Bevolking van Bulgarije
| |
| Stand bevolking op 31 december 2020 | |
|---|---|
| Totale bevolking |  6.916.548
|
| Totaal aantal mannen | 3.349.715
|
| Totaal aantal vrouwen | 3.566.833
|
| Bevolkingsgroei tot 31 december 2020[1][2] | |
| Bevolkingsgroei | -34.934
|
| Levendgeborenen | 59.086
|
| Overledenen |  124.735
|
| Geboorteoverschot | -65.649
|
| Immigranten |  234.606
|
| Emigranten | 203.891
|
| Migratiesaldo (incl. correcties) | 30.715
|
Volgens het Nationaal Statistisch Instituut van Bulgarije heeft het land Bulgarije een inwonertal van 6.916.548 personen (31 december 2020).[3][4] Bijna driekwart van de bevolking woont in steden, variërend van het kleine stadje Melnik tot een miljoenenstad als Sofia.
De laatste officiële volkstelling vond plaats in februari 2011. De totale bevolking werd toen gesteld op 7.364.570 inwoners, waarvan 3.586.571 mannen (48,7%) en 3.777.999 vrouwen (51,3%).[5] Tussen de volkstellingen van 2001 en 2011 nam de bevolking met 564.331 personen af, hetgeen gelijk staat aan een jaarlijkse bevolkingsgroei van -0,7%. Meer dan tweederde van deze afname kan toegeschreven worden aan denataliteit, terwijl de rest het gevolg is van emigratie naar het buitenland.
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]Bulgarije bevindt zich in een 'demografische crisis'. Het land heeft een laag geboortecijfer, maar tegelijkertijd ook een extreem hoog sterftecijfer. De natuurlijke bevolkingsaanwas is sinds 1990 negatief en wordt met de dag ongunstiger.
Geboortecijfer
[bewerken | brontekst bewerken]
In 2017 werden er 64.359 geboortes geregistreerd, waarvan 63.955 levendgeborenen.[6] Het geboortecijfer bedroeg 9,0‰ en is daarmee een van de laagste ter wereld (het EU-gemiddelde bedraagt 10,1‰). Het geboortecijfer is vooral laag op het Bulgaarse platteland, als gevolg van het feit dat er steeds minder vrouwen in de vruchtbare levensfase (van 15 tot 44 jaar) in dorpen op het platteland leven.
Er zijn grote regionale en etnische verschillen in het Bulgaarse geboortecijfer. De oblasten Vidin en Gabrovo hebben met 6,5‰ het laagste geboortecijfer, terwijl Sliven een relatief hoog geboortecijfer heeft (12,5‰). Over het algemeen hebben gebieden met een grote Romabevolking ook een hoger geboortecijfer. Zo is het geboortecijfer onder etnische Roma altijd relatief hoog gebleven, terwijl het geboortecijfer van Bulgaarse Turken en etnische Bulgaren de afgelopen jaren flink is afgenomen (zie: onderstaand tabel).
| Ontwikkeling van de geboortecijfers per etnische bevolkingsgroep[7] | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Etnische groep | 1946 | 1956 | 1965 | 1975 | 2000 | |||||||||||||
| Bulgaren | 23,3‰ | 17,3‰ | 13,6‰ | 15,6‰ | 6,9‰ | |||||||||||||
| Bulgaarse Turken | 40,9‰ | 40,3‰ | 29,3‰ | 29,6‰ | 13,0‰ | |||||||||||||
| Roma | 47,2‰ | 43,2% | 24,2‰ | 33,3‰ | 26,7‰ | |||||||||||||
| Bulgarije | 25,6‰ | 19,5‰ | 15,3‰ | 16,6‰ | 9,0‰ | |||||||||||||
Sterftecijfer
[bewerken | brontekst bewerken]Het sterftecijfer in Bulgarije is een van de hoogste ter wereld en vergelijkbaar met landen die door aids, hoge kindersterftes en oorlogen worden geteisterd, zoals Swaziland, Lesotho en de Centraal-Afrikaanse Republiek.
In 2017 stierven er alleen al 109.791 mensen, waarvan 26.984 mensen 85 jaar of ouder waren.[8] Het sterftecijfer bedraagt 15,5‰. Over het algemeen hebben stedelijke gebieden een lager sterftecijfer (13,2‰) vergeleken met de plattelandsgebieden (22,0‰).[9] In sommige plattelandsgebieden is het sterftecijfer zelfs hoger dan in periodes waarin oorlogen en epidemieën plaatsvonden.
Tienerzwangerschappen en tienermoeders
[bewerken | brontekst bewerken]
Bulgarije heeft het hoogste aantal tienermoeders van de Europese Unie.[10] Het aantal zwangerschappen per duizend vrouwen tussen de vijftien en twintig jaar is in Bulgarije zo'n 65.[11] Desalniettemin is het aantal tienermoeders de afgelopen decennia sterk afgenomen (zie: onderstaand tabel). De tienermoeders waren vooral afkomstig van nederzettingen met een grote concentratie van etnische Roma.
| Aantal tienermoeders in de periode 1990-2017[12] | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jaar | 1990 | 1995 | 2000 | 2005 | 2010 | 2015 | 2017 | 2019 | ||||||||||
| Alle moeders | 105.180 | 71.967 | 73.679 | 69.886 | 75.513 | 65.950 | 63.955 | 61.538 | ||||||||||
| Moeders jonger dan 20 | 22.518 | 16.278 | 12,787 | 10.625 | 8.411 | 6.274 | 6.038 | 6.245 | ||||||||||
| Aandeel van tienermoeders | 21,4% |
22,6% |
17,4% |
15,2% |
11,1% |
9,5% |
9,4% |
10,1%
| ||||||||||
De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen in Bulgarije hun eerste kind krijgen is in 2016 opgelopen naar 26,0 jaar.[13] Dit is veel lager dan de Europese gemiddelde leeftijd van 29,0 jaar. Vrouwen in België en Nederland zijn gemiddeld 28,8 jaar respectievelijk 29,8 jaar oud bij de geboorte van hun eerste kind.
Bevolkingssamenstelling
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Bulgaren voor het hoofdartikel over dit onderwerp. Zie Bulgaarse Turken voor het hoofdartikel over dit onderwerp. Zie Roma in Bulgarije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De meeste inwoners in Bulgarije zijn etnische Bulgaren (85%). Verder leven er vrij veel Bulgaarse Turken (9%) en een grote gemeenschap van de Roma (5%).[14]
Taal
[bewerken | brontekst bewerken]Het Bulgaars is de moedertaal van de meeste inwoners in Bulgarije (85%). Minderheden spreken het Turks (9%) of het Romani (4%).
| Meest gesproken talen in Bulgarije[15] | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Taal | Sprekers (2011) | % | ||||||||||||||||
| Bulgaars | 5.659.024 | 85,2% | ||||||||||||||||
| Turks | 605.802 | 9,1% | ||||||||||||||||
| Romani | 281.217 | 4,2% | ||||||||||||||||
| Russisch | 15.808 | 0,2% | ||||||||||||||||
| Armeens | 5.615 | 0,1% | ||||||||||||||||
| Roemeens | 5.523 | 0,1% | ||||||||||||||||
| Grieks | 3.224 | 0,0% | ||||||||||||||||
| Vlach Romani | 1.826 | 0,0% | ||||||||||||||||
| Oekraïens | 1.755 | 0,0% | ||||||||||||||||
| Macedonisch | 1.404 | 0,0% | ||||||||||||||||
| Arabisch | 1.397 | 0,0% | ||||||||||||||||
| Tataars | 1.372 | 0,0% | ||||||||||||||||
Urbanisatie
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Lijst van steden in Bulgarije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Na de Tweede Wereldoorlog begon Bulgarije in een rap tempo te urbaniseren. Sinds 1969 wonen er meer mensen in steden dan op het platteland. Inmiddels bedraagt de urbanisatiegraad zo'n 73,7% van de Bulgaarse bevolking (31 december 2018).[16] Bijna één op de vijf inwoners leeft in de hoofdstad Sofia.
In bijna alle steden vormen etnische Bulgaren de meerderheid van de bevolking. De belangrijkste reden hiervoor is een significant hogere urbanisatiegraad onder de Bulgaren (78%) vergeleken met de Turken (38%) en de zigeuners (55%).[17] De grootste Turkse nederzetting is het stadje Momtsjilgrad, met achtduizend etnisch Turkse inwoners, in oblast Kardzjali. Het drieduizend inwoners tellende plaatsje Varbitsa in oblast Sjoemen is bewoond door tweeduizend Romani en daarmee het enige stadje waar zigeuners de meerderheid vormen. In het vierduizend inwoners tellend dorp Gradets (in oblast Sliven) wonen echter drieduizend zigeuners, maar deze plaats heeft nog geen stadsstatus gekregen. Er zijn tevens ook een aantal krottenwijken in (onder andere) de steden Sofia (wijk Fakulteta) en in Plovdiv (wijk Stolipinovo) waar de meerderheid van de bevolking etnisch Roma is. Stolipinovo is tevens de grootste Roma-nederzetting ter wereld: er wonen meer dan dertigduizend Roma.
- ↑ Natural movement of the population by districts, municipalities and sex
- ↑ Migration of the population by districts, municipalities and sex
- ↑ Nationaal Statistisch Instituut
- ↑ Population and demographic processes in 2020 (12 april 2021). Gearchiveerd op 12 april 2021. Geraadpleegd op 12 april 2021.
- ↑ (en) Nationaal Statistisch Instituut: 2011 POPULATION CENSUS – MAIN RESULTS [1]
- ↑ (en) Nationaal Statistisch Instituut: 2017 (pagina 7) [2]
- ↑ (bg) Rapport (pagina 4) [3]. Gearchiveerd op 4 april 2023.
- ↑ (en) Deaths by districts, age, place of residence and sex
- ↑ (en) Crude death and infant mortality rates by place of residence, statistical regions, districts and sex
- ↑ Relatief weinig tienermoeders in Nederland - CBS [4]. Gearchiveerd op 24 maart 2023.
- ↑ NRC Handelsblad: Zijn hier veel tienermoeders? 31 maart 2011. Gearchiveerd op 4 juni 2023.
- ↑ (en) Live births by districts, municipalities and mother’s age [5]
- ↑ (en) Women in EU have first child on average at 29 [6] 28 maart 2018. Gearchiveerd op 2 april 2022.
- ↑ (bg) Население по местоживеене, възраст и етническа група (2011) [7]
- ↑ (bg) Население по местоживеене, възраст и майчин ези [8]
- ↑ (en) Nationaal Statistisch Instituut: 2018 [9]
- ↑ [10]