gewetenszaak

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  gewetenszaak    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ge·we·tens·zaak

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  geweten  en  zaak  met het invoegsel -s- 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	gewetenszaak	gewetenszaken
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de gewetenszaak v / m

1. een zaak waarin het zedelijke of godsdienstige is betrokken

   • Pas in 1963 kwam een eind aan deze voortplantingsdwang, toen de Bossche bisschop Bekkers voor de KRO-televisie verklaarde dat de omvang van een gezin ‘een gewetenszaak van de gehuwden’ is, ‘waarin niemand, ook geen zielzorger, treden mag’. Drie jaar tevoren was Organon in Oss begonnen met de productie van de anticonceptiepil. Dit ‘lekkers van Bekkers’, zoals het met een verwijzing naar de reclameleus van een Limburgse frikadellenfabrikant werd genoemd, bracht een totale ommekeer teweeg in het geboorteniveau van de Nederlandse katholieken. Zij overtroffen alle andere bevolkingsgroepen in de snelheid waarmee de vruchtbaarheid daalde.  

Synoniemen

• gewetenskwestie

Uitdrukkingen en gezegden

• ergens een gewetenszaak van maken

iets heel belangrijk maken

Gangbaarheid

• Het woord gewetenszaak staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "gewetenszaak" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
96 %	van de Vlamingen.