Naar inhoud springen

NS 1000 (stoomlocomotief)

Koppelingen toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
NS 1000
HSM 89 'Nestor' (NS 1010) in het Nederlands Spoorwegmuseum in Utrecht
HSM 89 'Nestor' (NS 1010) in het Nederlands Spoorwegmuseum in Utrecht
Aantal 29
Nummering HSM: 74-82, 89-98, 116-125
NS: 1001-1029
Fabrikant Borsig
In dienst 1878-1883
Uit dienst 1924-1935
Asindeling 1'B
Spoorwijdte 1435 mm
Massa locomotief 38,8 ton
Massa tender 1001-1009: 21,2 ton,
1001-2029: 25,1 ton
Diameter drijfwielen 1860 mm
Diameter loopwielen 1100 mm
Diameter tenderwielen 1100 mm
Lengte over buffers 14.257 mm
Hoogte 4313 mm
Maximumsnelheid 90 km/u
Vuurkist 1001-1019: 7,5 m2,
1020-1029: 8,0 m2
Vlampijpen 86 m2
Roosteroppervlak 1001-1006: 1,57 m2,
1007-1029: 1,82 m2
Maximum stoomspanning 10,3 kg/cm2
Aantal cilinders 2
Diameter × slaglengte cilinders 406 x 558 mm
Stoomverdeling Stephenson
Waterinhoud 1001-1009: 6,8 m3,
1001-1029: 9 m3
Brandstofvoorraad 1001-1009: 3,0 ton kolen,
1001-1029: 3,6 ton kolen
Trekkracht 3560 kg
Remsysteem stoomrem Le Chatelier, later: Westinghouserem
Soortmerk HSM: P3
NS: P2
Bijnaam Tienders
Aantal bewaarde exemplaren 1
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De serie NS 1000 was een serie stoomlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en diens voorganger Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM).

De in 1878 en 1879 in dienst gestelde locomotieven Eos - Medea (HSM 74-82, latere NS 1001-1009) waren bij de HSM de eerste locomotieven met een stoomspanning van 10 atm., bijgenaamd "tienders" en zijn als een verbeterde voortzetting van de serie Ajax - Deukalion (HSM 43-60, 63-70, latere NS 801-826) te beschouwen. De asindeling is 1'B, de locomotieven waren bedoeld voor het trekken van snelle personentreinen op de nieuw geopende verbindingen Zutphen - Winterswijk en Zaandam - Amsterdam. In 1880 en 1882 volgde de aflevering van de Nestor - Xantippe (HSM 89-98, latere NS 1010-1019) en in 1883 de Zelos - Jordaens (HSM 116-125, latere NS 1020-1029). Vanaf de Nestor werden de locomotieven afgeleverd met een zwaardere tender met grotere waterinhoud en kolenvoorraad. Omstreeks 1896 werden de tenders van de Eos - Medea hierop aangepast. De namen van de twintig locomotieven Eos - Zelos verwijzen naar Griekse mythologische figuren. De volgende negen locomotieven Artevelde - Jordaens zijn vernoemd naar bekende personen uit de vaderlandse geschiedenis.

Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS) in 1921 kregen de locomotieven van de serie Eos - Jordaens de NS-nummers 1001-1029. In de jaren 1924-1935 werd deze gehele serie afgevoerd en bleef alleen de 1010 in 1934 voor het Nederlands Spoorwegmuseum behouden[1]. Deze werd in 1964 hersteld van oorlogsschade uit 1943 en 1944 en teruggebracht in de stijl van HSM 89 Nestor en in deze staat op 24 november van dat jaar overgedragen aan het Spoorwegmuseum[2][3]

HSM nummer Naam Fabrieksnummer NS nummer In dienst Uit dienst Bijzonderheden
74 Eos 3623 1001 1878 1925
75 Furie 3624 1002 1878 1925
76 Galatea 3625 1003 1878 1926
77 Hydra 3626 1004 1878 1924
78 Io 3627 1005 1878 1925
79 Janus 3628 1006 1878 1926
80 Kalypso 3704 1007 1879 1926
81 Laokoon 3705 1008 1879 1926
82 Medea 3706 1009 1879 1925
89 Nestor 3730 1010 1880 1934 Bewaard in het Nederlands Spoorwegmuseum.
90 Orpheus 3731 1011 1880 1935
91 Pegasus 3732 1012 1880 1934
92 Ra 3733 1013 1880 1930
93 Sirene 3734 1014 1880 1927
94 Titaan 3735 1015 1880 1927
95 Utopia 3736 1016 1880 1926
96 Victoria 3771 1017 1881 1933
97 Walhalla 3772 1018 1881 1928
98 Xantippe 3773 1019 1881 1933
116 Zelos 3900 1020 1883 1926
117 Artevelde 3901 1021 1883 1934
118 Beyling 3902 1022 1883 1934
119 Cats 3903 1023 1883 1930
120 Gerard Dou 3904 1024 1883 1933
121 Evertsen 3905 1025 1883 1932
122 Govert Flinck 3906 1026 1883 1930
123 Hugo de Groot 3907 1027 1883 1933
124 Huygens 3908 1028 1883 1930
125 Jordaens 3909 1029 1883 1933
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=NS_1000_(stoomlocomotief)&oldid=66365362"