Maas
“Maas in de verdediging, snap je hem, hè?”
De Maas is een van de oudst bekende industriele afvoerkanalen van West-Europa. De oorspronkelijke plannen voor het aanleggen van de Maas (Latijn: Mosa) reppen nog van een project in de arbeidsvoorziening, maar al gauw verschoof het accent naar infrastructurele verbetering en grensafbakening voor het Romeinse Rijk. De Maas is exact 1000 Romeinse Mijlen (M milia) lang; ze voert van het huidige Pain-du-Stocque(Frankrijk) naar het Groot Afvoer Bekken Noord - III (Engels: Great Basin North III, in de volksmond verkort tot Noord/C).
Geschiedenis[bewerken]
De oudste werken, waarin de Maas wordt genoemd, dateren van vlak voor het begin van onze jaartelling. In een ietwat onduidelijk document, waarvan de herkomst niet volledig bekend is, wordt een projectontwikkelaar uit Liegis (tegenwoordig: Luik, België) genoemd, die een aquaduct augustum ontwikkelt. In de Romeinse literatuur staat deze projectontwikkelaar bekend als de onafhankelijke Hieronymus Obelix, de Belgische traditie kent hem slechts als ene Jerommeke. Onduidelijk is in hoeverre de plannen van deze projectontwikkelaar al gevorderd waren.
De Maas duikt weer op rond 30-45 AD, wanneer de Romeinse belastinginner Bribus Taxus de eerste schep in de grond steekt voor het project dat later bekend werd onder de werktitel Meer Afval Afvoeren (M.A.A.). Een nazaat van de bovengenoemde Hieronymus Obelix, voltooide het ruwweg Zuid-Noord gelegen deel van dit project binnen tien jaar, zonder noemenswaardige hulp van buitenaf. Als eerbetoon aan deze grote vaderlander is in België een standbeeld opgericht dat tegenwoordig bekend staat als Manneken Pis.
Na deze ongekende prestatie heeft het ontwikkelen van de Maas een aantal jaren stilgelegen. In de beleidsnotities van de plaatselijke Romeinse gouverneurs is te lezen dat het project over het algemeen werd gezien als een kolossale catastrofe (catastrophus colossus). Besloten werd deze Grote Sloot aan te sluiten op het dichtstbijzijnde waterbekken. Met behulp van duizenden arbeiders die werkloos waren geworden na het voltooien van een onbelangrijk stadionnetje in Rome, het Colloseum ofzo, werd het Oost-West traject gegraven. De grote hoeveelheid uitgegraven zand werd steeds meegenomen in de richting waarin het werk vorderde. Plaatsnamen als 's Gravenzande in Nederland en Allee-Wattenbultzandzulle in België herinneren hier nog steeds aan. Bij het sluiten van het project werd het gebruikt om een groot eiland in het Groot Bekken te maken. Later ontstond op dit eiland een staatje dat uitgroeide tot het huidige Verenigd Koninkrijk. Inmiddels was het grootste waterbouwkundig project van die tijd omgedoopt tot Meer Afval Afvoeren - Omgedoopt Project (M.A.A.O.P.). Kort na de voltooiing van het werk werd om boekhoudkundige redenen de laatste naamswijziging doorgevoerd: het kanaal zou voortaan M.A.A.S. of Maas heten (Meer Afval Afvoeren en Snel). De laatste drie dagen van het project stonden onder leiding van de ESCT, de Eigenzinnige School voor Civiele Techniek, een van de voorlopers van de huidige universiteit van Delft.
Tegenwoordig is de Maas tamelijk in onbruik geraakt, zeker sinds in 1908 Prof. Dr. Ir. Hans J. Brincker in opdracht van het toenmalige ministerie van klei, leem en modder (KLM) het rapport "Den dhuim inden Dhijck, of: de gallo Belgico" schreef, waarin meerdere aanbevelingen werden gedaan voor ecologische toepassingen van het gebied tussen Maas en Waal. Curieus genoeg heeft de Nederlandse regering geen van de aanbevelingen van Prof. Dr. Ir. Brincker overgenomen; toch is er een ontmoedigend signaal van het rapport uitgegaan.
Betrokken Bobo's[bewerken]
Vanaf het begin is de Maas een project geweest waaraan velen hun prestige hebben willen ontlenen. Een aantal van deze mensen is in de loop van de geschiedenis ook werkelijk van beslissende invloed gebleken, anderen zijn in de anonimiteit verdwenen. Enkele betrokkenen van het eerste uur:
- Hieronymus Obelix (ene Jerommeke), de eerste projectontwikkelaar die plannen maakte voor een groot afvoerkanaal;
- [naam onbekend], de aanlegger van bijna 60% van de oorspronkelijke loop van de Maas;
- Bribus Taxus, de financier en Eerste Schop van het Romeinse onderdeel van het project;
- Simon Stevin, onafhankelijk adviseur met een brede ervaring in inpoldering en haring eten;
- Jules Deelder, bard;
- Johan Cruijff, mental coach, extern adviseur, criticus, analist, planner, PR-chef en mediapersoonlijkheid (van hem is ook de uitspraak: "maar dat is logisch").
Later, toen de Maas al sinds jaar en dag een gegeven was, begon men pas het duidelijke gebruiksgemak in te zien: een afvoerkanaal van ongekende proporties. In deze fase, die ongeveer in de vroege middeleeuwen begint, is wederom een aantal belangrijke betrokkenen aan te wijzen:
- Mona Lisa, de eerste vrouwelijke ingenieur van de Universiteit Delft;
- Belangrijke Betrokkene, een belangrijke betrokkene;
- Frans Bauer, bard, opvolger van Jules Deelder;
- Jos Merckx, broer van Eddy, fervent student aan de Katholieke Universiteit Rijkevorsel, welbekend om zijn waterbouwkundig inzicht, vermogen tot het vermorzelen van pingpongballen en stroopwafels.
| Plasjes, plompjes en vijvertjes | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|