Townes Van Zandt

John Townes Van Zandt (Fort Worth, 7 maart 1944 – Smyrna, 1 januari 1997) was een Amerikaans folk- en countrymuzikant, singer-songwriter en dichter. Enkele van zijn nummers, zoals "If I Needed You", "To Live is to Fly" en "No Place to Fall", zijn nu klassiekers in hun genre.

Biografie

Jonge jaren

Townes Van Zandt is de zoon van Harris Williams Van Zandt (1913–1966) en Dorothy Townes (1919–1983). Hij had een broer en een zus, Bill en Donna. Townes kreeg een gitaar van zijn vader toen hij twaalf was. Hij was een prima leerling en actieve sporter. Hij scoorde hoog op IQ-tests en ging naar een internaat. Het gezin moest vaak reizen, omdat zijn vader bedrijfsjurist was. In 1962 begon Townes aan de universiteit, maar in het tweede jaar haalden zijn ouders hem er af uit bezorgdheid om zijn alcoholgebruik en depressieve periodes.

Op zijn negentiende werd een bipolaire stoornis (manisch-depressieve stoornis) bij hem vastgesteld. Daarop onderging hij drie maanden insulineshocktherapie. Hierdoor verloor hij een groot deel van zijn langetermijngeheugen. Zijn moeder zou later vertellen dat ze spijt had die therapie te hebben toegestaan. Als jonge twintiger wilde hij bij de luchtmacht, maar werd geweigerd door zijn aandoening en "sociaal onaangepast gedrag". Niet lang daarna stopte hij met school en besloot singer-songwriter te worden.

Muzikale carrière

Tijdens zijn leven had Townes Van Zandt een kleine, maar toegewijde groep fans. Hij slaagde er echter nooit in om door te breken en kon zijn opnames slechts met veel moeite op de markt brengen. Dat Willie Nelson en Merle Haggard in 1983 een hit scoorden met hun cover van Van Zandts "Pancho and Lefty", zes jaar nadat Emmylou Harris haar cover van dat nummer had uitgebracht, kon het tij niet keren. Van Zandt leefde doorgaans in goedkope motels, bij vrienden of in blokhutten en leed aan een drugs- en alcoholverslaving. In de jaren 2000 groeide de interesse in het werk van Van Zandt en verschenen er twee boeken, een documentaire en een aantal tijdschriftartikelen over de zanger.

Levenseinde

Zijn laatste concert was in The Borderline in Soho, Londen op 3 december 1996. De dag ervoor was de laatste keer dat hij zijn nieuwe liefde, Claudia Winterer, zag, in Frankfurt.

Townes Van Zandt stierf op Nieuwjaarsdag 1997, precies 44 jaar na de dood van zijn grote idool Hank Williams. Hij werd 52 jaar oud. De doodsoorzaak was - volgens het autopsierapport - een hartritmestoornis veroorzaakt door gezondheidsproblemen als gevolg van drugsgebruik. De dag ervoor was Townes nog geopereerd aan zijn nek na een val van de trap in zijn huis, tien dagen eerder. Ook na die val wilde Townes doorgaan met de geplande opnames van nieuw werk.

Toen Townes op 1 januari thuis onwel werd, probeerde Jeanene Munsell, zijn derde echtgenote, hem te reanimeren. In het ziekenhuis werd met een defibrillator nog een flauwe hartslag bereikt, maar Townes haalde het uiteindelijk niet. De begrafenis was op 5 januari in Belmont Church in Nashville. Bij de dienst waren veel oude vrienden, sommigen speelden zijn nummers. Zijn as werd voor de helft aan zijn echtgenote en kinderen gegeven. De andere helft werd bijgezet in het familiegraf op Dido Cemetry. Op zijn grafsteen staat "To Live's To Fly".

Concerten in België

Onbekende locatie, Brussel, april 1989.
Gele Zaal (nu Handelsbeurs), Gent, november 1992.
AB Club, Brussel, 3 november 1992.
Lokerse Feesten, Lokeren, 31 juli 1993.
De Kelk, Brugge, 22 oktober 1993.
Den Ekster, Dranouter, 5 november 1994.
AB Club, Brussel, 13 en 14 november 1995.
Folkfestival, Ladeuzeplein Leuven, 4 december 1995.
Den Ekster, Dranouter, 14 november 1996.

Discografie

Albums

1968 For The Sake Of The Song
1969 Our Mother The Mountain
1970 Townes Van Zandt
1971 Delta Momma Blues
1972 High, Low & In Between
1972 The Late, Great Townes Van Zandt
1977 Live At The Old Quarter, Houston
1978 Flyin' Shoes
1987 At My Window
1989 Live And Obscure
1991 Rain On A Conga Drum
1993 The Nashville Sessions
1993 Rear View mirror
1994 Road Songs
1994 No Deeper Blue
1996 Townes Van Zandt Abnormal
1997 The Highway Kind
1997 Last Rights
1999 A Far Cry From Dead
1999 In Pain (Live)
2001 Live At McCabes
2001 Texas Rain (The Texas Hill Country Recordings)
2002 A Gentle Evening With Townes Van Zandt
2002 Ábsolutely Nothing
2003 In The Beginning
2003 Acoustic Blue
2004 Live At The Jester Lounge (Houston, Texas 1966)
2004 Rear View Mirror 2
2005 Live At Union Chapel, London, England (Live)
2005 A Private Concert (Live)

Singles

1968 Waiting Around To Die / Talking Karate Blues
1969 Second Lovers / Tecumseh Valley
1971 Come Tomorrow / Delta Mama Blues
1972 Greensboro Woman / Standin'
1972 If I Needed You / Sunshine Boy
1972 Honky Tonkin' / Snow Don't Fall
1972 Fraulein / Don't Let The Sunshine Fool Ya
1972 Pancho and Lefty / Heavenly Houseboat Blues
1973 Pancho and Lefty / If I Needed You
1978 Who Do Yo Love / Dollar Bill Blues
1978 When She Don't Need Me / No Place To Fall
1999 Riding The Range / Dirty Old Town
2002 Highwaykind (cd single)

Video

1977 Heartworn Highways (DVD/VHS)
1991 Live In Amsterdam (DVD/VHS)
1995 No Deeper Blue: The Videos (DVD/VHS)
2004 Houston 1988: A Private Concert (DVD)
2006 Be Here To Love Me: A Film About Townes Van Zandt (DVD)

Externe links