Tigris

	Tigris
	syrisk ܕܩܠܬ Deqlath, arabisk Dijla, tyrkisk Dicle
	elv
	Kring 100 km frå kjelda skapar Tigris eit rikt jordbruk utanfor Diyarbakır i Tyrkia.
Land	Tyrkia, Syria Irak
Land i nedslagsfelt	Tyrkia, Syria, Irak, Iran
	Tilløp
• venstre	Batman
• høgre	Wadi Tharthar
Nedslagsfelt	375 000 km²
Byar	Diyarbakır
Lengd	1 850 km
Vassføring	for Bagdad
• middel	1 014 m³/s
• maks	2 779 m³/s
• min	337 m³/s
Kjelde	Hazarsjøen
• høgd	1 150 moh.
- koordinatar	38°29′0″N 39°25′0″E / 38.48333°N 39.41667°E
Munning	Shatt al-Arab
- stad	Al-Qurnah, Basra guvernat, Irak
- koordinatar	38°26′0″N 39°46′22″E / 38.43333°N 39.77278°E
	; Tigris; 38°30′12″N 39°30′21″E / 38.5032°N 39.5058°E
	kart over nedslagsfeltet til Tigris-Eufrat kart over nedslagsfeltet til Tigris-Eufrat
	Wikimedia Commons: Tigris

Tigris (syrisk ܕܩܠܬ Deqlath, arabisk Dijla, tyrkisk Dicle) er den austre elva i elveparet Eufrat og Tigris i Irak. Den 1 850 km lange elva renn frå fjella i Anatolia i Tyrkia, og renn sørover parallelt med elva Eufrat. Nedbørsområdet til Tigris er 375 000 km².

Strekning

Tigris har kjeldene sine området omkring sjøen Gölgik i Taurusfjella aust i Tyrkia. 400 km av elva renn i Tyrkia, før ho ei strekning vert grenseelv mellom Tyrkia og Syria. Dette strekket på 44 km er den einaste delen av elva i Syria. Dei gjenverande 1418 km renn innanfor grensene til Irak og flyt søraustover til den mesopotamiske sletta i Irak om lag ved Mosul. Elva renn gjennom Bagdad og fell saman med Eufrat nær Gurmat Ali sør i Irak. Elvane dannar der Shatt al-Arab, som munnar ut i Persiabukta. Tigris har mange sideelver, bland andre Diyala, Øvre og Nedre Zap.

Bagdad, hovudstaden i Irak, ligg vid Tigris, likt mange av dei store stadene i Mesopotamia: Nineve, Ktesifon og Seleukia. Lagash får vatn frå ein kanal som vart graven ut omkring 2400 f.Kr. Byen Tikrit er oppkalla etter elva, som han ligg ved.

Tigris har lenge vore ei viktig transportåre i ørkenlandet. Elva er farande med gruntgåande båtar heilt til Bagdad og med flåtar vidare til Mosul. I nyare tid har vegtransport og jernbanen Basra-Bagdad-Mosul tatt over for mykje av trafikken. Vassføringa varierer frå om lag 3000 m³/s i april til 300 m³/s i oktober, målt ved Bagdad.

Utnytting

Tigris er kraftig oppdemt i Irak og Tyrkia, og forsyner dei tørre områda ho ren gjennom. Reguleringa hindrar og oversymjingar, som historisk har vore ei følgje av snøsmeltinga i april. Mosuldammen, som ligg ved Tigris, er den største i Irak.

Mytologi

I sumerisk mytologi vart Tigris skapt av sæd frå guden Enki.

Profeten Daniel fekk eit syn ved elva Tigris.^[3]

Kjelder

↑ Isaev, V.A.; Mikhailova, M.V. (2009). «The hydrology, evolution, and hydrological regime of the mouth area of the Shatt al-Arab-elva». Water Resources 36 (4): 380–395. doi:10.1134/S0097807809040022.
↑ Kolars, J.F.; Mitchell, W.A. (1991). The Eufrat-elva and the Southeast Anatolia Development Project. Carbondale: Southern Illinois University Press. s. 6–8. ISBN 0-8093-1572-6.
↑ Dan. 10,4

Denne artikkelen bygger på «Tigris» frå Wikipedia på svensk, den 28. mai 2010.
Norsk Allkunnebok 1965

[Isaev-1] Isaev, V.A.; Mikhailova, M.V. (2009). «The hydrology, evolution, and hydrological regime of the mouth area of the Shatt al-Arab-elva». Water Resources 36 (4): 380–395. doi:10.1134/S0097807809040022.

[2] Kolars, J.F.; Mitchell, W.A. (1991). The Eufrat-elva and the Southeast Anatolia Development Project. Carbondale: Southern Illinois University Press. s. 6–8. ISBN 0-8093-1572-6.

[3] Dan. 10,4

[1]

[2]

[3]