Naar inhoud springen

Ebrahim Raisi

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ebrahim Raisi
Raisi in 2023
Raisi in 2023
Geboren 14 december 1960
Mashhad, Iran
Overleden 19 mei 2024
Varzaqan, Iran
Partner Jamila Alam al-Hoda
Beroep geestelijke, rechter, politicus
Religie Islam (sjiisme)
Handtekening Handtekening
8e president van Iran
Aangetreden 3 augustus 2021
Einde termijn 19 mei 2024
Voorganger Hassan Rohani
Opvolger Mohammad Mokhber
Opperrechter van Iran
Aangetreden 7 maart 2019
Einde termijn 1 juli 2021
Voorganger Sadeq Larijani
Opvolger Gholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Procureur-generaal van Iran
Aangetreden 23 augustus 2014
Einde termijn 1 april 2016
Plaatsvervangend opperrechter van Iran
Aangetreden 27 juli 2004
Einde termijn 23 augustus 2014
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Sayyid Ebrahim Raisol-Sadati (Perzisch: سید ابراهیم رئیس‌الساداتی) (Mashhad, 14 december 1960Varzaqan, 19 mei 2024) was een Iraans sjiitisch geestelijke, rechtsgeleerde en politicus. Hij was direct betrokken bij de massamoorden van 1988 op politieke tegenstanders en was de achtse president van Iran van 3 augustus 2021 tot aan zijn dood bij een helikoptercrash in 2024.

Raisi in de jaren 1980

Raisi werd geboren in de buurt van de stad Mashhad. Hij ging als tiener naar een religieuze school in Qom, waar hij onder andere studeerde bij ayatollah Ali Khamenei. Ook nam hij deel aan de protesten tegen de sjah.[1]

Na de islamitische revolutie maakte Raisi snel carrière. Op zijn twintigste werd hij benoemd tot aanklager.[2]

Van 1985 tot 1988 was hij viceprocureur in de hoofdstad Teheran. In die functie wordt hij door mensenrechtenorganisaties medeverantwoordelijk gehouden voor de executie van ten minste 4500 politieke gevangenen en dissidenten.[2] Hij werd vervolgens benoemd tot procureur. Raisi bekleedde daarna verschillende hoge posities in het Iraanse rechtssysteem, zoals plaatsvervangend opperrechter (2004-2014) en procureur-generaal (2014-2016).

Hij was van 2016 tot 2019 hoeder en voorzitter van de bonyad Astan Quds Razavi, de grootste (en zeer vermogende) sociale organisatie in Iran. Hij was lid van de Raad van Experts namens de provincie Zuid-Khorasan, waarin hij voor het eerst werd gekozen tijdens de verkiezingen van 2006.

Raisi was sinds maart 2019 tot halverwege 2021 Iraans opperrechter en was ook vicevoorzitter van de Raad van Experts. In 2019 zetten de Verenigde Staten Raisi op een sanctielijst wegens mensenrechtenschendingen in gevangenissen.[1]

Presidentschap

[bewerken | brontekst bewerken]

Hij nam in 2017 deel aan de Iraanse presidentsverkiezingen, maar verloor van Hassan Rohani. Raisi kreeg 38,3% van de stemmen. Hij was opnieuw kandidaat bij de presidentsverkiezingen van 18 juni 2021 en won met meer dan 60% van de stemmen.[3] Op 3 augustus 2021 werd Raisi ingehuldigd en twee dagen later beëdigd als president van Iran.[4][5]

Helikopterongeluk

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Helikoptercrash in Varzaqan (2024) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 19 mei 2024 stortte bij dichte mist een helikopter met Raisi aan boord neer in de Iraanse provincie Oost-Azerbeidzjan. Raisi had net een bezoek gebracht aan Azerbeidzjan, waar hij eerder op de dag een gezamenlijk gebouwde dam bij de grensrivier Aras officieel had geopend.[6] Niemand van de negen inzittenden overleefde de crash.[7]

Op 23 mei werd Raisi begraven in zijn geboorteplaats Mashhad, in de moskee die werd gebouwd ter ere van Imam Reza (765–818 n.Chr.) en daardoor een belangrijke bedevaartplaats voor Iraanse sjiieten is.