Truffelkevers

Truffelkevers
	Leiodes cinnamomea
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:	Insecta (Insecten)
Orde:	Coleoptera (Kevers)
Onderorde:	Polyphaga
Superfamilie:	Staphylinoidea
Familie
	Leiodidae; Flemming, 1821
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Truffelkevers op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Insecten

De truffelkevers (Leiodidae) zijn een familie van kevers in de superfamilie Staphylinoidea.

De familie omwat circa 3700 soorten. Ze blijven zeer klein (enkele millimeters) tot klein (ongeveer een centimeter) en hebben meestal een bijna ronde omtrek, een bol en glanzend schild en knots-vormige antennes. De kevers leven van schimmels en rottend materiaal. Een aantal soorten wordt ook gevonden in de nesten van vogels en zoogdieren waar ze leven van de afvalstoffen van de gastheer.

De entomologen Quentin D. Wheeler en Kelly B. Miller publiceerden in 2005 beschrijvingen en namen van nieuwe soorten in het geslacht Agathidium, en vernoemden die naar verschillende politici en andere beroemdheden.^[2] Zo zijn er soorten die vernoemd zijn naar enkele toenmalige Amerikaanse politici, zoals president George Bush (Agathidium bushi), vicepresident Dick Cheney (Agathidium cheneyi) en minister van defensie Donald Rumsfeld (Agathidium rumsfeldi). Eén soort is zelfs vernoemd naar een personage: Agathidium vaderi draagt de naam van Darth Vader uit de Star Wars-films. Het is overigens niet ongebruikelijk dat planten- of diersoorten naar (bestaande) personen worden vernoemd, maar meestal gaat het om mensen uit het vakgebied.

Kenmerken

Truffelkevers zijn zeer kleine kevers. Ze bereiken een lengte van iets minder dan één tot maximaal zeven millimeter. Hun ogen zijn in vele gevallen verkleind of ontbreken geheel, hetgeen te maken heeft met de verborgen, deels onderaardse levenswijze van de meeste soorten. Vele soorten zijn vliegloos, omdat zij in de loop van de fylogenie hun achtervleugels hebben verloren. De kleur is onopvallend, lichtbruin tot doorschijnend.

Verspreiding

De meeste onderfamilies van de Leiodidae zijn wereldwijd verspreid, met een zwaartepunt in de verspreiding op het noordelijk halfrond in het Holarctisch gebied.

Taxonomie

De volgende taxa worden bij de familie ingedeeld:

Onderfamilie Camiarinae Jeannel, 1911
- Tribus Agyrtodini Jeannel, 1936
- Tribus Camiarini Jeannel, 1911
- Tribus Neopelatopini Jeannel, 1962
Onderfamilie Catopocerinae Hatch, 1927 (1880)
- Tribus Catopocerini Hatch, 1927 (1880)
- Tribus Glacicavicolini Westcott, 1968
Onderfamilie Leiodinae Fleming, 1821
- Tribus Agathidiini Westwood, 1838
- Tribus Estadiini Portevin, 1914
- Tribus Leiodini Fleming, 1821
- Tribus Pseudoliodini Portevin, 1926
  - Geslacht Agaricophagus
  - Geslacht Allocolenisia
  - Geslacht Ansibaris
  - Geslacht Cainosternum
  - Geslacht Colenis Erichson
  - Geslacht Colenisia
  - Geslacht Dermatohomoeus Hlisnikovský, 1963^[3]
  - Geslacht Neohydnobius
  - Geslacht Pseudcolenis Reitter, 1885^[4]
  - Geslacht Tafforeus
  - Geslacht Typhlocolenis Hoshina, 2008^[5]
  - Geslacht Zelodes
- Tribus Scotocryptini Reitter, 1884
- Tribus Sogdini Lopatin, 1961
Onderfamilie Coloninae Horn, 1880 (1859)
Onderfamilie Cholevinae Kirby, 1837
- Tribus Anemadini Hatch, 1928
  - Subtribus Anemadina Hatch, 1928
    - Geslacht Anemadiola
    - Geslacht Anemadus
    - Geslacht Cholevodes
    - Geslacht Speonemadus
  - Subtribus Eocatopina Jeannel, 1936
  - Subtribus Eunemadina Newton, 1998
  - Subtribus Nemadina Jeannel, 1936
  - Subtribus Paracatopina Jeannel, 1936
- Tribus Cholevini Kirby, 1837
  - Subtribus Catopina Chaudoir, 1845
  - Subtribus Cholevina Kirby, 1837
- Tribus Eucatopini Jeannel, 1921
- Tribus Leptodirini Lacordaire, 1854 (1849)
  - Subtribus Anthroherponina Jeannel, 1910
  - Subtribus Bathysciina Horn, 1880
  - Subtribus Bathysciotina Guéorguiev, 1974
  - Subtribus Leptodirina Lacordaire, 1854 (1849)
  - Subtribus Pholeuina Reitter, 1886
  - Subtribus Platycholeina Horn, 1880
  - Subtribus Spelaeobatina Guéorguiev, 1974
- Tribus Oritocatopini Jeannel, 1936
- Tribus Ptomaphagini Jeannel, 1911
  - Subtribus Baryodirina Perreau, 2000
  - Subtribus Ptomaphagina Jeannel, 1911
  - Subtribus Ptomaphaginina Szymczakowski, 1964
- Tribus Sciaphyini Perreau, 2000
Onderfamilie Platypsyllinae Ritsema, 1869

In Nederland waargenomen soorten

Genus: Agaricophagus
- Agaricophagus cephalotes
Genus: Agathidium
- Agathidium atrum
- Agathidium badium
- Agathidium confusum
- Agathidium convexum
- Agathidium laevigatum
- Agathidium mandibulare
- Agathidium marginatum
- Agathidium nigrinum
- Agathidium nigripenne
- Agathidium rotundatum
- Agathidium seminulum
- Agathidium varians
Genus: Amphicyllis
- Amphicyllis globiformis
- Amphicyllis globus
Genus: Anisotoma
- Anisotoma axillaris
- Anisotoma castanea
- Anisotoma glabra
- Anisotoma humeralis
- Anisotoma orbicularis
Genus: Catops
- Catops chrysomeloides
- Catops coracinus
- Catops fuliginosus
- Catops fuscus
- Catops grandicollis
- Catops kirbyi
- Catops longulus
- Catops morio
- Catops neglectus
- Catops nigricans
- Catops nigriclavis
- Catops nigrita
- Catops picipes - (Holenaaskever)
- Catops subfuscus
- Catops tristis
- Catops westi
Genus: Choleva
- Choleva agilis
- Choleva angustata
- Choleva bicolor
- Choleva cisteloides
- Choleva elongata
- Choleva fagniezi
- Choleva glauca
- Choleva jeanneli
- Choleva nivalis
- Choleva oblonga
- Choleva paskoviensis
- Choleva reitteri
- Choleva spadicea
- Choleva sturmii
Genus: Colenis
- Colenis immunda
Genus: Colon
- Colon angulare
- Colon appendiculatum
- Colon barnevillei
- Colon bidentatum
- Colon brunneum
- Colon calcaratum
- Colon dentipes
- Colon latum
- Colon serripes
- Colon viennense
- Colon zebei
Genus: Cyrtoplastus
- Cyrtoplastus seriepunctatus
Genus: Hydnobius
- Hydnobius latifrons
- Hydnobius multistriatus
- Hydnobius punctatus
Genus: Leiodes
- Leiodes badius
- Leiodes bicolor
- Leiodes brunneus
- Leiodes calcaratus
- Leiodes ciliaris
- Leiodes cinnamomeus - (Truffelkever)
- Leiodes distinguendus
- Leiodes dubia
- Leiodes ferrugineus
- Leiodes furvus
- Leiodes gyllenhalii
- Leiodes litura
- Leiodes longipes
- Leiodes lucens
- Leiodes macropus
- Leiodes nigrita
- Leiodes obesus
- Leiodes oblongus
- Leiodes pallens
- Leiodes piceus
- Leiodes rubiginosus
- Leiodes ruficollis
- Leiodes rufipennis
- Leiodes rugosus
- Leiodes strigipennis
- Leiodes triepkei
Genus: Leptinus
- Leptinus testaceus
Genus: Liocyrtusa
- Liocyrtusa minuta
- Liocyrtusa vittata
Genus: Liodopria
- Liodopria serricornis
Genus: Nargus
- Nargus anisotomoides
- Nargus velox
- Nargus wilkinii
Genus: Nemadus
- Nemadus colonoides
Genus: Parabathyscia
- Parabathyscia wollastoni
Genus: Platypsyllus
- Platypsyllus castoris - (Beverkever)
Genus: Ptomaphagus
- Ptomaphagus medius
- Ptomaphagus sericatus
- Ptomaphagus subvillosus
- Ptomaphagus varicornis
Genus: Sciodrepoides
- Sciodrepoides fumatus
- Sciodrepoides watsoni
Genus: Sogda
- Sogda suturalis
Genus: Triarthron
- Triarthron maerkelii

Externe links

Overzicht Leiodidae op waarneming.nl

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Fleming, J. (1821) Insecta, pp. 41-56, pl. 85. In: Supplement to the Fourth, Fifth and Sixth Editions of the Encyclopaedia Britannica. Vol. 5.
↑ Miller, K.B. & Wheeler, Q.D. (2005). Slime-mold beetles of the genus Agathidium Panzer in North and Central America, part II. Coleoptera: Leiodidae. Bulletin of the American Museum of Natural History 291: 1–167
↑ Hlisnikovský J. (1963) Neue Liodidae (Coleoptera) aus Neu-Guinea I. Annales Historico-naturales Musei nationalis Hungarici, pars Zoologica 55: 301‑311.
↑ Reitter, E. (1885) Bestimmungs-Tabellen der Europäischen Coleopteren, XII. Necrophaga (Platypsyllidae, Leptinidae, Silphidae, Anisotomidae und Clambidae). Verhandlungen des Natürforschenden Vereines, Brünn, 23[1884], 3–122.
↑ Hoshina H. (2008) A new blind genus of the tribe Pseudoliodini (Coleoptera, Leiodidae) from Japan, with descriptions of three new species. Journal of the Speleological Society of Japan 33: 11–27.

[1] Fleming, J. (1821) Insecta, pp. 41-56, pl. 85. In: Supplement to the Fourth, Fifth and Sixth Editions of the Encyclopaedia Britannica. Vol. 5.

[M&W2005-2] Miller, K.B. & Wheeler, Q.D. (2005). Slime-mold beetles of the genus Agathidium Panzer in North and Central America, part II. Coleoptera: Leiodidae. Bulletin of the American Museum of Natural History 291: 1–167

[3] Hlisnikovský J. (1963) Neue Liodidae (Coleoptera) aus Neu-Guinea I. Annales Historico-naturales Musei nationalis Hungarici, pars Zoologica 55: 301‑311.

[4] Reitter, E. (1885) Bestimmungs-Tabellen der Europäischen Coleopteren, XII. Necrophaga (Platypsyllidae, Leptinidae, Silphidae, Anisotomidae und Clambidae). Verhandlungen des Natürforschenden Vereines, Brünn, 23[1884], 3–122.

[5] Hoshina H. (2008) A new blind genus of the tribe Pseudoliodini (Coleoptera, Leiodidae) from Japan, with descriptions of three new species. Journal of the Speleological Society of Japan 33: 11–27.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]