Jumooma
Keemistirii keessatti Cuqoomini walgitiinsaa ykn Jumoomni ( N ) lakkoofsa walgitiinsaa bulbulamaa bulbula liitira tokko keessatti argamanii ibsa
Hiika
[gulaali | lakkaddaa gulaali]Jumoomni kan ibsamu baay'ina giraama yookiin moolii walgitiinsa bulbulamaa bulbula liitira tokko keessatti argamudha Yuunitiin SI Jumoomaa liitira tokkoof walgitiinsa (Eq/L) dha.bakka N Jumoomni, m sol hanga bulbulamaa giraama, EW sol ulfaatina walgitiinsaa bulbulamaa, V soln immoo qabee bulbulaa guutuu liitira.
Fayyadama
[gulaali | lakkaddaa gulaali]Gosoonni walnyaatinsa keemikaalaa beekamoo sadii kan jumoomni akka safartuu gosoota walnyaatinsaa furmaata keessatti itti fayyadamnu jiru:
- Keemistirii asiidii-beezii keessatti, normaalitiin qindoomina ayoonota haayidirooniyeemii (H 3 O ) yookiin ayoonota haayidirooksaayidii (OH − ) furmaata keessatti ibsuuf fayyadama. As, gatii lakkoofsa intigeerii. Tokkoon tokkoon bulbulamaa yeroo bulbulamu gosa walnyaatinsaa tokkoo fi isaa ol walqixa ta’e uumuu danda’a.
- Walnyaatinsa reedoksii keessatti, qabxiin walqixxummaa lakkoofsa elektiroonota oksaayidii ykn hir’isuun fudhachuu ykn arjoomuu danda’u ibsa. As, gatii firaakshinii (lakkoofsa guutuu hin taane) qabaachuu danda’a.
- Walnyaatinsa rooba keessatti, factor walqixxummaa baay’ina ayoonota walnyaatinsa kenname keessatti roobu safara. As, gatii lakkoofsa guutuuti.
Normaalitiin asiidii-beezii titraashiniif fayyadamuun ni danda’ama. Fakkeenyaaf, asiidiin salfiyuurikii (H 2 SO 4 ) asiidii daayipirootikii dha. Erga 0.5 qofa ta'ee 1 niwutraalaayiz gochuuf mol H 2 SO 4 barbaachisa mol OH −, factor walqixxummaa: 1.1.
- f eq (H 2 SO 4 ) = 0.5 ta’a
Yoo cunqooma bulbula asiidii salfiyuurikii c (H 2 SO 4 ) = 1 ta’e mol/L, sana booda jumoomni isaa 2 dha N. Furmaata "2 jumoo" jedhamus ni danda'ama.
Haaluma walfakkaatuun, bulbulama c (H 3 PO 4 ) = 1 qabuuf mol/L yoo ta’e, asiidiin fosfooriik atoomota H asiidii 3 waan of keessaa qabuuf normality 3 N dha.