Eliç
Una eliç es un dispositiu format per un ensems d'elements denominats palas, que son montats de maniera concentrica a l'entorn d'un ais, virant a l'entorn d'aqueu en un meteis plan.
Sa foncion es de transmetre a travèrs dei palas la sieuna energia cinetica pròpria (qu'aquerís en virant) a un fluid, creant una fòrça de traccion, o vicevèrsa; "pren" l'energia cinetica d'un fluid per la transmetre mejançant son ais de rotacion a un autre dispositiu.
Lei primiereis aplicacions deis eliç, fa de miliers d'ans, foguèron lei molins de vent e d'aiga. Uei lo dia, tanben sota lei noms de "rotor", "turbina" e "ventilador", leis eliç e lei dispositius que ne derivan s'emplegan per una multitud de foncions: refrigeracion, compression de fluids, generacion d'electricitat, propulsion de veïculs e mai per la generacion d'efiechs visuaus (estroboscòpi).
Coma o evidéncia la varietat de denominacions e de camps d'aplicacion, existís una granda varietat d'eliç, varietat que se manifèsta subretot dins lei palas, que generalament tenon de perfius semblants a aquelei d'una ala, mai que sa forma vària segon la foncion.
E mai, i a d'eliç, principalament dins l'aviacion, que l'inclinason de sei palas es variabla, una variacion qu'a son torn pòt concernir lo plan de rotacion de l'eliç ("pas") o l'ais de rotacion de l'eliç ("pas ciclic"). Per aconseguir aquò se requerís de mecanismes pron complèxes.