾ-ਰਾਡਾ |
ਉੱਚਾਈ | 578 m (1,896 ft) |
ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | |
• ਅਧਿਕਾਰਤ | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ |
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | ਯੂਟੀਸੀ 5:30 (IST) |
ਪਿੰਨ ਕੋਡ | 791101 |
ਟੈਲੀਫੋਨ ਕੋਡ | 03795 |
ISO 3166 ਕੋਡ | IN-AR |
ਵਾਹਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ | AR25 |
ਤਟ ਰੇਖਾ | 0 kilometres (0 mi) |
ਬਸਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੇਪਾ-ਰਾਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨਗਣਨਾ ਵਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਬਾਸਾਰ ਗਾਲੋ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਹੈ। ਬਸਰ ਦੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਸਰ ਲੇਪਰਾਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਾਸਕੋਨ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਬਾਸਾਰ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਨਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿਦੀ, ਹੀਈ ਅਤੇ ਹਿਲੇ। [1]
ਜਨਸੰਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]2001 ਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਾਸਾਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 3834 ਗਾਲੋ (ਜਨਜਾਤੀ) ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਮਰਦ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 56% ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ 44% ਬਣਦੇ ਹਨ। ਬਾਸਾਰ ਦੀ ਔਸਤ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 72% ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 59.5% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। 61% ਮਰਦ ਅਤੇ 39% ਔਰਤਾਂ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਹਨ। 16% ਆਬਾਦੀ 6 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਘਣਤਾ 11 ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਮੀਟਰ 2 ਹੈ। ਬਸਰ ਦੇ ਗਾਲੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਫ਼ਸਲ ਚੌਲ, ਮੱਕੀ ਹੈ, ਬਾਸਾਰ ਘਾਟੀ ਦੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਤਰੇ ਅਤੇ ਅਨਾਨਾਸ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੀਵੀਫਰੂਟ ਅਤੇ ਸੇਬ ਪਹਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਸਾਰ, ਗਾਲੋ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਰੀਬਾ, ਬਾਸਰ ਅਤੇ ਰੀਰਾਮ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦਾ ਅਸਲ ਸਥਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ 65 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹਾੜੀ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਰੇਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਮੁੱਖ ਸ਼ੈਲੀ ਵਾਲੇ ਗਾਓਂ ਬੁੱਢਾ (ਸਰਪੰਚ)ਦੇ ਅਧੀਨ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਿੰਡ ਦੀ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਅਦਾਲਤ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੀਆਂ ਕੌਂਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਫੈਸਲੇ ਇੱਕ ਡੇਰੇ ਵਿੱਚ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਂਵਾ
[ਸੋਧੋ]ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਸਰ ਸਰਕਲ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ 1) ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ICAR), ਬਾਸਾਰ 2) ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (RGU), ਈਟਾਨਗਰ ਨਾਲ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਡਲ ਕਾਲਜ 3) APSCTE ਨਾਲ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਟੋਮੀ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ ਕਾਲਜ 4) ਸਰਕਾਰੀ ਉੱਚ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ, ਬਾਸਰ 5) ਸਰਕਾਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ, ਬਾਮ 6) ਸਰਕਾਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ, ਪੁਰਾਣੀ ਮੰਡੀ ਬਾਸਾਰ 7) ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਕੇਂਦਰ ਵਿਦਿਆਲਿਆ, ਪੁਰਾਣੀ ਬਜ਼ਾਰ ਬਾਸਾਰ 8) SFS ਸਕੂਲ, ਗੋਰੀ
ਭਾਸ਼ਾ
[ਸੋਧੋ]ਬਸਾਰ ਵਿੱਚ ਗਾਲੋ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਉਪ-ਬੋਲੀ ਗਾਲੋ (ਲਾਰੇ) ਹੈ, ਜੋ ਗਾਲੋ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੀ ਉਪ-ਬੋਲੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਹਿੰਦੀ ਵੀ ਗਾਲੋ ਕਬੀਲੇ ਦੀ ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ।
ਬਾਸਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੈਲੋ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ ਦੋਵੇਂ ਲਿੰਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸਵੈ-ਬੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਮੱਖੀ ਛਾਤੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਭੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਰੀਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਗਲੇ ਲਪੇਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢੱਕਦਾ ਹੈ। ਮਰਦ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਬੁਣਿਆ ਸਲੀਵਲੇਸ ਕਮੀਜ਼ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਅਰਧ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰਾਂ ਅਤੇ ਕੋਰਲਾਂ ਨਾਲ ਜੜੀ ਹੋਈ ਇੱਕ ਬੈਲਟ-ਵਰਗੇ ਹਿਰਨ ਦੇ ਚਮੜੇ 'ਤੇ ਲਟਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟੋਪੀ-ਵਰਗੇ ਢੱਕਣ ਨਾਲ ਢੱਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਬੋਲੁਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਗੰਨੇ ਤੋਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੁਰਾਣੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਹੈਲਮੇਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਬਸਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਗਾਲੋ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਟੈਟੂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਥਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ "ਹੋਬ" ਜਾਂ ਮਿਥੁਨ ( ਬੋਸ ਫਰੰਟਾਲਿਸ ) ਕਹਿੰਦੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ 'ਤੇ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਤਿਉਹਾਰ ਅਤੇ ਨਾਚ
[ਸੋਧੋ]ਤਿਉਹਾਰ " ਮੋਪਿਨ " ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤਿਉਹਾਰ, ਬਾਸਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ "ਮੋਪਿਨ" ਦਾ ਪੋਪੀਰ ਗਾਨ ਅਤੇ ਨਾਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੋਪਿਨ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਮਹੀਨੇ 5 ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਾਸਕੋਨ ਤਿਉਹਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਥਾਨਕ ਗਾਲੋ ਕਬੀਲੇ ਦੀ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਧੂਮ ਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। [2]
ਧਰਮ
[ਸੋਧੋ]ਗਾਲੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ "ਡੋਨੀ-ਪੋਲੋ" ਪ੍ਰਥਾ ਦੇ ਲੋਕ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀਆਂ ਅਸੀਸਾਂ ਮੰਗਣ ਲਈ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਕਾਂ ਦਾ ਗਾਇਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ "ਨਾਇਬੂ" ਨਾਮਕ ਪੁਜਾਰੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਡੋਨੀ-ਪੋਲੋ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਚੋਲੇ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
ਗੈਲਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Basar MLA". Archived from the original on 19 ਅਗਸਤ 2016. Retrieved 14 ਅਗਸਤ 2016.
- ↑ "BASCON - A Festival Beyond The Ordinary At Basar". Voyager - Sandy N Vyjay (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 17 ਦਸੰਬਰ 2018. Retrieved 21 ਜੁਲਾਈ 2019.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਨੰਬਰ ਰੱਦ ਛੇਦ ਕਰਨ ਦੇ ਫਲਨ ਦੇ ਮੁੱਲ ਨੰਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ
- Use dmy dates
- Use Indian English from July 2018
- All Wikipedia articles written in Indian English
- Articles needing additional references from May 2009
- Articles with invalid date parameter in template
- All articles needing additional references
- Pages using infobox settlement with bad settlement type
- ਲੇਪਾ ਰਾਦਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਕਸਬੇ