Hopp til innhald

Sion

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
For andre tydingar av oppslagsordet, sjå Sion (fleirtyding).
Sion framstil av Ephraim Moses Lilien i Lieder des Ghetto frå 1903.

Sion er eit omgrep innan jødedom, kristendom og andre religionar som opphavleg viste til eit befesta fjell i Jerusalem, Sionfjellet, men etterkvart kunne omgrepet visa til heile Jerusalem, Eretz Israel eller eit anna lova land. I dag kan Sion visa til ei konkret høgd like sør for det armenske kvarteret i Jerusalem eller til ulike religøse førestillingar om ein god, paradisisk stad.[1]

Det hebraiske namnet for Sion er צִיּוֹן, Tziyyon, og namnet blir også skrive Tsion, Tzion og Zion.[1] Opphavet til ordet er uklar.[2][3][4] Om det kjem frå eit semittisk språk, kan det vera avleidd frå hebraisk ṣiyyôn ('borg') eller ṣiyya ('tørt land'). Ein ikkje-semittisk slektskap til det hurriske orde šeya ('elv' eller 'bekk') er også blitt føreslått.[4] Sidan staden er nemnd i Gamletestamentet som ein jebusittarstad erobra av David, kan ordet lett vera eldre enn israelittane.[2][3]

Sameulsboka nemner Sion som staden der borga til jebusittane låg og vart erobra av kong David. Ho danna grunnlaget for Davidsbyen eller Jerusalem. [5][6] Det er nemnt i Jesaja (60:14), Salmane, og den første boka av makkabearane (kring 100-talet fvt.).[6] Nemninga blei etterkvart også brukt om Tempelhøgda (Moriafjellet) og for heile Jerusalem. Under fangenskapet i Babylonia (586–538 f.Kr.) blei Sion eit symbol på heimlandet jødane lengta etter.[1] I moderne tid er omgrepet også blitt knytt til den politiske og nasjonalistiske retninga kalla sionisme.[1]

Kristen tyding

[endre | endre wikiteksten]
Frå Sionikatedralen i Tbilisi i Georgia.

I kristendommen er Sion ofte nytta om ein himmelsk meir enn ein geografisk stad, som i Brevet til hebrearane 12, 22–24: «Nei, de er komne til Sion-fjellet, til den levande Guds by, det himmelske Jerusalem, til dei mange tusen englar, til ei høgtidsfeiring».[7]

Namnet Sion har vore nytta til kyrkjer, bedehus, kapell og liknande.

Siste dagars heilage

[endre | endre wikiteksten]

I mormonarrørsla (Siste dagars heilage) er Sion eller Zion nytta med ulike tydingar. Det kan ha den opphavlege tydinga og visa til Jerusalem. Det var også namnet på byen partiarken Enok grunnla. Vidare kan det visa til ein stad der ei gruppe som er reine og rettvise bur saman i harmoni. Dette kan visa til byen Independence i Missouri og er også blitt nytta om Kirtland i Ohio, Jackson County i Missouri, Nauvoo i Illinois og om Salt Lake Valley.

Truvedkjenninga lagt fram av religionsstiftaren Joseph Smith seier at Sion (det nye Jerusalem) vil bli grunnlagd i Amerika.[8] Smith sa også at heile Amerika frå nord til sør er Sion.[9] Mormonarane blir oppfordra til å byggja Sion kvar enn dei er i verda.[10]

Rastafarianisme

[endre | endre wikiteksten]

I say fly away home to Zion, fly away home...One bright morning when my work is over, man will fly away home...

The Wailers
Rastaman Chant

Innan rastafarianisme er Zion ein utopisk stad der ein finn fred, fridom og sameining, til forskjell frå «Babylon», det utnyttande systemet i den materialistiske moderne verda der det finst mykje vondskap.[11] Trua reknar Zion, med referanse til Etiopia, som fødestaden til menneskja og det lova landet der alle burde venda tilbake.[12]

Rastafari-reggae inneheld mange referansar til Zion, som i Bob Marley-songane «Zion Train», «Iron Lion Zion», «Road to Zion» av Damian Marley med Nas, «Forward Unto Zion» av The Abyssinians og «Graduation In Zion» av Kiddus I.

Kjelder

[endre | endre wikiteksten]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Groth, Bente. (18. januar 2015). Sion. I Store norske leksikon.
  2. ↑ 2,0 2,1 Longman, Tremper; Enns, Peter (2008). Dictionary of the Old Testament: Wisdom, Poetry & Writings: A Compendium of Contemporary Biblical Scholarship. InterVarsity Press. s. 936. ISBN 978-0-8308-1783-2. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Anderson, Arnold Albert (1981). The book of Psalms. Eerdmans. ISBN 978-0-551-00846-5. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Bromiley, Geoffrey W. (1995). The International Standard Bible Encyclopedia. Wm. B. Eerdmans Publishing. s. 1006. ISBN 978-0-8028-3782-0. 
  5. ↑ «5», Andre Samuelsbok, Bibel.no 
  6. ↑ 6,0 6,1 Bargil Pixner (2010). Rainer Riesner, red. Paths of the Messiah. Omsett av Keith Myrick, Miriam Randall. Ignatius Press. s. 320–322. ISBN 978-0-89870-865-3. 
  7. ↑ bibel.no
  8. ↑ «Zion (the New Jerusalem) will be built upon the American continent». The Articles of Faith, lds.org, henta 19. november 2017 
  9. ↑ «the whole of America is Zion itself from north to south.» «50: Ether 1–5», Book of Mormon Student Manual, 2009 
  10. ↑ Zion, lds.org, henta 19. november 2017 
  11. ↑ «Definition of Babylon (chiefly among Rastafari)». Oxford Dictionaries. Oxford University Press. Arkivert frå originalen 10. mai 2013. Henta 22 . mars2013. 
  12. ↑ «What Do Rastafarians Believe». Jamaican Culture. Jamaicans.com. 30. mai 2003. Henta 22. mars 2013. 
Henta frå «https://nn.wikipedia.org/w/index.php?title=Sion&oldid=3425978»