eik

Een eik.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  eik    (hulp, bestand)
• IPA: / ɛik / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland, Limburg): /ɛi̯k/
  • (Vlaanderen, Brabant): /ɛːk/

Woordafbreking

• eik

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘boomsoort’ voor het eerst aangetroffen in 1137.
• erfwoord: Middelnederlands eike, Brabants-Limburgse bijvorm van klankwettig ēke (waaruit eek ‘eikenschors’), ontwikkeld uit Oergermaans *aikō, bij Indo-Europees *h₂eiǵ-, waartoe ook Latijn aesculus ‘wintereik’, Oudgrieks aigílōps ‘Valonia-eik’ en Litouws dial. áižuols ‘eik’ behoren. Evenzo Nederduits Eek, Duits Eiche, Fries iik, eek en Engels oak.
• [2] In de plaatselijke betekenis van 'hond' uit Engels tyke, tike 'hond, mormel', voor het eerst aangetroffen in 1949, zie vindplaats hieronder.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	eik	eiken
verkleinwoord	eikje	eikjes

Zelfstandig naamwoord

de eik m

1. (plantkunde) Quercus , een geslacht van loofbomen

   • Op het dorpsplein stond een machtige eik. 

   ▸ En sta tezamen, maar niet te dicht bijeen: want de zuilen van de tempel staan ieder op zichzelf, en de eik en de cipres groeien niet in elkanders schaduw.’

2. (Den Helder) hond

   ▸ Daar heeft hij in Den Helder een Engels taal-zwervertje ontdekt, nl. het zelfstandig naamwoord „eik” inde betekenis van hond. leder, die geregeld contact met inwoners van Den Helder heeft gehad, moet het gebruik van dit woord zijn opgevallen. Nergens anders komt het voor, noch iets dat er op lijkt. De benaming „eik” voorspelt voor het viervoetertje, dat er mee getooid wordt, weinig goeds.

Gelijkklinkende woorden

• ijk

Hyponiemen

   

Amerikaanse eik Maaseik dakpanneneik dareik dwergeik galappeleik haageik kermeseik kesseleik kurkeik moeraseik moseik steeneik wintereik wodanseik zomereik

Afgeleide begrippen

   

Spaanse eikenpage bonte eikenvouwmot bruine eikenmineermot bruine eikenpage bruine eikenvlekmot crème eikenlichtmot donkere eikenkokermot eikel eikelcacao eikeltjeskoffie eiken eiken-bloesemboktor eiken-orvlinder eiken-ruigsprietboktor eikenaardvlo eikenblaasmijnmot eikenblad eikenbladrolkever eikenbladsla eikenblindwants eikenboktor eikenboogbladroller eikenboom eikenborsteltje eikenbos eikendreef eikendwergbladroller eikendwergspanner eikengalwesp eikengebladerte eikenhakhout eikenhout eikenhouten eikenkokermot eikenkrans eikenkroon eikenlaan eikenlichtmot eikenloof eikenmineermot eikenmineerwesp eikenmos eikenooglapmot eikenoogspanner eikenpage eikenpalpmot eikenpijlstaart eikenpollen eikenprachtkever eikenprocessierups eikenpurpermot eikenschiller eikenschors eikenspanner eikenspintkever eikenspitsbek eikenspitskopmot eikenstam eikensteltmot eikenstuifmeel eikentak eikentandvlinder eikenuiltje eikenvlekmot eikenvoorjaarsuil eikenvouwmot eikenweeskind eikenwespenboktor eikenwespvlinder eikenzandbij eikenzilvervlekmot eikhaas eikpad eikvaren fijngevlekte eikensteltmot gespleten eikenblaasmijnmot gestreepte eikenblindwants gestreepte eikenvouwmot gevlekte eikenvouwmot gewone eikenblaasmijnmot gewone eikenkokermot gewone eikenmineermot gewone eikenvlekmot gewone eikenvouwmot gezaagde eikenvouwmot late eikenmineermot oostelijke eikenblaasmijnmot oranje eikenlichtmot rode eikenlichtmot stoffige eikenlichtmot variabele eikenmineermot variabele eikenuil vroege eikenpalpmot vroege eikenuil witte eikenvouwmot zwarte eikenmineermot

Vertalingen

    1. Quercus, een geslacht van loofbomen   

Afrikaans: akker (af), akkerboom (af), eik (af) Albanees: dushk (sq) m Baskisch: haritz (eu) Catalaans: roure (ca) m, alzina (ca) Deens: eg (da) g Duits: Eiche (de) v Engels: oak (en) Esperanto: kverko (eo) Estisch: tamm (et) Fins: tammi (fi) Frans: chêne (fr) m Fries: iik (fy), ikabeam (fy), ikelbeam (fy) Galicisch: carballo (gl) m Grieks: δρυς (el) (dris) v, βελανιδιά (el) (velanidiá) v Hongaars: tölgy (hu) IJslands: eik (is) v Italiaans: quercia (it) v Japans: オーク (ja)

Latijn: quercus (la) v Luxemburgs: Eech (lb) v Manx: darragh (gv) m Nederduits: Eek (nds) v Noors: eik (no) v Oekraïens: дуб (uk) m Oezbeeks: eman (uz) Pools: dąb (pl) m Portugees: carvalho (pt) m Roemeens: stejar (ro) Russisch: дуб (ru) m Sloveens: hrast (sl) m Slowaaks: dub (sk) m Spaans: roble (es) m Tsjechisch: dub (cs) m Waals: tchinne (wa) m Zweeds: ek (sv) g

Gangbaarheid

• Het woord eik staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "eik" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• [1] eik in het Nederlands Soortenregister N
• [1] eik op Wikidata

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	eik	eike

Zelfstandig naamwoord

eik

1. (plantkunde) eik

Gelijkklinkende woorden

• yk