ketting

• 
  [2]: Een schakelketting
• 
  [3]: Een aandrijfketting
• 
  [4]: Een halsketting

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  ketting    (hulp, bestand)
• IPA: /'kɛtɪŋ/

Woordafbreking

• ket·ting

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘samenstel van schakels’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1401
• met het achtervoegsel -ing

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	ketting	kettingen
verkleinwoord	kettinkje	kettinkjes

Zelfstandig naamwoord

de ketting v / m

1. een aaneengesloten reeks van gelijksoortige elementen, feiten, acties, gebeurtenissen etc.

   • Steeds meer kinderen haakten in en zo ontstond een levende ketting. 

2. (techniek) een stevige, maar buigzame verbinding van in elkaar grijpende ringen of achtvormige schakels

   • Het schip werd aan de ketting gelegd. 

   ▸ Soms ook gehuld in een schapevacht, een ruige muts op het hoofd en een ketting in de hand. Of verkleed als duivels... 'Zijn hier ook stoute kinderen? ??

3. (techniek), (werktuigbouwkunde) een eindeloze band van schakels met rollen of haken, die over kettingwielen gespannen, kracht overbrengt

   • De ketting van mijn fiets moet nodig worden gespannen, hij loopt steeds van het kettingwiel af. 

4. een snoer bestaande uit een draad die door doorboorde kralen of andere voorwerpen gevoerd is

   • Zij droeg een prachtige ketting met amethisten. 

5. (textiel) schering, de rechte draden waartussen de inslag ingeweven wordt

Synoniemen

• [1,2] keten
• [3] aandrijfketting, transmissieketting

Hyponiemen

   

aandrijfketting (3) ankerketting (2) baggerketting bedelketting borgketting deurketting dijketting draagketting emmerketting fietsketting (3) figuurketting gebedsketting gebitketting geboorteketting gierketting grondketting haalketting haardketting halsketting (4) halsterketting hangketting havenketting hijsketting hondenketting horlogeketting (2) isolatorketting jodenketting kabelketting keelketting kenterketting kinketting kopketting meerketting meetketting parelketting (4) plaatketting plaatschalmketting poolketting putketting remketting roerketting rollenketting (3) rollerketting schakelketting (2) schuimketting sleepketting slipketting sneeuwketting (2) spanketting transmissieketting wurgketting zaagketting

Afgeleide begrippen

   

kettingaandrijving kettingbak kettingbeding (1) kettingbloem kettingboog kettingboom kettingbotsing (1) kettingbreuk kettingbrief (1) kettingbrug kettingdrager kettingfreesmachine kettingganger kettinghaak kettinghandel kettinghond (2) kettingkabel kettingkast (3) kettingkogel kettingkoker kettinglijn (2) (3) kettingloos kettingmachine kettingpapier kettingpons kettingrad kettingreactie (1) kettingregel (1) kettingrekening kettingrijm (1) kettingring kettingroken kettingroker (1) kettingrol kettingscheprad kettingscherm kettingslot (2) kettingsteek kettingstelling kettingstraf kettingtrommel kettingvorming kettingwerk kettingwinkel kettingzaag (3) kettingzeug

Verwante begrippen

• [1] domino-effect, herhaling, reeks, sliert, sleur, sneeuwbaleffect
• [2] D-sluiting, harpsluiting, kabel, schakel, schalm, sluiting, takel, touw, vastlegging
• [3] aandrijfriem, cardanas, heftruck, rupsband, sluitschakel, transmissie
• [4] halssnoer, rozenkrans

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: het schip is aan de ketting gelegd

gerechtelijke in beslag genomen

• [1]: van de ketting zijn

dollen als een losgelaten kettinghond

Vertalingen

    1. een aaneengesloten reeks van gelijksoortige elementen, gebeurtenissen etc.   

Duits: Kette (de)v Engels: chain (en) Frans: chaine (fr) v

    2. een stevige, maar buigzame verbinding van in elkaar grijpende ringen of achtvormige schakels   

Duits: Kette (de)v Engels: chain (en) Frans: chaîne (fr) v (orthographe traditionnelle, spelling vóór 1990), chaine (fr) v (orthographe rectifiée, spelling ná 1990)

Inupiak: pituich (ik) Papiaments: kadena Spaans: cadena (es) v

    3. een eindeloze band van schakels met rollen of haken, die over kettingwielen gespannen, kracht overbrengt   

Duits: Antriebskette (de)v Engels: drive chain (en) Frans: chaine de transmission (fr) v

    4. een snoer bestaande uit een draad die door doorboorde kralen of andere voorwerpen gevoerd is   

Arabisch: قلادة (مجوهرات) (ar) Azeri: boyunbağı (az) Banjar: kakalung Bengaals: হার (bn) Catalaans: collaret (ca) Chinees: 项链 (zh) Deens: halskæde (da) Duits: Halskette (de) v Engels: necklace (en) Esperanto: kolĉeno (eo) Fins: kaulakoru (fi) Frans: collier (fr) Hebreeuws: שרשרת (תכשיט) (he) Ido: koliaro (io) IJslands: hálsmen (is) Indonesisch: kalung (id) Italiaans: collana (it) Javaans: kalung (jv) Litouws: karoliai (lt) Marathi: हार (mr)

Oekraïens: Намисто (uk) Perzisch: گردنبند (fa) Pools: naszyjnik (pl) Portugees: colar (pt) Quechua: wallqa (qu) Russisch: Бусы (ru) Servisch: Огрлица (sr) Siciliaans: cuddana (scn) Spaans: collar (es) Soendanees: kangkalung (su) Swahili: mkufu (sw) Thai: สร้อยคอ (th) Tsjechisch: náhrdelník (cs) Turks: kolye (tr) Zweeds: halsband (sv)

    5. schering, de rechte draden waartussen de inslag ingeweven wordt   

Duits: Kette (de)v

Gangbaarheid

• Het woord ketting staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "ketting" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.