Edison-schroefdraad
Edison-schroefdraad is een genormaliseerde schroefdraad die wordt toegepast bij onder andere lampfittingen.
De schroefdraad is ontwikkeld door Thomas Edison in 1909 onder het handelsmerk van General Electric. De aanduiding E met een of twee cijfers refereert aan de diameter in millimeters. E27 betekent dat de lamphouder of lamp voorzien is van edison-schroefdraad met een diameter van 27 millimeter. In onder andere Nederland en België is dat de meest gebruikelijke. Ze wordt van oudsher gebruikt voor 'gewone' gloeilampen en schroefkoppen van zekeringen van elektrische installaties. Voor schemerlampen en spotjes is E14 gebruikelijk, die vaak 'kleine fitting' of 'mignon-fitting' wordt genoemd. E10 is een gangbare maat voor signaallampen en fietslampjes. Schroefdraad E5 wordt gebruikt bij sommige kerstboomlampjes en bij lampjes voor poppenhuizen en in de modelbouw.
In de meeste landen met 230-240 volt wisselspanning worden E27 en E14 gebruikt. In Amerika zijn de standaardmaten E26, E17, E12 en E10. De grootste maat, E40 ("goliathfitting"), wordt vaak toegepast bij straat- en floodlightverlichting.
Een andere veel voorkomende lampenfitting is die met bajonetsluiting. De huls kan normaal dus niet onder spanning komen. Hierdoor is deze lamp veiliger dan de edisonlamp. Deze constructie is echter niet geschikt voor lampen van meer dan 200 W. Ze worden vooral toegepast omdat ze niet kunnen lostrillen.
Edison-schroefdraadmaten
[bewerken | brontekst bewerken]| Type | Maat Ø | Naam | IEC | DIN |
|---|---|---|---|---|
| E5 | 5 mm | Lilliput Edison Screw (LES) | IEC 60061-1 (7004-25) | |
| E10 | 10 mm | Miniature Edison Screw (MES) | IEC 60061-1 (7004-22) | |
| E12 | 12 mm | Candelabra Edison Screw (CES) | IEC 60061-1 (7004-28) | |
| E14 | 14-17 mm | Small Edison Screw (SES) | IEC 60061-1 (7004-23) | DIN 49615 |
| E17 (110 V) | 14-17 mm | Small Edison Screw (SES) | IEC 60061-1 (7004-26) | |
| E26 (110 V) | 25-26 mm | (Medium) Edison Screw (ES) | IEC 60061-1 (7004-21A-2) | |
| E27 | 26-27 mm | (Medium) Edison Screw (ES) | IEC 60061-1 (7004-21) | DIN 49620 |
| E40 | 40 mm | Giant Edison Screw (GES) | IEC 60061-1 (7004-24) | DIN 49625 |
De IEC-codering wordt in Nederland door de NEN uitgegeven, en in België door het BEC.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]