Vejatz lo contengut

Apocalipsi

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Visions de Joan l'Evangelista, de Très Riches Heures du Duc de Berry

Lo libre de l'Apocalipsi o Revelacion, es lo darrièr libre del Nòu Testament, e es pro diferent del rèsta, perque son contengut es profetic e simbolic sus la fin del monde.

Istoricament, se sap que l'Apocalipsi foguèt escrita a la fin del reialme de Domician, vèrs 95, alara que las persecucions romanas contra los crestians, que negavan adorar lo Cesar coma un dieu, s'intensifiquèron.

Autor(s)

[modificar | Modificar lo còdi]

La tradicion crestiana atribuís lo libre a Joan, filh de Zebedèu e fraire de Jaume, apòstol de Jèsus e evangelista. L'autor s'identifica dins lo libre coma Joan, servent de Jèsus e alara en exili dins l'illa de Patmos (dins la mar Egèa) coma essent un testimòni de Jèsus.

La confidéncia d'aquel nom amb aquel de Sant Joan Evangelista e l'autor d'autres escrits del Novèl Testament es en granda partida la rason per que s'atribuís lo libre a l'apòstol Joan (a qui s'atribuís tanben l'Evangeli segon Joan e las tres letras). Mas dins l'Apocalipsi, l'autor fa solament mencion de son nom, sens s'identificar coma l'apòstol Joan dels Evangèlis. Dempuèi l'Antiquitat se questionat sus l'atribucion de l'òbra a Joan.[1]

Los autors modèrnes veson doas rasons fondamentalas per atribuir pas la paternitat a l'apòstol Joan:

  1. L'estil del libre es totalament diferent de l'estil de l'evangèli de Joan e sas letras.
  2. Cronologia, a la data que foguèt escrich l'apòstol Joan auriá agut 80 o 90 ans e lo pus probable es que seriá estat mòrt o tròp vièlh per escriure.

Cerintos

[modificar | Modificar lo còdi]

Assignar una òbra a autor qu'èra un personatge de renom dins la fe, èra comun dins la tradicion de la literatura apocaliptica. Los crestians dels primièrs sègles consideravan que l'Apocalipsi èra estada escrita per un autre autor. Per exemple, Ipolit, dins son òbra "Contra Caium";[2] cita a un ceratan Caius qui sosteniá que l'Apocalipsi de Joan, foguèt una òbra escrita per Cerintos autor crestian gnostic. De fach l'Apocalipsi a de traches d'influéncia gnostica coma per exemple l'usatge de la numerologia e la guematriá que refortís la tesi de Cerintos coma possible autor d'aquela òbra apocaliptica.


Escrit Joanic

[modificar | Modificar lo còdi]

Donat que l'apòstol Joan seriá èra fòrça vièlh quand escriguèt lo libre, d'unes preferisson atribuir l'Apocalipsi a un de sos disciples. Los estudis modèrnes gropan los escrits atribuits a Joan e los religan a una comunautat nomenada "joanina". Aquò significa que l'autor seriá pas necessàriament l'apòstol Joan, mas una comunautat que seriá estada fondada per el, o fòrtament influenciada per el. Aquela es la teoria defenduda per la majoritat dels erudits.

Divèrses autors

[modificar | Modificar lo còdi]

Segon certans exegètas, l'Apocalipsi es un assemblatge de tèxtes variats d'autors benlèu diferents. D'unes parlan de doas, o d'autres de tres òbras diferentas, la majoritat d'origina josieva, mal compiladas per un redactor crestian en una epòca posteriora.[3]

Segon lo paire Boismard, professor de l'Escòla Biblica de Jerusalèm, dich que la partida pròpriament profetica (capítols 4 a 22) seriá estada compausada per dos apocalipsis diferentas, inicialament independentas e fusionadas apuèi dins un sòl tèxte. Concernissent las letras de las sèt glèisas (capítol 2 e 3) aurián existit separadament.

Lenga

[modificar | Modificar lo còdi]

Tradicionalament se ditz que l'original foguèt escrich en grèc mas Dionis visquèt que lo dialècte e lenga èran pas exactament grècs mas que se trobava de modismes barbars.[4] Per d'autres [5] seriá benlèu un original escrich en Armèni, tradusit un primièr còp cap a l'ebrieu e ulteriorament cap al grèc. Las doas primièras versions aurián desaparegut a la fin del sègle I.

Estructura

[modificar | Modificar lo còdi]
Sant Miquèl en combat contra lo Drac, de Jean Fouquet

L'Apocalipsi es l'escrit mai ric en simbòls de tota la Bíblia e foguèt objècte d'estudis nombroses tot lo long de l'istòria.

Lo libre compta quatre partidas:

  • Introduccion e Letras a las Glèisas (Ap 1-3).
  • L'anhèl e los Sèt Sagèls (Ap 4-11).
  • Lo Drac e la guèrra celestiala (Ap 12-20).
  • La novèla Jerusalèm (Ap 21-22).

Estructura dividida en sèt grops, cada grop a son torn dividit en grops de sèt amb preludis e intermèdis.

  • Las sèt letras a las Glèisas (Apocalipsi 1,4-3).
  • Los sèt sagèls (Ap 4,1-8).
  • Las sèt trompetas (Ap 8,2-11).
  • Las sèt visions de la femna e del drac (Ap 12,1-14)5.
  • Las sèt copas (Ap 15,1-16) .
  • Los sèt quadres sus la casuda de Babilònia (Ap 17:1-19:10)7.
  • Las sèt visions de la fin (Ap 19,11-22).

Lo tèxte se caracteriza per l'usatge de simbòls, frasas e discorsses amb sens figurat. Gaireben totes los estudis determinèron que al rèireplan del tèxte surgís lo ritme pròpri de la liturgia dels primièrs sègles del cristianisme.

Sinòpsi

[modificar | Modificar lo còdi]
fresca del jutjament darrièr de Miquèl Àngel
  • Los capítols 1–3 contenon l'introduccion del libre e las letras a las sèt Glèisas d'Asia.
  • Los capítols 4–5 son lo compte rendut de las visions recebudas per l'autor mostrant la majestat e la poténcia de la justícia de Dieu e de Crist.
  • Als capítols 6–9, 11, Joan conta aver vist un libre sagelat de sèt sagèls, sagèls representant mila ans de l'istòria temporala de la tèrra. Aqueles capítols tractant subretot dels eveniments contenguts dins lo seten sagèl (vejatz Ap 8–9, 11:1–15).
  • Lo capítol 10 parla d'un libre avalat per Joan.
  • Lo capítol 12 rapòrta la vision del mal que comença dins lo cèl quand Satan se rebèlla e foguèt foragetat. La guèrra que comença alà continua encara mai sus la tèrra.
  • Als capítols 13, 17–19, Joan descriu los reialmes terrèstres pervertits dominats par Satan e lor sòrt, e mai la destruccion finala del mal.
  • Los capítols 14–16 descrivon la justícia dels sants al mitan del mal, just abans la segonda venguda de Crist.
  • Los capítols 20–22 descrivon lo millenium, la creacion d'una segonda tèrra e la novèla Jerusalèm.
L'Anèl sul Mont Sion (Apocalipsi XIV). Enluminadura sus pargamin

Canonicitat

[modificar | Modificar lo còdi]

L'Apocalipsi es considerat un dels libres de mai controvèrsia e dificil de la Biblia, a causa de la multiplicitat de la interpretacions possiblas de las significacions dels noms e simbòls que son contats. La dintrada d'aquel tèxte dins lo canon biblic del Nòu Testament foguèt pas aisida, la polemica entre los Paires de la Glèisa a respècte de sa canonicitat durèt qualques sègles.

Per exemple:

D'autres Paires de La Glèisa lo foragetèron o l'ignòran. Qualques glèisas coma aquela de Siria e de Palestina, acceptèron pas sa canonicitat fins al sègle V.[6]

Foguèt solament amb lo Concili de Trent (1545) que se classifiquèt definitivament dins los tèxtes canonics. Fòrça Glèisas Orientalas continuan de lo regetar fins a uèi.

Escòlas d'interpretacion

[modificar | Modificar lo còdi]

Tot lo long dels sègles i aguèt diferentas escòlas d'interpretacion del contengut de l'Apocalipsi:

  • Preterista. Soslinha la correspondéncia de las profecias de l'Apocalipsi pendent lo sègle I. Identifica als personatges del libre amb personatges istorics de l'epòca romana com Neron o Caligula.
  • Idealista. Vei l'Apocalipsi coma una allegoria de combat esperital entre lo ben e lo mal.
  • Futurista. Identifica los personatges de l'Apocalipsi amb diferents personatges que sorgiguèron dins l'istòria umana, coma l'identificacion de las Bèstias amb Napoleon Bonaparte, Hitler o Stalin.
  • Istorica. Defend que l'Apocalipsi expausa lo dessenh major de Dieu per l'istòria, del començament cap a la fin, inclusent l'istòria particulara de la Glèisa.
  • Anglicana L'escòla Anglicana defend que la cal veire coma un libre d'esperança e tanben un libre d'avertiment. Dona l'esperança als crestians que son persecutats, assegurant que lor sofriment siá pas van. Tanben avertís los non crestians dels eveniments avenidors e lor arribaràn. L'apocalipsi es un exemple tipic de la literatura apocaliptica josieva. Utiliza los imatges simbolics per comunicar l'esperança a aqueles que son en plena persecucion.

Personatges e luòcs

[modificar | Modificar lo còdi]

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. ↑ (ca) Bíblia Catalana Interconfessional Introducció Apocalipsi
  2. ↑ (Hermathena, VI, p. 397 sq)
  3. ↑ (es)"Robert" Robert Ambelain Jèsus o el secreto mortal de los Templarios, pag. 31
  4. ↑ (ca)Eusebi de Cesarea, Història Eclesiàstica VII,XXV,26
  5. ↑ id "Robert"
  6. ↑ (ca)Bíblia Catalana Interconfessional- Introducció-Apocalipsi

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Apocalisi.

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Apocalipsi&oldid=2282537 »