Nos gordian
L'expression « nos gordian » designa, per metafòra, un problèma inextricable, fin finala resolgut per una accion subte: trencar lo nos gordian. L'expression pren son origina dons una legenda associada a Alexandre lo Grand. De vèrms nematòds, formant un entrelaç inextricable, son nomenats vèrms gordians.
Istoric
[modificar | Modificar lo còdi]Segon la legenda, Midas s'anava dins un carri a l’assemblada populara, que los membres, violentament oposats, èran al punt d'elire lo futur sobeiran. Es alara que la prediccion d’un oracle (será rei aquel que vendrá cap a eles sus son carri) lor tornèt a la ment e los electors causiguèron Midas (òme paure intrant dins la vila sur son carri de buòus) per èsser monarca. Segon Polièn, los partisans de Midas serián sortits de la vila jol pretèxte de participar a una ceremonia orgiaca e après aver escotelat lors adversaris, aurián ocupat la vila, daissada sens susvelhança, e proclamat Midas tiran de Frigia.
Gaireben totas las versions del mite fan de Gordias, paire de Midas, le fondator del reialme de Frigia. Aquela ipotèsi se justifica tan mai que Gordias dona son nom a Gordion, la residéncia reiale dels reis frigians. Lo carri a una significacion simbolica: es lo simbòl de la reialtat e la divinitat pels persas, los etruscs, los germans e, tanben, los illirians. E totjorn segon la legenda, lo timon del carri del rei Midas èra ligat pel celèbre « nos gordian », que qui que siá, segon la profecia, capitará a lo desnosar vendrá lo mèstre de l’Asia — expleit que realizèt Alexandre lo Grand.
En 333 AbC., Alexandre ensag de desfar lo nos. Podent pas trobar un tèrme per lo desnosar, Lo trenquèt d'un cop d'espasa (la « solucion d'Alexandre »). Una autra interpretacion conta que demandèt a un del seu soldats d'o far. Alexandre contunhèt anseguida sas conquistas en Asia, mas la profecia poirá èsser qu'una propaganda inventada mai tard al seu benefici.
La carreta de legums de Gordias venguèt l'emblèma del poder e d'una armada totjorn prèst pel combat, expausat al palais dels reis de Frigia a Gordion, redusida al sègle IV AbC a una satrapia pèrsa.
Lo nos poiriá en fach èsser un còdi religiós secret conservat pels prèstres de Gordion. Robert Graves, dins son obrtaga Los Mites grècs, suggerís que poiriá simbolizar le nom interdit de Dionís codat dins un messatge, e que seriá estat transmés amb las generacions dels sacerdòtes e revelat sonque als reis frigians.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Edith Hamilton. La Mythologie. éd. Marabout, 1978. ISBN 9782501002646. 414 p.
- Arrien, Anabase d'Alexandre, II, 2 [« lire en ligne »]
- Robert Graves, Les Mythes grecs, 1993 ISBN: 201278951X
- Robin Lane Fox, Alexandre le Grand, 1973 ISBN: 0140088784
Vejatz tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Articles connèxes
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- (en) Untying the Gordian Knot, una discussion sus problèmas de topologia que compren lo nos gordian.