Protocyon
| Protocyon Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Pleistoceen | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
| Geslacht | |||||||||||
| Protocyon Lund, 1838 | |||||||||||
| Typesoort | |||||||||||
| Protocyon troglodytes | |||||||||||
| |||||||||||
Protocyon[1][2] is een geslacht van uitgestorven hondachtigen dat tijdens het Pleistoceen in Zuid-Amerika leefde.
Vondsten
[bewerken | brontekst bewerken]Het geslacht Protocyon omvat vier soorten[3]:
- P. orocualensis deze soort werd in 2021 beschreven op basis van vondsten in Orocual in Venezuela, daterend uit het Laat-Plioceen tot Vroeg-Pleistoceen.[4]
- P. scagliarum: fossielen van deze soort dateren van 0,78 tot 0,5 miljoen jaar geleden en zijn gevonden in Argentinië.
- P. tarijensis (voorheen Theriodictis tarijensis): deze soort is alleen bekend van vondsten bij Tarija in Bolivia.
- P. troglodytes (inclusief P. orcesi): deze soort was in het Laat-Pleistoceen wijdverspreid over Zuid-Amerika met fossiele vondsten in Venezuela (Mene de Inciarte), Ecuador, Bolivia, Brazilië, Uruguay en Argentinië. De vondst van een schedel in een grottensysteem in Yucatán toont aan dat deze hondachtige tot in noordelijk Midden-Amerika voorkwam. Waarschijnlijk migreerde P. troglodytes noordwaarts toen er tijdens de ijstijden vermoedelijk een corridor van savannes en open bossen bestond over de Panamese landengte[5][6]. De laatst bekende fossiele vondst van P. troglodytes dateert van 17.000 jaar geleden en is gedaan in de Argentijnse provincie Buenos Aires[7].
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]Protocyon was een hypercarnivoor, dat wil zeggen een uitgesproken vleeseter. Deze hondachtige had het formaat van een kleine wolf met een gewicht van twintig tot dertig kilogram[8]. Het was zeer waarschijnlijk een actieve jager en vermoedelijk tevens een aaseter. Mogelijke prooidieren waren herten, kamelen, paarden en pekari's en wellicht ook jongere exemplaren van de Zuid-Amerikaanse megafauna zoals slurfdieren, grondluiaarden en glyptodonten[9]. De lichaamsbouw van Protocyon wijst op een actieve jager, vermoedelijk in groepen zoals de hedendaagse grijze wolf, Afrikaanse wilde hond en dhole[10]. Protocyon leefde in open, droge gebieden.
Verwantschap
[bewerken | brontekst bewerken]Protocyon behoort binnen de hondachtigen tot de groep van de Zuid-Amerikaanse honden, de Cerdocyonina. Dit is de zustergroep van de Canina, die de wolven, jakhalzen, dhole en Afrikaanse wilde hond omvat. Volgens de huidige inzichten migreerden vier hondachtigen over de landengte van Panama naar Zuid-Amerika tijdens de Great American Biotic Interchange: twee stamvormen van de Zuid-Amerikaanse honden in het Plioceen, en de grijze vos en reuzenwolf in het Laat-Pleistoceen. De gemeenschappelijke voorouder van de Zuid-Amerikaanse honden ontwikkelde zich in Noord-Amerika en de vroege vormen leken sterk op de hedendaagse krabbenetende vos. Rond 4,3 miljoen jaar geleden vond een splitsing plaats tussen de ontwikkelingslijn van de Zuid-Amerikaanse vossen en de clade van de manenwolf en de zustertaxa Protocyon, Speothos en Theriodictis.[11] De verwantschap van Protocyon met de andere Zuid-Amerikaanse honden is in onderstaand cladogram weergegeven:
| Cerdocyonina |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatuur
- Berman, W. D. 1994. Los carnívoros continentales (Mammalia, Carnivora) del Cenozoico en la provincia de Buenos Aires. Ph.D. dissertation, Universidad Nacional de La Plata, La Plata, Argentina, 413 pp.
- Berman, W. D. 1986. Revisacion sistemática de Canis platensis Mercerat, 1891 (Carnívora;Canidae) del Pleistoceno tardío (Edad Lujanense) de la provincia de Buenos Aires. Ameghiniana 23 (3-4); 225-227. Buenos Aires.
- Kraglievich, L. 1952. Un canino del Eocuaternario de Mar del Plata y sus relaciones con otras formas brasileñas y norteamericas. Rev. Mus. Muninc. Cien. Nat. y Tradic. Mar del Plata.
- Darin A. Croft, illustrated by Velizar Simeonovsky, Horned Armadillos and Rafting Monkeys-The Fascinating Fossil Mammals of South America, 2016.
Noten
- ↑ Protocyon. prehistoric-fauna.com. Geraadpleegd op 03-05-2023.
- ↑ Protocyon - Google Zoeken. www.google.com. Geraadpleegd op 03-05-2023.
- ↑ (en) Stratigraphic range of the large canids (Carnivora, Canidae) in South America, and its relevance to quaternary biostratigraphy. FJ Prevosti, EP Tonni & JC Bidegain. Quaternary International, Volume 210 (2009): pp. 76–81.
- ↑ (en) Canids (Caninae) from the past of Venezuela. D Ruiz-Ramoni, X Wang & AD Rincón. Ameghiniana (2021).
- ↑ (en) A new fossil canid assemblage from the Late Pleistocene of northern South America: the canids of the Inciarte Asphalt pit (Zulia, Venezuela), fossil record and biogeography. FJ Prevosti & AD Rincón. Journal of Paleontology, Volume 81 (2007): pp. 1053-1065.
- ↑ (en) Yucatán carnivorans shed light on the Great American Biotic Interchange. BW Schubert et al. Biology Letters (2019).
- ↑ (en) First taxon date and stable isotopes (d13C, d15N) for the large hypercarnivorous South American canid Protocyon troglodytes (Canidae, Carnivora). FJ Prevosti & BW Schubert. Quaternary International, Volume 305 (2013): pp. 67-73.
- ↑ (en) Horned armadillos and rafting monkeys: the fascinating fossil mammals of South America. DA Croft. Indiana University Press (2016).
- ↑ (en) Protocyon troglodytes (Lund) (Mammalia, Carnivora) in the Late Pleistocene of Rio Grande do Sul and their paleoecological significance. EV Oliveira, FJ Prevosti & JC Pereira. Revista Brasileira de Paleontologia, Volume 8 (2005): pp. 215-220.
- ↑ (en) Biostratigraphy, systematics, and paleoecology of Protocyon Giebel, 1855 (Carnivora, Canidae) in South America. FJ Prevosti, AE Zurita & AA Carlinia. Journal of South American Earth Sciences, Volume 20 (2005): pp. 5-12.
- ↑ (en) The evolution of South American endemic canids: a history of rapid diversification and morphological parallelism. FA Perini, CAM Russo & CG Schrago. Journal of Evolutionary Biology, Volume 23 (2009): pp. 311–322.