schrikken

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  schrikken    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈsxrɪkə(n) / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• schrik·ken

Woordherkomst en -opbouw

• van Middelnederlands scricken "met grote passen lopen", in de betekenis van ‘ontstellen’ voor het eerst aangetroffen in 1599

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
schrikken /'sxrɪkə(n)/	schrok /'sxrɔk/	geschrokken /ɣə'sxrɔkə(n)/
klasse 3	volledig	[1], [2]

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
schrikken /'sxrɪkə(n)/	schrikte /'sxrɪktə/	geschrikt /ɣə'sxrɪkt/
zwak -t	volledig	[3]

Werkwoord

schrikken

1. ergatief een schokkende verrassing ondergaan, schrik krijgen

   • Toen de dood gewaande man plotseling binnenkwam schrok iedereen in eerste instantie. 

   ▸ Na een gigantische knal vlak boven ons hoofd stonden de stoere jonge gasten binnen tien seconden ook binnen. Zelfs zij waren zich rot geschrokken van de klap, en beseften dat het nu menens was. De meeste gezichten had ik nog nooit gezien.

2. ergatief (scheepvaart) een achterwaartse beweging in de lengterichting maken
3. overgankelijk een schokkender ervaring bezorgen, alarmeren

   • Ik werd uit mijn slaap geschrikt toen er een auto tegen mijn vuilnisbak aanreed. 

4. overgankelijk (kookkunst) (van een ei) na het koken snel met koud water laten afkoelen

Opmerkingen

• [2] In deze betekenis wordt het woord voornamelijk als naamwoord gebruikt

Verwante begrippen

• [2]: dompen, verzetten, stampen, rollen, gieren

Hyponiemen

• afschrikken, opschrikken, terugschrikken, verschrikken

Afgeleide begrippen

   

schrikaanjagend schrikachtig schrikbaar schrikbarend schrikbeeld schrikbewind schrikdraad schrikhek schrikkelijk schrikkerig schrikkleur schrikneurose schrikplank schrikpoeder schrikreactie schrikreflex schrikschijter schrikschoen schriksteiger schrikstelling schrikstroom schriktouw schrikverwekkend schrikwekkend

Vertalingen

    1. een schokkende verrassing ondergaan   

Engels: scare (en)

Spaans: asustarse (es)

    2. een achterwaartse beweging in de lengterichting maken   

Russisch: продольная качка (ru) v

Gangbaarheid

• Het woord schrikken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "schrikken" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.