Ipòna

Localizacion de las ciutats romanas de l'Africa romana

Ipòna, en latin Hippo Regius, es le nom antic de la vila d'Annaba, se trapant al Nòrd Èst d'Argeria. Venguèt una de las principalas ciutats de l'Africa romana. Sant Agustin fuguèt evèsque de la vila de 395 fins a sa mòrt en 430.

Istòria

Abans de venir Annaba, nom causit pel corsari Kheireddine que prenguèt de la vila del ginjorlièr (El Annabe en arab) en 1522, Ipòna èra "lo golf del rei" que lo nom ven de la Preïstòria, après un aflaquiment dins la massa cristallina de l'Edough. Abriguèt un establiment fenician al sègle XI, una aglomeracion punica prospèra aliada de Cartage, puèi metropòli numida de Massinissa al sègle III abans que la desfacha en 46 AbC. de Juba I, aliat de Pompèu, provoquèt son annexion a la província romana d'Africa Nova, creada per Juli Cesar. Ipòna coneguèt la riquessa e lo bonastre. Foguèt una de las granda vilas d’Africa Nova e lo marcat mai progit de l'Africa Romana.

Al sègle V, Ipòna venguèt lo fogal del cristianisme jos l'episcopat de Sant Agustin evèsque de la vila de 396 fins a sa mòrt en 430. Ipòna just après foguèt presa pels Vandals en 431 e los Bizantins en 533. Après de logas annadas d'estagnacion vegèt arribar l'islam, e, en 705, Ipòna ven jos dominacion de las dinatias musulmanas.

Las roïnas d'Ipòna son d'una granda valor arqueologica: lo quartièr residencial d’ont venon gaireben totes los mosaïcs, lo quartièr crestian ont se trapa la basilica, los grands tèrmes e lo forum.

Al sègle XI, los Arabs bastiguèron la vila de Beled-e-Anab alunhada de tres quilomètres, ocupada unas annadas pels Espanhòls e los Franceses al sècle XVI. Aquela vila, venguèt mai importanta qu'Ipòna e tornèt èsser presa pels Franceses en 1832 e nomenat Bône, abans tornar prene son nom d'Annaba amb l'independéncia de l'Argeria.

Istòria ecclesiastica

Tres concilis se tenguèron a Ipòna en 393, 394, 426 e de sinodes se debanèron en 397 e 401.

Articles connèxes

• Annaba
• Agustin d'Ipòna