David Lynch

David Lynch
	David Lynch in Cannes (2017)
Volledige naam	David Keith Lynch
Geboren	20 januari 1946
Geboorteland	Verenigde Staten
Jaren actief	1966 - heden
Beroep	Filmregisseur; Kunstschilder; Ontwerper
Genre	Thriller
Onderscheidingen
Gouden Palm	1990
César beste regisseur	2002
	(en) IMDb-profiel
	(nl) Moviemeter-profiel
	(mul) TMDB-profiel
Portaal	Film

David Keith Lynch (Missoula (Montana), 20 januari 1946) is een Amerikaans filmregisseur en kunstschilder.

Hij wordt gezien als het boegbeeld van de Amerikaanse surrealistische cinema. Lynch staat met name bekend om zijn thrillers waarin hij seks, gewelddadigheid en zwarte humor combineert met stilistische schoonheid en een poging tot technische perfectie. In bijna al zijn films vervormt hij alledaagse elementen uit de Amerikaanse cultuur tot vreemde surrealistische objecten.

Naast het regisseren van films houdt Lynch zich bezig met verschillende nevenactiviteiten. Hij is kunstschilder, striptekenaar, meubelontwerper, hoogleraar op de University of Fine Arts, en ambassadeur van transcendente meditatie. Daarnaast componeert hij ook elektronische muziek (hij nam twee singles op: Good Day Today en I know).

Levensloop

Lynch wilde aanvankelijk kunstschilder worden. Hij volgde diverse kunstacademies, tot hij zijn draai vond op de Pennsylvania Academy of Fine Arts waar hij met film ging werken. In deze periode maakte hij vier films met subsidie van het American Film Institute. Na diverse tentoonstellingen in plaatselijke galerieën verhuisde hij naar Los Angeles waar hij aan het AFI Center for Advanced Film Studies studeerde. Hij begon er aan zijn eerste grotere project (Eraserhead), met in de hoofdrol Jack Nance. Eraserhead werd voltooid in 1976.

Lynch heeft weleens naar Eraserhead verwezen als naar "My Philadelphia Story". Hij bedoelde daarmee dat alle gevaarlijke en angstaanjagende elementen die hij tegenkwam terwijl hij in Philadelphia woonde en studeerde, erin worden weerspiegeld. Hij zei daarover: "Dat gevoel heeft diepe sporen in mij achtergelaten. En toen het er weer uit kwam, is het Eraserhead geworden".

Zijn films spelen zich doorgaans af in het Amerika van de plattelandstadjes (Twin Peaks, Blue Velvet) of de uitgestrektheid van Los Angeles (Lost Highway, Mulholland Drive, Inland Empire) en de donkere onderbuik daarvan. Het geluid neemt bij het maken van zijn films een net zo belangrijke positie in als het beeld. Voor een groot deel werkt Angelo Badalamenti aan de soundtracks van zijn films, maar ook Lynch zelf componeert muziek en geluidseffecten. Lynch is een regisseur van wie de beeldtaal en de dialogen herkenbaar worden geacht.

Hoewel hij zich vrijwel alleen concentreert op de Verenigde Staten, heeft Lynch net als filmregisseur Woody Allen, een groot publiek in Europa en vooral Frankrijk, waar films als Mulholland Drive, Lost Highway en Fire Walk With Me werden meegefinancierd door Franse productiemaatschappijen. Lynch won twee keer de César voor "Beste buitenlandse film" en won in 1990 een Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes.

Lynch noemde de Oostenrijkse expressionist Oskar Kokoschka weleens als inspiratiebron voor zijn werk. Hij maakt nog steeds installaties en toneelontwerpen. In zijn vrije tijd ontwerpt en vervaardigt hij meubels. Lynch tekende ook de strip The Angriest Dog in the World.

Hoewel Lynch een aanhanger is van de Democratische Partij, was hij in de jaren tachtig een bewonderaar van Ronald Reagan.^[1] Hij zat aan bij een diner met de Reagans op het Witte Huis. Jaren later verdedigde hij Nancy Reagan toen iemand een afkeurende opmerking over haar maakte.

Lynch is de vader van vier kinderen.

Filmografie als regisseur (speelfilms)

Filmografie als regisseur (kortfilms en andere projecten)

Six Figures Getting Sick (1966)
The Alphabet (1968)
The Grandmother (1970)
The Amputee (1974)
Les Français Vus Par (televisieserie, 1988)
- Aflevering: The Cowboy And The Frenchman
Twin Peaks (televisieserie) (1990-1991, 2017)
Industrial Symphony No. 1: The Dream of the Broken Hearted (1990)
On the Air (televisieserie) (1992)
- Aflevering: #1.1
Hotel Room (televisieserie) (1993)
- Afleveringen: Blackout, Tricks
Lumière et Compagnie (1995)
- Segment: Premonition Following An Evil Deed
Darkened Room (2002)
Rabbits (2002)
Dumbland (2002)
Boat (2007)
Chacun Son Cinéma Ou Ce Petit Coup Au Coeur Quand La Lumière S'Éteint Et Que Le Film Commence (2007)
- Segment: Absurda

De korte films zijn gebundeld uitgebracht als The Short Films Of David Lynch en Dynamic:1 - The Best Of DavidLynch.com.

Filmografie als acteur

The Amputee (1974)
Zelly and Me (1988) als Willie, op wie Isabella Rossellini's personage verliefd is
"Twin Peaks" (1990) (2017) als Gordon Cole, de baas van agent Cooper
Twin Peaks: Fire Walk with Me (1992) FBI Regional Bureau Chief Gordon Cole
Nadja (1994) korte scène als receptionist van het lijkenhuis
Lucky (2017) als Howard
"The Fabelmans" (2022) als John Ford

Discografie

Albums

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Crazy clown time	04-11-2011	26-11-2011	68	2

In 1998 verscheen het album Lux Vivens (Living Light), The Music of Hildegard von Bingen, een samenwerking met Jocelyn Montgomery-West, een van de zangeressen van Miranda Sex Garden.^[2],^[3]

In 2007 verscheen 'Polish Night Music', een samenwerking met de Poolse muzikant en componist Marek Żebrowski.

Externe links

Bibliografie

Lynch on Lynch, interviews met David Lynch, bewerkt door Chris Rodley. Faber & Faber Ltd., Londen, 1997, ISBN 0571195482)

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel David Lynch op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.