Vangsnes

	Vangsnes
	bygd
Land	Noreg
Fylke	Vestland
Kommune	Vik
Postnummer	6894 VANGSNES
Preposisjon	på Vangsnes
Ferdselsårer	Fv5602
	; Vangsnes; 61°10′27″N 6°38′06″E / 61.1742°N 6.635°E
	Wikimedia Commons: Vangsnes

Vangsnes er ei bygd, eit kyrkjesokn og ein ferjestad i Vik kommune i Vestland.

Garden Vangsnes har truleg namnet etter Vangsen 'plogskjeret', eit skjer i sjøen utanfor Vangsnes. I eldre tid var det tre klyngjetun på Vangsnes: Indreneset, Midtun og Ytreneset. Stølane til Vangsnes er Kallbakk, Kleivadalen, Endresete, Godstøl og Gjelet. Staden er mest kjend den store statuen av Fridtjof den frøkne, som keisar Wilhelm II av Tyskland fekk sett opp i 1913. ^[1]

Vangsnes sett frå Holmen i Balestrand.
Foto: Matt Sachtler

*Fridtjof den frøkne*.
(Max Unger)
Statue på Vangsnes
*Foto: Nina Aldin Thune*

Frå Vangsnes ferjekai går trekant-ferjesambandet Hella-Vangsnes-Dragsvik over til Hella og Dragsvik på nordsida av Sognefjorden.

Kommunesoge

Då formannskapsdistrikta vart oppretta i 1837 høyrde Vangsnes sokn til Leikanger. I 1850 vart Balestrand oppretta ved at Leikanger vart deld og Vangsnes vart då del av den nyoppretta Balestrand kommune. Det neste, og til no siste, kommuneskiftet kom i 1964 då Vangsnes vart overførd til Vik.^[2] Etter grenseendringane i 1964 gjekk kommunegrensene i dette området etter fjorden, slik at Balestrand kommune berre femnde område på nordsida av Sognefjorden, og Vik kommune berre på sørsida.

Vangsnes sokn

Vangsnes er eit kyrkjesokn i Indre Sogn prosti. Soknet har ei kyrkje, Vangsnes kyrkje frå 1861.^[3] Den noverande kyrkja erstatta ei stavkyrkje frå 1100-talet.^[4]

Vangsnes sokn høyrde fram til og med 1849 til Leikanger prestegjeld, då vart Tjugum sokn, Fjærland sokn (Mundal) og Vangsnes sokn skilde ut til det nye Balestrand prestegjeld. Ved kommunegrenseendringa i 1964 vart Vangsnes sokn overførd til Vik prestegjeld.^[5]

Referansar

Bakgrunnsstoff

Eldre fotografi frå Vangsnes på nettstaden til Nasjonalbiblioteket
Om Vangsnes sokn på nettstaden til Den norske kyrkja
Denne geografiartikkelen som har med Vestland å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.

[1] «Fridtjof den frøkne på Vangsnes» på NRK Sogn og Fjordane fylkesleksikon

[2] Dag Juvkvam: Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingen på nettstaden til Statistisk sentralbyrå, s. 53/54

[3] Margrethe Henden Aaraas og Sigurd Vengen: «Vangsnes kyrkje» på nettstaden til Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane

[4] «Kyrkjer i Vik» på NRK Sogn og Fjordane Fylkesleksikon

[5] «Kirkebøker, Sogn og Fjordane» på nettstaden til Arkivverket

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]