Psykisk liding
Ei psykisk eller mental liding er ei form for liding eller sjukdom som ein først og fremst rammer medvit og åtferd og ikkje synleg den fysiske kroppen. Lidingane kan påverka oppførsel, veremåte og tankemønster (kognisjon og kjensler), og kan få stor verknad på korleis ein fungerer i dagleglivet og samfunnet. Forståinga av psykiske lidingar har utvikla seg over tid, og kan vera ulik i ulike kulturar. Psykiske lidingar har òg vore omtalt som sinnsforstyrringar og noko lausare som galskap eller mani.
Ein kan mellom anna dela psykiske lidingar inn i dissosiasjonslidingar, stemningslidingar, angstlidingar, psykotiske lidingar, eteforstyrringar, utviklingsforstyrringar, personlegdomsforstyrringar og fleire andre kategoriar. Lidingane kan ha fleire årsaker, til dømes arv, fysiokjemiske, psykologiske eller sosiale tilhøve, som kan verka saman. Det finst fleire ulike behandlingsmåtar, der psykoterapi og psykiatrisk medisin er dei viktigaste innan moderne helsevesen. Innan tradisjonell og alternativ medisin har ein mellom anna brukt åndeutdriving eller «healing» som behandling, og i nokre høve sett på dei såkalla lidingane som ein gudegåve som kan brukast til vidare utvikling.
Sjå og også
[endre | endre wikiteksten]- Kategorien Psykiske lidingar og åtferdsforstyrringar
- Barnepsykiatri
- Hysteri
- Natteskrekk (søvnterror)
- Nervesamanbrot
- Nevrasteni
- Nevrose (nervøs liding)
- Panikk
- Psyke
- Psykiatri (psykisk helsevern)
- Psykisk utviklingshemming
- Psykofarmaka (antidepressive medikament)
- Traume
- Vrangførestilling
- Weltschmerz
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Psykisk lidelse» frå Wikipedia på bokmål, og «Mental disorder» frå Wikipedia på engelsk den 27. mai 2009.
- «Kan psykose og schizofreni være noe annet enn hva mange tror?» ved jeg-er.no
- «Psykiater med tro på alternativ behandling» i GD.no
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Psykisk helse (Nettstad laga av Sosial- og helsedirektoratet)
- Emnebibliotek psykisk helse Arkivert 2009-04-21 ved Wayback Machine. (Nettstad laga av Helsebiblioteket)
- Sosial- og helsedirektoratet om psykisk helse Arkivert 2008-12-17 ved Wayback Machine.
- Folkehelseinstituttet om psykiske lidelser Arkivert 2009-02-21 ved Wayback Machine.
- Rådet for psykisk helse
- Interesseorganisasjonen Mental HelseDenne medisinartikkelen som har med psykologi å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.