Hans Vaihinger

Hans Vaihinger
Persoonsgegevens
Geboren	Nehren, 5 september 1852
Overleden	Halle, 18 december 1933
Land	Duitsland
Functie	Filosoof
Oriënterende gegevens
Domein	Westerse filosofie
Tijdperk	Moderne filosofie
Stroming	neokantianisme
Beïnvloed door	Immanuel Kant, Friedrich Forberg, Arthur Schopenhauer, African Spir, Friedrich Nietzsche, Friedrich Albert Lange
Beïnvloedde	Alfred Adler, Hans Kelsen, Arthur Fine
Belangrijkste werken
1911	Die Philosophie des Als Ob
Portaal	Filosofie

Hans Vaihinger (Nehren, 5 september 1852 - Halle, 18 december 1933) was een Duits filosoof. Hij was een neokantiaans filosoof en is vooral bekend vanwege zijn boek Die Philosophie des Als Ob (1911). In zijn werk combineert hij het transcendentaal idealisme van Immanuel Kant met elementen uit de evolutietheorie en het positivisme.

In dit boek verdedigt Vaihinger een vorm van instrumentalisme, conventionalisme of fictionalisme omtrent in wetenschap gepostuleerde entiteiten (zoals protonen, elektronen en elektromagnetische straling). We kunnen volgens Vaihinger de onderliggende realiteit van de wereld niet kennen, maar construeren slechts denksystemen en gedragen ons 'alsof' de wereld met onze modellen overeenkomen.

Bibliografie

1876. Hartmann, Dühring und Lange
1899.Kant — ein Metaphysiker?
1902. Nietzsche Als Philosoph
1906. Philosophie in der Staatsprüfung. Winke für Examinatoren und Examinanden
1911. Die Philosophie des Als Ob: System der theoretischen, praktischen und religiösen Fiktionen der Menscheit auf Grund eines idealistischen Positivismus.
- 1924. The Philosophy of 'As if': A System of the Theoretical, Practical and Religious Fictions of Mankind
- 2014. De filosofie van het alsof: systeem van de theoretische, praktische en religieuze ficties van de mensheid op grond van een idealistisch positivisme (bij IJzer)
1922. Commentar zu Kants Kritik der reinen Vernunft