Ferreira Gullar

Ferreira Gullar; (pennaam)
	Gullar in 2009
Algemene informatie
Volledige naam	José Ribamar Ferreira
Geboren	São Luís (Maranhão), 10 september 1930
Geboorteplaats	São Luís
Overleden	4 december 2016
Overlijdensplaats	Rio de Janeiro
Land	Brazilië
Beroep	Schrijver; Dichter; Essayist; Dramaturg; Kunstcriticus
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Literatuur

Ferreira Gullar, pseudoniem van José Ribamar Ferreira (São Luís (Maranhão), 10 september 1930 – 4 december 2016), was een Braziliaans schrijver, biograaf, vertaler, essayist, dichter, dramaturg en kunstcriticus. Hij behoorde tot Braziliës meest gerenommeerde hedendaagse dichters.

Leven

Ribamar was de oudste van acht kinderen en leed in zijn jeugd onder de strenge discipline van zijn school. Hij bracht veel tijd door in een openbare bibliotheek en daarmee met het lezen van boeken en schrijven van gedichten. In 1945 maakte hij een opstel over de Dag van de Arbeid, waarvoor hij echter geen lof kreeg omdat hij verschillende grammaticafouten maakte. Dit motiveerde hem om vervolgens veel tijd te steken in het bestuderen van grammatica.

In 1951 trok hij naar Rio de Janeiro en werkte hij voor het tijdschrift Revista do Instituto de Aposentadoria e Pensão do Comércio. In deze stad spelen zich veel van zijn teksten af, vooral in zijn laatste boeken.

In 1961 werd hij benoemd tot directeur van de cultuurstichting in de hoofdstad Brasilia. Tijdens zijn leiding had hij het toezicht op de bouw en vormgeving van het museum voor volkskunde. Zijn werk Se correr o bicho pega, se ficar o bicho come, waarvoor hij in 1966 met een Molière-prijs werd bekroond, wordt gezien als een meesterwerk van het moderne Braziliaanse theater.

Gullar geloofde dat de literatuur een middel zou zijn om de realiteit te beïnvloeden. Hij probeerde in de poëzie de kracht en de vibraties van het leven te vangen. In 1964 zette zijn maatschappelijke betrokkenheid hem ertoe aan lid te worden van de Communistische Partij van Brazilië. In 1968 werd hij daarvoor tijdens de zwarte dagen van de dictatuur bijna opgepakt, samen met veel andere intellectuelen en kunstenaars zoals Caetano Veloso en Gilberto Gil. In 1971 besloot hij daarom in ballingschap te gaan naar het buitenland. In deze tijd woonde hij in meerdere landen in Latijns-Amerika, vooral in Argentinië en Peru.

In 1977 keerde hij terug en bleef hij actief met het schrijven van boeken en het schrijven van stukken voor kranten. Zo schrijft hij wekelijks een column voor het tijdschrift Folha de S.Paulo.

In 1994 overleed zijn vrouw, actrice Theresa Aragon, met wie hij sinds 1954 getrouwd was en samen drie kinderen kreeg.

Erkenning

Gullar werd een groot aantal maal onderscheiden. Hier volgt een lijst van slechts enkele daarvan:

1950: Poëzieprijs, Jornal de Letras, met zijn gedicht O Galo/De Haan.
1966: Molière-prijs voor Se correr o bicho pega, se ficar o bicho come
1996: Sharp-prijs
2002: Prins Claus Prijs
2007: Jabuti-prijs voor Resmungos als beste fictieboek
2009: Een van de 100 invloedrijkste Brazilianen, tijdschrift Época
2010: Camõesprijs
2010: Eredoctoraat van de faculteit van letteren van de Federale Universiteit van Rio de Janeiro

Bibliografie

Poëzie

1949: Um pouco acima do chão
1954: A luta corporal
1958: Poemas
1962: João Boa-Morte, cabra marcado para morrer (cordel)
1962: Quem matou Aparecida? (cordel)
1966: A luta corporal e novos poemas
1966: História de um valente (cordel; na clandestinidade, como João Salgueiro)
1968: Por você por mim
1975: Dentro da noite veloz
1976: Poema sujo (onde localiza-se a letra de Trenzinho do Caipira)
1980: Na vertigem do dia
1986: Crime na flora ou Ordem e progresso
1987: Barulhos
1991: O formigueiro
1999: Muitas vozes
2005: Um gato chamado gatinho
2010: Em Alguma Parte Alguma

Antologiën

1977: Antologia poética
1980: Toda poesia
1981: Ferreira Gullar - seleção de Beth Brait
1983: Os melhores poemas de Ferreira Gullar - seleção de Alfredo Bosi
1989: Poemas escolhidos

Verhalen en kronieken

1996: Gamação
1997: Cidades inventadas
2007: Resmungos

Theater

1966?: Se correr o bicho pega, se ficar o bicho come
1979: Um rubi no umbigo

Kronieken

1989: A estranha vida banal
2001: O menino e o arco-íris

Autobiografie

1998: Rabo de foguete - Os anos de exílio

Biografie

Nise da Silveira: uma psiquiatra rebelde, 1996

Essays

1959: Teoria do não-objeto
1965: Cultura posta em questão
1969: Vanguarda e subdesenvolvimento
1977: Augusto do Anjos ou Vida e morte nordestina
1977: Tentativa de compreensão: arte concreta, arte neoconcreta - Uma contribuição brasileira
1978: Uma luz no chão
1983: Sobre arte
1985: Etapas da arte contemporânea: do cubismo à arte neoconcreta
1989: Indagações de hoje
1993: Argumentação contra a morte da arte
1998: O Grupo Frente e a reação neoconcreta
2002: Cultura posta em questão/Vanguarda e subdesenvolvimento
2002: Rembrandt
2003: Relâmpagos

Televisie

1990/1991: Araponga
1998: Dona Flor e Seus Dois Maridos
1995: Irmãos Coragem

Externe link

Prins Claus Fonds, profiel