Johan Havik
| Johan Havik | ||||
|---|---|---|---|---|
| Geboren | 5 mei 1923 Groningen, Nederland | |||
| Overleden | 21 september 1997 Stein bij Neurenberg, Duitsland | |||
| Religie | Evangelie | |||
| Land/zijde |  Nederland.svg){kind=small} nazi-Duitsland
| |||
| Onderdeel |  Waffen-SS
| |||
| Dienstjaren | 1940 - 1945 | |||
| Rang |   SS-Untersturmführer | |||
| Eenheid | 4. SS-Polizei-Panzergrenadier-Division | |||
| Slagen/oorlogen | Tweede Wereldoorlog | |||
| Onderscheidingen | Zie decoraties | |||
| ||||
Johan Joop Havik (Groningen, 5 mei 1923 - Neurenberg, 21 september 1997) was een Nederlandse SS-Untersturmführer (tweede luitenant) en majoor bij de politie in de Waffen-SS gedurende de Tweede Wereldoorlog. Hij is onderscheiden met het Duitse Ridderkruis van het IJzeren Kruis, een hoge militaire onderscheiding.
In een Aktennotiz[1] van 15 september 1944 wordt Havik "Johann Havik" genoemd. Diverse bronnen geven aan dat hij ook Johan Joop Havik[2] genoemd werd. Verschillende ondertekeningen van officiële documenten van het SS-Stug.-Abt. 5 "Wiking" geven een SS-Untersturmführer Hans Havik[3] weer. Johan werd in Nederland afgekort tot Joop, door Duitsers als Hans.
Het begin
[bewerken | brontekst bewerken]Havik was het eerste kind van twee. Zijn vader was ingenieur, zelf volgde hij zeven jaar lagere school en drie jaar gymnasium. In 1932 ging hij als jongen van acht bij de jeugdstorm van de NSB en werd er vaandrig (laagste officiersrang). Hij meldde zich op 16 april 1941 vrijwillig aan bij de SS (servicenummer 456 022) waar hij geplaatst werd bij het SS-Freiwillige Standarte "Nordwest".
SS-Junkerschule
[bewerken | brontekst bewerken]Van 8 juni 1942 tot 5 december 1942 verbleef Havik op de SS-Junkerschule, 8. Kriegsjunkerlehrgang. Toenmalige SS-Junkerschule commandant SS-Sturmbannführer (majoor) Fritz Klingenberg beschreef Havik als een lange slanke man (1,90 m), waar qua optreden en houding nog aan gewerkt moest worden en die zich bewust moest zijn van verantwoordelijkheden. Hij was behulpzaam, maar met onderontwikkelde militaire vaardigheden, aldus Klinkenberg.
Klingenberg vond hem geschikt als SS-Führer (officier) en droeg hem voor als Schützenzugführer (pelotonscommandant infanterie). In december 1942 werd Havik overgeplaatst als SS-Standartenoberjunker bij het SS-Panzergrenadier Standarte "Westland".
Tweede Wereldoorlog
[bewerken | brontekst bewerken]Op 18 februari 1943 raakte Havik gewond in de omgeving van Grischino. Hij verbleef in het veldhospitaal tot 30 april 1943. Op 10 maart 1943 werd hij bevorderd tot SS-Untersturmführer.
Op 1 mei 1943 werd hij als SS-Untersturmführer naar het SS-Panzergrenadier-Ausbildungs-und-Ersatz-Btln. "Wiking" gestuurd en vandaar op 10 juni 1943 naar SS-Sturmgeschützabteilung 5 (Gen.Kdo. Gem. SS Pz.Korps). Daar bleef hij tot 28 november 1944. Op 14 januari 1945 werd hij bij de Panzer-Abteilung van SS-Polizei Panzergrenadier-Division geplaatst.
Op 6 mei 1945 werd Havik onderscheiden met het Ridderkruis van het IJzeren Kruis als pelotonscommandant van het 1e compagnie, SS-Panzer-Abteilung 4., 4. SS-Polizei-Panzergrenadier-Division.[4][5]
Naoorlogse jaren
[bewerken | brontekst bewerken]Havik overleefde de oorlog en overleed op 21 september 1997 in Stein bij Neurenberg, Duitsland.
Militaire loopbaan
[bewerken | brontekst bewerken]- SS-Standartenoberjunker: 5 december 1942
- SS-Untersturmführer: 10 maart 1943
Decoraties
[bewerken | brontekst bewerken]- Ridderkruis van het IJzeren Kruis op 6 mei 1945 als Zugführer I. / SS-Polizei-Panzer-Abteilung 4 / 4.SS-Polizei-Panzergrenadier-Division[2]. Krätschmer geeft 9 mei 1945 als datum van onderscheiding.[6]
- IJzeren Kruis 1939, 1e en 2e Klasse[2]
- Gewondeninsigne 1939 in zwart op 18 februari 1943
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Hans Havik op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- (de) Fellgiebel, Walther-Peer. Die Träger des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939–1945 – Die Inhaber der höchsten Auszeichnung des Zweiten Weltkrieges aller Wehrmachtsteile. Podzun-Pallas, 2000. ISBN 978-3-7909-0284-6.
- (en) Huseman, Friedrich. In Good Faith: The History of 4. SS-Polizei-Panzergrenadier-Division: Volume 1, 1939-1943. Winnipeg, Canada: J.J. Fedorowicz, 2003. ISBN 0-921991-74-6
- (en) Mitcham, Jr. Samuel. Retreat to the Reich. Stackpole books, 2007. ISBN 0-8117-3384-X
- (en) Henschler Henri & Fay Will. Armor Battles of the Waffen-SS, 1943-45. Stackpole Books, 2003. ISBN 0-8117-2905-2
- (de) Scherzer, Veit. Die Ritterkreuzträger 1939–1945 Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives, 2007. ISBN 978-3-938845-17-2.
- (de) Krätschmer, Ernst-Günther (2012). Die Ritterkreuzträger der Waffen-SS (PDF). Pour le Mérite-Verlag, p. 791. ISBN 9783942145145.
- ↑ https://s1178.photobucket.com/user/bkossen/media/Hans Havik/HavikHans-3.jpg.html?sort=3&o=0. Gearchiveerd op 18 augustus 2023.
- ↑ a b c https://www.tracesofwar.nl/persons/34871
- ↑ https://s1178.photobucket.com/user/bkossen/media/Hans Havik/SBStuGAbt5-18HH.jpg.html?sort=3&o=2. Gearchiveerd op 18 augustus 2023.
- ↑ De voordracht door de commandant werd via telex op 6 april 1945 door de Heerespersonalamt (personeelszaken) ontvangen. Dit kan worden gecontroleerd in het boek "Verliehene Ritterkreuze" (Toegekende Ridderkruizen) en zijn dossierkaart. Een HPA nominatie nr. 5023 werd nooit gemaakt of werd niet gehandhaafd en doorgestuurd voor verdere verwerking. De dossierkaart geeft geen verdere informatie. De presentatiedatum volgens Ernst-Günther Krätschmer was 6 mei 1945. De heer Meentz van de Duitse Nationaal Archief verklaarde op 20 juli 2004 dat hij niet kon verifiëren dat Hans Havik (Johann Havik volgens Scherzer) het ridderkruis heeft ontvangen. De presentatie datum 9 mei 1945 werd toegekend door Fellgiebel.
- ↑ Uitreiking heeft niet plaatsgevonden door krijgsgevangenschap. Recent onderzoek heeft twijfels doen rijzen over de verlening van het ridderkruis aan Hans Havik. Volgens auteur Scherzer zou er onvoldoende bewijs zijn om de verlening in stand te houden.
- ↑ Krätschmer 2012, p.791.
