Binoculaire dispariteit

Binoculaire dispariteit is het verschil tussen de hoeken waaronder het licht van een object bij een stereoscopische waarneming in beide ogen of camera's valt. Dit verschil ontstaat wanneer een object vanuit verschillende posities wordt bekeken. Dit heet stereoscopie en geeft mensen een binoculair gezichtsvermogen, zodat zij diepteperceptie ervaren.

Afbeelding 1. Binoculaire dispariteit $\beta$

Een persoon kijkt in afbeelding 1 naar een object ${\text{O}}$, de afstand oog-object is voor beide ogen gelijk. De binoculaire dispariteit is de hoek aangeduid met $\beta$ en in termen van de object- en oogafstand is de grootte ervan:

$\beta =2\arcsin({d \over 2s})~~[rad]$

Wanneer iemand recht naar het object ${\text{O}}$ kijkt, dus ${\text{O}}$ recht voor zich heeft, is de afwijking van de stand van de beide ogen dus de helft van de binoculaire dispariteit $\beta$.

Benadering

De dispariteit is zonder van goniometrie gebruik te maken te benaderen door de afstand tussen de ogen als deel van een cirkelboog te zien. Het bekeken object bevindt zich in het middelpunt van de cirkel en hoek $\beta$ in radialen is dan de afstand tussen de ogen, gedeeld door de straal van de cirkel, dus

$\beta ={d \over s}~~[rad]$

of in graden:

$\beta ={360 \over 2\pi }~{d \over s}$

Deze benadering werkt voor niet te kleine afstanden goed, ongeveer wanneer $s>2d$.

De binoculaire dispariteit, de benadering met $d/s$ en de afwijking tussen deze twee zijn in afbeelding 2 in graden uitgezet tegen de afstand tussen het oog en ${\text{O}}$, voor een afstand tussen de ogen van 10 centimeter.

Afbeelding 2. Binoculaire dispariteit als functie van afstand