Imperfectum (Latijn)
Het imperfectum is een ander woord voor een tempus in het Latijn dat het meest overeenkomt met de onvoltooid verleden tijd (OVT) in het Nederlands.
Vervoeging
[bewerken | brontekst bewerken]Het imperfectum wordt gevormd door praesensstam - (e)ba - uitgang.
Uitgangen
[bewerken | brontekst bewerken]| a-stam | e-stam | i-stam | mk-stam | esse (zijn) | posse (kunnen) | velle (willen) | nolle (niet willen) | malle (liever willen) | ire (gaan) | vertaling clamare | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| clamabam | timebam | audiebam | dicebam | eram | poteram | volebam | nolebam | malebam | ibam | ik riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabas | timebas | audiebas | dicebas | eras | poteras | volebas | nolebas | malebas | ibas | jij riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabat | timebat | audiebat | dicebat | erat | poterat | volebat | nolebat | malebat | ibat | hij/zij/het riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabamus | timebamus | audiebamus | dicebamus | eramus | poteramus | volebamus | nolebamus | malebamus | ibamus | wij riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabatis | timebatis | audiebatis | dicebatis | eratis | poteratis | volebatis | nolebatis | malebatis | ibatis | jullie riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabant | timebant | audiebant | dicebant | erant | poterant | volebant | nolebant | malebant | ibant | zij riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| De vertaling in het Nederlands | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| riep | vreesde | hoorde | zei | was | kon | wilde | wilde niet | wilde liever | ging | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| De Infinitivus van het Praesens | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamare | timere | audire | dicere | esse | posse | velle | nolle | malle | ire | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vertaling
[bewerken | brontekst bewerken]Het imperfectum kan het beste vertaald worden met onvoltooid verleden tijd (ik riep, ik liep, ik werkte etc.).
Woordaccent
[bewerken | brontekst bewerken]In de vormen met -eba- is zowel de e als de a een lange vocaal, zodat de klemtoon op de voorlaatste lettergreep mogelijk is: audiebam quod volebat. En dus in de meervoudsvormen (nos/vos): audiebamus omnia quae dicebatis.
In de vormen met -era- van esse en posse is de e een korte, maar de a een lange vocaal. Bij posse kan zodoende het accent op de o of op de a komen: erat, eramus, poterat, poteratis, poterant.
Voorbeelden
[bewerken | brontekst bewerken]- Servi non clamabant. - De slaven schreeuwden niet.
- Puella fortis fortiter pugnabat. - Het dappere meisje streed dapper.
- Iupiter bene audiebat. - Jupiter luisterde goed.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]
· 
· 