Park Nieuweroord

Nieuweroord
	Voormalig huis Nieuweroord met een deel van het park omstreeks 1908
Locatie
Coördinaten	52° 5′ NB, 5° 7′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie	Buitenplaats
Start bouw	17e eeuw?
Sluiting	Sloop 1918
Architectuur
Bouwstijl	Hollands classicisme
Detailkaart
	;
Portaal	Civiele techniek en bouwkunde

Park Nieuweroord is een plantsoen in de Nederlandse stad Utrecht. Het is gelegen aan de westzijde van de Binnenstad. Voorheen bestond Nieuweroord uit een buitenplaats en een park op en rond deze locatie.

Buitenplaats en park

In vroegere eeuwen lag hier de buitenplaats Nieuweroord tussen de Catharijnesingel en Kruisvaart. Waarschijnlijk is de buitenplaats in de 17e eeuw ontstaan. Vanaf 1850 was het in bezit van F.H.C. baron van Heeckeren van Brandsenburg en kreeg het een parkontwerp van J.D. Zocher jr. Gaandeweg werd daarbij het grondgebied uitgebreid, met name door aankoop van het ernaast gelegen landgoed Puntenburg. Het parkgedeelte was onder meer voorzien van een waterpartij, een kas en een muziektent.

Frederik s'Jacob, directeur-generaal van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen, had het vanaf circa 1870 in eigendom. In 1870 werd op het noordoostelijk deel het Hoofdgebouw I van de spoorwegen gebouwd, in 1894 gevolgd door Hoofdgebouw II. Na de dood van s'Jacob in 1901 kocht de gemeente Utrecht de tuinen en maakte er een openbaar park van naar ontwerp van de Utrechtse plantsoenmeester J.J. Denier van der Gon. Het gedeelte ten oosten van de Hoofdgebouwen vormde het Moreelsepark. Het huis kwam in handen van Staatsbosbeheer die het gebruikte als museum.^[1]

In 1918 dienden de buitenplaats en het park vrijwel geheel plaats te maken voor De Inktpot, een kolossaal nieuw hoofdgebouw voor de Nederlandse Spoorwegen. Dit wekte wrevel bij menig Utrechter en in lokale kranten verscheen daarop het spotvers:

Hebt ge het al gehoord,

van 't parkje Nieuweroord

Dat liefelijke Oord

dat bruutweg werd vermoord.

Heden

Vandaag de dag is Park Nieuweroord een plantsoen ter grootte van een voetbalveld met gras, enkele bomen en een kunstwerk.

Landelijk Monument Spoorwegongevallen van Anton Broos in Park Nieuweroord
De Inktpot

Bronnen en noten

Cees Douma, Drie historische spoorwegbolwerken langs het Moreelsepark^{[dode link]}, in: Oud-Utrecht - nr. 3 - juni 2003, blz. 66-73
Nieuweroord in kasteleninutrecht.eu

↑ Na de afbraak verhuisde het museum naar de buitenplaats het Hoogeland.

[1] Na de afbraak verhuisde het museum naar de buitenplaats het Hoogeland.

[1]