Gebruiker:Fruitcake/Kladblok/Scientology

Scientology is een systeem van leerstellingen en overtuigingen, opgezet door science fiction auteur L. Ron Hubbard. Oorspronkelijk in 1952 opgezet als voortzetting van zijn eerder opgezette systeem voor zelfhulp, Dianetica ,later door Hubbard omschreven als een "toegepaste godsdienstige filosofie".

Scientology wordt het meest nadrukkelijk vertegenwoordigd door de omstreden Scientologykerk. De Duitse overheid noemt de Scientologykerk een gevaarlijke organisatie die meedogenloos naar maximale financiële opbrengsten streeft. Hoewel de Scientologykerk aan de definitie van een sekte voldoet, wordt die term vaak door de organisatie zelf vermeden en bestreden vanwege de negatieve connotaties. Critici beweren dat de Scientologykerk een commerciële organisatie is met een lange geschiedenis van het verdedigen van haar onderwijs door middel van auteursrecht en handelsgeheimen, en gebruik te maken van de drukmiddelen om geld van haar leden los te krijgen. Haar geschiedenis van het gebruiken van haar volledig commercieel gewicht in processen tegen privépersonen heeft veel kritiek opgeleverd.

Scientology als godsdienst

Scientology wordt beschouwd als een godsdienst in de Verenigde Staten en Australië en als zodanig geniet het constitutionele bescherming (Eerste Amendement van de Grondwet van de Verenigde Staten; Australische Grondwet). Sommige Europese landen beschouwen de Scientologykerk niet als een bonafide godsdienstige organisatie, maar als een commerciële onderneming, of als een cultus. Zo mag Scientology in Duitsland geassocieerd worden met "brainwash"-activiteiten en "mensenverachtend onderdrukkingskartel" genoemd worden. Alle christelijke kerken, maar ook menige niet-religieuze advies- en hulpinstellingen beschouwen Scientology als een sekte. De aard van Scientology is in elk van deze landen onderwerp van discussie, ongeacht de officiële positie.

De Scientologykerk heeft grote hoeveelheden tijd, inspanning en middelen besteed aan een breed opgezette public relations-campagne om aan de wereld duidelijk te maken dat Scientology een bonafide religie is, getuige een aantal studies over de godsdienstige doctrines van Scientology die door prominente deskundigen van diverse godsdiensten verricht werden, waaronder: Brian R. Wilson, emiritus hoogleraar, Universiteit van Oxford; Régis Deriquebourg, hoogleraar godsdienstsociologie, Universiteit van Lille; Urbano Alonso Galan, Doctor in de filosofie en de theologie, Gregoriaanse Universiteit, Rome; Fumio Sawada, Achtste sleutelbewaarder van Yu-itsu Shinto (voorheen rector magnificus van de Sophia Universiteit, Japan).

Anderzijds zijn er ook enkele academische documenten die niet tot de conclusie komen dat Scientology een godsdienst is. In 1982 besliste het Hooggerechtshof van Australië dat de overheid van de staat Victoria niet kon bewijzen dat de Scientologykerk geen godsdienst is. In 1995 oordeelde de Duitse rechtbank dat Scientology geen godsdienst is. In Griekenland werden in 1996 en 1997 aan Duitsland soortgelijke rechterlijke uitspraken gedaan. In het Belgische parlementaire sektenrapport^[1] van 1995-1996 (behandeld in de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers, 28 april 1997) wordt Scientology als een sekte aangemerkt of ook als "nieuwe religieuze beweging". Dit was tevens de voornaamste reden dat in juli 2005 de door Scientology ingediende aanvraag tot erkenning als eredienst afgewezen werd.

Scientology wordt geleid door het Religieus Technologiecentrum.

Oorsprong van Scientology

Scientology werd gebaseerd op Dianetica, een ouder systeem van zelf-verbeteringstechnieken die oorspronkelijk in het boek Dianetics, the Modern Science of Mental Health uit 1950 werden beschreven. Onmiddellijk voorafgaand aan de publicatie van dit boek, werkte Hubbard intensief samen met occultist Jack Parsons in het uitvoeren van geheime riten die ontwikkeld waren door Aleister Crowley. Sommige critici wijzen op de vele gelijkenissen in het geschrift van Hubbard en de doctrines van Crowley.

Medio jaren '50 had Hubbard Dianetica afgedaan als een sub-studie van Scientology, hoewel het nog steeds werd aangehangen door Scientology-organisaties. Het belangrijkste verschil tussen de twee is dat Dianetica uitdrukkelijk seculier is, geconcentreerd op het huidige leven van het individu en het behandelen van fysieke en geestelijke of emotionele problemen, terwijl Scientology meer openlijk een godsdienstige aanpak volgt waarbij het zich zich bij het behandelen van geestelijke kwesties concentreert op afgelopen levens evenals het huidige leven.

Hubbard werd herhaaldelijk beschuldigd van de goedkeuring van godsdienstige facade voor Scientology opdat de organisatie een van belastingen vrijgestelde status handhaafde. Deze beschuldigingen achtervolgen de Scientologykerk tot aan de dag van vandaag.

Het woord Scientology heeft een eigen geschiedenis. Hoewel het tegenwoordig bijna uitsluitend verbonden is aan het werk van Hubbard, werd het voor het eerst gebruikt door filoloog Alan Upward in 1907 als synoniem voor „pseudo-wetenschap“. In 1934 publiceerde de Argentijns-Duitse schrijver Anastasius Nordenholz een boek waarin het woord positief gebruikt wordt: Scientologie, Wissenschaft von der Beschaffenheit und der Tauglichkeit des Wissens, of Scientology, Wetenschap van de Grondwet en het Nut van Kennis. Nordenholz' boek is een studie van het bewustzijn, en zijn gebruik van het woord is niet zeer verschillend van de definitie van Hubbard: "weten hoe te weten“. Nochtans is het niet duidelijk of Hubbard zich van deze vroegere betekenissen bewust was. Het woord zelf is in paren te rangschikken als het Latijnse woord scio ("weten" of "onderscheid") en Griekse λόγος lógos ("zelfredenering" of "binnenkomende gedachte“). Het lijkt aannemelijk dat de betekenis van Hubbard, net zoals die van Nordenholz, uit een eenvoudige vertaling van deze woorden voortkwam. .

Geloof en praktijken

De doctrines van Scientology werden gevestigd door Hubbard gedurende een periode van ongeveer 33 jaar tussen 1950 en zijn dood in januari 1986. Deze doctrines zijn in de vorm van duizenden lezingen, boeken en essays uitgegeven. De meeste basisprincipes van Scientology werden opgesteld tijdens de eerste 15 jaar van het bestaan. Hubbard wijdde veel van zijn latere leven aan de esoterische hogere niveaus (of „Geavanceerde Technologieën“) van het Scientology systeem. De kerk beschrijft zijn acties als het verbeteren en het uitweiden over deze principes.

Het centrale geloof van Scientology is dat een persoon een onsterfelijk spiritueel wezen (thetan) is die een gedachte en een lichaam bezit, en dat de persoon fundamenteel goed is. Het leven dat men zou moeten leiden is één van voortdurend geestelijk en ethisch onderwijs, voorlichting en verbetering, zodat hij/zij gelukkig kan zijn en uiteindelijke redding bereikt. Daarnaast is het doel om efficiënter te zijn in het verbeteren van de wereld. Scientology claimt specifieke methodologieën aan te dragen om een persoon bij te staan om dit te bereiken.

Een ander basisprincipe van Scientology is dat er drie fundamentele met elkaar verbonden (en intrinsiek spirituele) componenten zijn die de eigenlijke bouwstenen voor een succesvol leven zijn: affiniteit, werkelijkheid (of overeenkomst), en communicatie, wat gelijk wordt gesteld aan begrip. Hubbard heeft dit de „ARC-driehoek“ genoemd (Affinity, Reality, Communication). Scientologists gebruikt het ARC om hun leven te verbeteren, hoofdzakelijk gebaseerd op de overtuiging dat wanneer één aspect van de driehoek wordt verhoogd de andere twee ook verhogen.

In een poging om het concept van bewuste, onderbewuste, en onbewuste gedachten te verduidelijken, schreef Hubbard dat het denken van de mens functioneel uit twee delen bestaat: het „analytische verstand“ en het „reactieve verstand“. Hij beschreef het analytische verstand als het positieve, rationele gegevensverwerkingsgedeelte, terwijl het „reactieve verstand“, volgens Hubbard, op een basis van stimulus-reactie werkt. Scientologists geloven dat de reactieve mening de oorzaak van het lijden van een individu is, evenals de oorzaak van inhumaan gedrag en het onvermogen van de mensheid om duurzame, rijke, gezonde maatschappijen te creëren.

De centrale methodologie van Scientology wordt „auditeren“ genoemd (Engels: „auditing“, van Latijn audire: luisteren), waarbij een persoon in één-op-één communicatie met een scientology-opgeleide „auditor“ staat. De auditor staat hem/haar bij om zich bewust te worden van de eigen gedachten en om het reactieve gedeelte van zijn geest te ontrafelen, d.w.z., emotionele last, specifieke traumatische incidenten, zijn eigen ethische overtredingen en slechte besluiten van zijn verleden die dreigen de persoon's controle over zijn/haar eigen leven te verminderen.

De kerk verklaart dat het doel van Scientology een wereld zonder oorlog, misdadigers en krankzinnigheid is, waar de goede fatsoenlijke mensen de vrijheid hebben hun doelstellingen te bereiken. Om dit geloof te verspreiden dienen aangesloten leden van de kerk anderen actief aan te spreken en bij de kerk te betrekken, door ze te bewegen ook cursussen te gaan volgen. Door middel van deze actieve werving, Enrollment genoemd, kan een kerklid zelf verder (hoger) komen in de hiërarchie van het systeem.

Scientology gelooft tevens in buitenaardse beschavingen en dat zij invloed hebben (en hebben gehad) op aardse gebeurtenissen. Men gaat er van uit dat er 54 miljoen jaar geleden een leider was in een ver sterrenstelsel die vond dat zijn planeten overbevolkt waren. Hij vroor van elke planeet een paar wezens in en stuurde ze in vliegtuigen naar de aarde. Daar werden ze in de vulkanen bij Hawaii gegooid en stierven ze. De zielen die vrijkwamen werden opgevangen en moesten heel lang op grote tv beelden zien waar ze gek van werden en boos en bang. Toen de eerste mensen op aarde kwamen gingen deze zielen in de lichamen zitten en zo zijn onze huidige emoties ontstaan.

Scientologykerk

De Scientologykerk ontstond in de Verenigde Staten in 1954 als organisatie zonder winstbejag. Vandaag vormt het het centrum van een complex wereldwijd netwerk van organisaties die zich wijden aan de bevordering van de filosofieën van L. Ron Hubbard op alle gebieden van het leven. Dit omvat de centra voor drugs rehabilitatie (Narconon), rehabilitatie van gedetineerden(Criminon), activiteiten op het gebied van misstanden in de psychiatrie (Nederlands Comité voor de Rechten van de Mens), projecten voor efficiënte onderwijsmethodes in scholen (Toegepaste Scholastics), etcetera.

Scientology in relatie tot andere religies

In de geschriften van de Scientology kerk omschrijft men de eigen leer als een "religieuze filosofie". Scientology houdt zich bezig met het onstoffelijk deel van de mens, de geest in de oorspronkelijke betekenis, of ziel, het deel van de mens dat zich bewust is van het eigen bewustzijn. Dit wordt in Scientology aangeduid wordt met de term thetan. Door het strikt toepassen van Scientologische principes en technieken zou men een niet-materiëel gebied van vrijheid kunnen ervaren, een effect dat bij discussies over religie en spiritualiteit wel aangeduid wordt met de term transcendentie.

Volgens één der Scientologische basisprincipes is het begrip "God" meeromvattend dan het begrip geest of thetan. In het Credo van de Scientology kerk (Hubbard, 1954) neemt het Godsbegrip een prominente plaats in. In de beschrijvingen van filosofische principes en mentaal/spirituele procedures en technieken wordt het gebied van God of Goden echter nauwelijks behandeld omdat dat vooral als een persoonlijke kwestie wordt beschouwd, die sterk wordt beïnvloed door cultuur en opvoeding van het individu. Daarom wordt Scientology in het algemeen gerekend tot de niet-theïstische religies.

Van de beoefenaar van Scientology wordt niet verlangd af te zien van een eigen afwijkende godsdienstige overtuiging. Wat dit aspect betreft heeft de leer overeenkomsten met bijvoorbeeld het Shintoïsme en Boeddhisme, die naast elkaar kunnen worden beleden.

Zoals eerder uitgelegd speelt het effect van traumatische ervaring een belangrijke rol in de Scientologische theorie en handelwijze. Die ervaringen zouden tot ver voor het huidige persoonlijke leven teruggaan. Het totaal van deze ervaringen werkt negatief op iemands capaciteiten en op het zelfbesef als een "geestelijk wezen" en wordt reactief verstand (Eng. reactive mind) genoemd (zie ook dianetica). In betekenis en effect komt dit overeen met het begrip karma uit de Boeddhistische wereld.

De Scientology filosofie stelt echter nadrukkelijk dat de mens van nature goed is en zich in één leven kan bevrijden van zijn karma (in zekere zin: van de erfzonde). Dit is binnen Scientology en dianetica zelfs het focuspunt van de technieken en hiermee wijkt de leer af van de dogma's van veel Christelijke gezindten.

Het idee dat de wereld slechts werkelijk is omdat een mens (dus de thetan) de overtuiging heeft dat de wereld echt is, komt overeen met opvattingen van binnen de Shinto religie. Een van de (meeste) oosterse religies afwijkend aspect is dat de Scientology leer stelt dat de thetan in de fase tussen twee levens als coherente eenheid intact blijft.

Samenvatten kan worden gesteld dat de Scientology filosofie op vele punten met oosterse religies overeenkomt.

(referenties o.a.: F. Sawada, Shinto deskundige en B. R. Wilson, emeritus hoogleraar sociologie, Universiteit van Oxford)

De Scientologische blik op de werkelijkheid

Volgens het grondbeginsel van de Scientology filosofie is het wezenlijke deel van de mens ("thetan", het zelfbewustzijn) niet-stoffelijk van aard en maakt het geen deel uit van de materiële wereld (welke in Scientology termen aangeduid wordt met MERT-universum, van Materie, Energie, Ruimte, Tijd). De "thetan" is derhalve onsterfelijk maar is verstrikt geraakt met de fysische wereld en is dientengevolge - onbewust - gedwongen om achtereenvolgende levens te leven. Vanaf het moment dat een thetan rond de tijd van de geboorte een nieuw lichaam heeft gevonden leert hij o.a. via het betreffende zenuwstelsel het nieuwe lichaam te besturen. Uit het feit dat de thetan een lichaam kan aansturen wordt geconcludeerd dat de (onstoffelijke) thetan kennelijk energie en materie kan beïnvloeden - al is het maar om via de hersenen lichamelijke acties te initiëren. Opmerkingen die jonge kinderen soms maken over gebeurtenissen die zij uit hun huidige leven niet kunnen kennen worden in scientologische kringen nooit denigrerend behandeld en er wordt verondersteld dat ze op voorvallen uit het (verre) verleden van het kind kunnen berusten.

De theorie van een "theta-universum" (het symbool theta staat in de Scientology filosofie voor leven of levenskracht) dat onafhankelijk zou bestaan van de fysische "MERT" wereld werd voor het eerst gepubliceerd in het boek Science of Survival (Hubbard, 1951). In daaropvolgende onderzoekverslagen meldt Hubbard de ontwikkeling van een verdergaande theorie, die er op neer komt dat de thetan niet slechts onafhankelijk van de materiële wereld kan bestaan maar er in zekere zin de oorzaak van is. Kort samengevat en sterk gesimplificeerd zegt de Scientology zienswijze dat theta , of alle thetans, de materiële wereld hebben gecreëerd en er op verwarrende wijze mee verstrengeld zijn geraakt. (Hoewel het gebruik van de verleden tijd hier eigenlijk niet juist is; Hubbard schrijft in Fundamentals of thought, 1956, over de continue creatie van de werkelijkheid in het heden.) De sleutel hiertoe is het reactieve verstand, de op onbewust niveau opgeslagen informatie die ontstaat door de botsing met de materiële wereld, welke de mens aan de fysische wereld gekoppeld houdt (zie ook dianetica). Dianetische en Scientology-technieken zouden hierbij "ontwarrend" werken. Nauw met deze theorie verbonden is het begrip "schaal van emotionele niveaus". Dit is een schaal van tientallen emoties die loopt vanaf sereniteit, omlaag naar actie, enthousiasme, conservatisme, antagonisme ("chagrijnigheid"), kwaadheid, angst, apathie, waarbij apathie zich een weinig boven het niveau van de lichamelijke dood bevindt. Ieder mens (thetan) bevindt zich emotioneel ergens op deze schaal, afhankelijk van zijn voorgeschiedenis en huidige omstandigheden. In zijn oorspronkelijk staat bevond de thetan zich bovenin de schaal, of hoger. Voortgaande verstrengeling met de fysische wereld door een toenemende invloed van het reactieve verstand en versterkt door onethisch gedrag, drijft de thetan langs de schaal van emoties omlaag. Goed uitgevoerde scientologische procedures, tezamen met ethisch gedrag, zouden schaal-opwaarts werken, waarmee stapsgewijs de controle over de fysische wereld wordt heroverd en waarbij - desgewenst - een afstandelijk gezichtspunt ten opzichte van het eigen lichaam, of mogelijk zelfs ten opzichte van de fysische wereld, zou kunnen worden ingenomen. Hoewel de meeste Scientologen de technieken gebruiken vanwege het persoonlijk en sociaal welbevinden hoger op genoemde schaal, zijn er onder hen weinigen die de juistheid van de achterliggende filosofie betwijfelen. Deze filosofie staat haaks op het in de westerse wereld populaire mechanistische gezichtspunt, waarbij gepoogd wordt het bestaan van de fysische wereld in termen van diezelfde fysische wereld te verklaren. Hierbij blijft het "ik"-bewustzijn, het zelf-besef dat men een bewust wezen is, onbegrepen, maar wordt het als product van de fysische wereld (hersenen) beschouwd.

Geraadpleegde teksten t.b.v. dit hoofdstuk o.a. van R. Singelenberg, cultureel antropoloog en B. Wilson, socioloog. Zie voor relevante passages op Wikipedia: filosofie, bewustzijn, werkelijkheid, karma.

Scientology versus psychiatrie

De georganiseerde Scientology gemeenschap heeft vanaf haar beginperiode fel geageerd tegen de psychiatrische uitgangspunten en praktijk. De belangrijkste reden is waarschijnlijk het verschil in opvatting over het wezen van de mens. Waar de Scientologische leer de mens ziet als een spiritueel wezen dat zijn mentaal / geestelijke problemen kan oplossen langs mentaal / geestelijke weg ziet de hoofdstroming van de psychiatrie de menselijke geest steeds meer als een bio-chemisch mechanisme, waarvan de problemen opgelost dienen te worden met chemische (medicatie), elektrische (o.a. elektroshock) of mechanische (lobotomie, vooral tot ca. 1960) middelen. Het focus op de psychiatrie uit zich op diverse manieren, waarvan de meest opvallende is de oprichting van CCHR (Citizens Commission on Human Rights; VS, 1969, met Dr Thomas Szasz als medeoprichter). CCHR heeft als expliciete doelstelling het "... onderzoeken en openbaar maken van overtreding van de mensenrechten door de psychiatrie", met het doel "…wetsovertredingen aan het bevoegde gezag te melden en zorgen dat passende maatregelen volgen." (bron: CCRH website). CCHR wordt financieel gesteund door de International Association of Scientologists.

Een tweede reden voor de aversie die Scientology toont ten aanzien van de psychiatrie is dat een groot aantal van de gangbare psychiatrische methoden het dianetische en scientologische proces van geestelijke begeleiding ("auditing") sterk bemoeilijkt of zelfs onmogelijk maakt.

Als derde reden kan worden genoemd het - in ogen van Scientology - schadelijke effect van psychologisch/psychiatrische onderwijskundige filosofieën, die de volgende trits aan gevolgen zou hebben: educatieve missers hebben specifieke gedragsveranderingen tot gevolg (ref. beschrijving Scientology studietechniek) / het betreffende kind wordt gediagnosticeerd als hebbende een gedragsstoornis (tegenwoordig vooral ADHD) / het kind krijgt een psychiatrische medicijn voorgeschreven, wat in ogen van Scientologen onnodige en gevaarlijke symptoombestrijding is. CCHR stelt dat in sommige westerse landen tientallen procenten van de schoolgaande jeugd een of ander gedragsmodificerend medicijn slikt. CCHR doet grote moeite om de belangenverstrengeling tussen de farmaceutische industrie en de psychiatrie boven water te krijgen.

In de vierde plaats laakt de Scientology gemeenschap het optreden van psychiaters als deskundigen bij rechtszaken en de stapsgewijze beïnvloeding van de wetgevende macht. In dit verband kan de inspanning genoemd worden die de Nederlandse vestiging van CCHR zich heeft getroost bij de TBS hoorzitting in 2006 om te waarschuwen tegen pogingen om gedragsbeïnvloedende psychiatrische middelen te kunnen voorschrijven zonder tussenkomst van de rechter. Overigens doet CCHR verwoede pogingen om een archief aan te leggen over, en de overheid zich bewust te laten worden van, gevallen van agressie, moord en zelfmoord, veroorzaakt door middelen die dergelijke effecten juist zouden moeten voorkomen. (bijvoorbeeld Prozac-achtige antidepressiva, maar ook ADHD medicijnen als Ritalin en Strattera; ref. publicaties van FDA en CCHR)

Psychiatrie wordt door Scientology beschouwd als pseudowetenschap. Het Psychiatrisch handboek DSM wordt onder Scientologen afgeschilderd als middel om voortdurend nieuwe psychiatrische aandoeningen te creëren.

Achtergrond van de controverse rond Scientology

De Scientology kerk stelt documenten beschikbaar te hebben die aantonen dat internationale kritiek kan worden teruggevoerd op een beperkt aantal bronnen, die alle één of ander belang hadden of hebben bij het weerstreven van de maatschappelijke doelen van die organisatie. Kort nadat “Dianetics” (Ned. Dianetica), het eerste boek van Hubbard, in 1950 een bestseller werd kwam de eerste aanval van de A.M.A. (American Medical Association). De publicaties van Hubbard, die lijnrecht stonden tegenover door de psychiatrie als wetenschappelijk bewezen of geaccepteerd geachte ideeën over de mens, alsmede de opvallende resultaten die met de dianetische techniek op het gebied van de geest en bij psychosomatische aandoeningen werden behaald, zetten kwaad bloed.

In de VS kwam de voornaamste weerstand tegen Scientology in de tweede helft van de vorige eeuw o.a. van de CIA, FBI en belangenorganisaties van de psychiatrie. In de loop der jaren is door de Scientology organisatie en/of Hubbard o.a. aan het licht gebracht: de destijds geheime 'mind control' experimenten van het leger van de VS en de CIA (ca. 1945), tests door de CIA met biochemische wapens in metrostations en op luchthavens, de rol die de farmaceutische industrie en met name Eli Lilly speelde bij de productie van LSD en de connectie met de CIA, die er in de 70-er jaren mee experimenteerde op de campussen van universiteiten. En in de 90-er jaren ageerden met Scientology gelieerde groepen (CCHR) fel tegen de gevaren van nieuwe psychofarmaca die op de markt gebracht werden.

Volgens de Scientology kerk bestond het antwoord van genoemde overheidsinstellingen op de onthullingen, uit het internationaal verspreiden van misleidende informatie over de kerk. In Europa bleken met name organisaties en groeperingen in Duitsland geschikte voedingsbodems om een anti-Scientology standpunt te verbreiden. Hierbij zouden, opnieuw, de belangen van de farmaceutische industrie een belangrijke rol spelen. Hoewel de Duitse Bundesverwaltungsgericht de Scientology organisaties als religieuze / levensfilosofische instellingen erkend heeft (6 november 1997) is de controverse in Duitsland in Beieren en Baden Würtemberg nog niet tot een eindconclusie gekomen.

In Nederland gaat de controverse rond Scientology voornamelijk over de handelswijze van Scientology zelf. Zo geeft Scientology cursussen die door veel mensen als buitensporig duur worden beschouwd. Ook doet Scientology er alles aan om te voorkomen dat critici informatie van Scientology openbaar maken. Dit doen ze door het veelvuldig aanspannen van rechtszaken die in de meeste gevallen worden verloren. Een bekend voorbeeld daarvan is de rechtszaak tegen Karin Spaink en meerdere internetproviders over de publicatie van het Fishman affidavit.

Onafhankelijke Scientology-groeperingen en afsplitsingen

Hoewel de term Scientology meestal als stenografie voor Scientologykerk wordt gebruikt, zijn er ook groepen die Scientology en Dianetiek buiten de officiële Kerk beoefenen. Dergelijke groepen zijn afsplitsingen van de officiële Kerk en stellen gewoonlijk dat de Scientologykerk de principes van L. Ron Hubbard heeft bedorven of overdreven bazig is geworden. De kerk neemt een uiterst harde positie tegen afgescheiden groepen in. Ze bestempelt hen als "afvalligen“ (of "eekhoorns“ in jargon van Scientology) en onderwerpt hen vaak aan aanzienlijke wettelijke en sociale druk. De afgescheiden groepen vermijden de naam "Scientology“ om te voorkomen dat ze worden vervolgd. In plaats daarvan bezigen ze unaniem de naam Free Zone (Vrije streek). De groeperingen van de Free Zone zijn uiterst heterogeen in termen van doctrine — in tegenstelling tot de officiële Kerk. Sommige "Free Zoners“ hangen min of meer de zuivere Scientology aan, gebaseerd op de teksten en de principes van Hubbard, maar zonder de supervisie en het prijssysteem van de officiële Kerk. Anderen hebben de ideeën van Hubbard tot radicaal nieuwe vormen ontwikkeld. In sommige stromingen binnen de Free Zone is de originele leer van Scientology nauwelijks herkenbaar. In Nederland bestaan meerdere Free Zone groepen waarvan de groep die de principes van Hubbard aanhangt de Ron's Org heet.

Oud-scientology aanhanger en trainer Werner Erhard begon in de zeventiger jaren zijn later berucht geworden "EST" (Erhard Seminars Training) waarin grote groepen mensen met aan Scientology verwante technieken persoonlijke groei beloofd werd. Erhard belandde in processen die Scientology tegen hem voerde. Omdat de EST trainingen door hun hersenspoel gehalte een slechte naam begonnen te krijgen ging Erhard in de jaren tachtig verder onder de naam "Landmark Education" waarvan hij zijn aandelen later verkocht. Dit bedrijf bestaat met vergelijkbare sekte achtige trekken als zijn voorgangers Scientology en EST tot op de dag van vandaag.

Rechtszaak Scientology vs Spaink en XS4ALL

Karin Spaink, een Nederlands publiciste en de internetprovider XS4ALL (en nog enige andere providers), raakten in 1995 verwikkeld in een rechtszaak die was aangespannen door Scientology. Dit gebeurde omdat Spaink auteursrechtelijke teksten van Scientology op haar internetsite zou hebben gepubliceerd. Vanuit Spainks gezichtspunt waren het slechts uittreksels van deze teksten en moest het recht op vrije meningsuiting zwaarder wegen dan auteursrechten.

Ofschoon Spaink steeds door verschillende rechtbanken werd vrijgesproken tekende Scientology steeds weer beroep aan. De zaak kwam tot bij de Hoge Raad der Nederlanden. Na zoveel maal uitstel van rechtspraak door de Hoge Raad (gedurende totaal anderhalf jaar) werd die verwacht op 8 juli 2005, echter, daags tevoren trok Scientology haar beroep in zonder een reden te geven.

De Advocaat-Generaal bracht op 16 september 2005 een advies uit aan de Hoge Raad '...om toch inhoudelijk op de zaak in te gaan, "met het oog op de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling, dan wel gelet op het belang voor de praktijk." De Hoge Raad maakte op 16 december 2005 bekend dat niet te zullen doen. De uitspraak van het Gerechtshof, die de gedaagden in het gelijk stelde, is hiermee definitief. Dit betekent dat de door Spaink en XS4ALL zo vurig gewenste jurisprudentie niet tot stand is gekomen.

Bekende leden

Noten

↑ IACSSO, deel 1 en deel 2

Literatuur

Bare-Faced Messiah, The True Story of L. Ron Hubbard by Russell Miller (N.Y.: Henry Holt & Co., 1987) ISBN 0-8050-0654-0 online boek ([1])
L. Ron Hubbard: Messiah or Madman? door Bent Corydon en L. Ron Hubbard Jr., ook bekend als Ronald DeWolf.(Secaucus, NJ: Lyle Stuart, 1987) ISBN 0-8184-0444-2 online boek ([2])
Piece of Blue Sky, door Jon Atack (Lyle Stuart, 1990), ISBN 081840499X online boek ([3])
Zeer kritisch is: Gerrit Komrij, De stankbel van de Nieuwezijds; contra Scientology. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1979.

Externe links

Documenten over Scientology van de Duitse Verfassungsschutz

Publikationen Scientology

Officiële websites Scientology

Websites van onafhankelijke Scientology-groeperingen

Kritische websites

[1] IACSSO, deel 1 en deel 2

[1]