Naar inhoud springen

Almaty

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Almaty
Алматы
Stad in Kazachstan Vlag van Kazachstan
Vlag van Almaty
Wapen van Almaty
Almaty (Kazachstan)
Almaty
Coördinaten 43° 15′ NB, 76° 54′ OL
Algemeen
Oppervlakte 319[1] km²
Inwoners
(1 januari 2023)
2.161.695[2]
(5648 inw./km²)
Akim Bauyrzhan Baybek
Overig
Tijdzone UTC 6
KATO-code[3] 750000000
Website almaty.gov.kz
Foto's
Een collage van Almaty
Portaal  Portaalicoon   Azië

Almaty (Kazachs: Алматы, Almaty; in het nieuwe Latijnse alfabet: Almatı, tot 1994: Alma-Ata) is de grootste stad in Kazachstan met ruim 2,16 miljoen inwoners.

Naam en inwoners

[bewerken | brontekst bewerken]

Almaty ligt heel decentraal, het ligt in het uiterste zuidoosten van het land. Vanaf het centrum van de stad gerekend ligt de grens met Kirgizië zo'n 25 kilometer naar het zuiden en de grens met de Volksrepubliek China ligt, hemelsbreed, 300 kilometer naar het oosten.

De stad heette in tsaristisch Rusland Verny (Верный). Van 1921 tot 1994 was de officiële naam Alma-Ata. Sindsdien is de officiële naam Almaty. Tot 1997 was Almaty de hoofdstad van Kazachstan, daarna werd dat Astana. De Kazachse naam Almaty betekent rijk aan appelen of, volgens minder aangehaalde bronnen, sterke berg. De vorige naam van de stad, Alma-Ata werd soms verkeerd vertaald als grootvader-appel. In de omgeving van de stad is wel een flinke diversiteit aan appelen te vinden.

Van de inwoners is 51% Kazach, 33% Rus en 5,7% Oeigoer.[4]

De stad is herhaaldelijk geteisterd door aardbevingen en modderstromen. Op 11 maart 2010 stortten twee dammen in de nabijheid van Almaty in.[5] De oorzaak van het instorten was de druk van smeltwater na zware sneeuwval. Hierbij vielen 43 doden.

Universiteiten

[bewerken | brontekst bewerken]

Almaty telt een aantal universiteiten, waaronder:

Tevens is er de Kazachse Academie van Wetenschappen gevestigd.

Almaty kent een vochtig continentaal klimaat, volgens de klimaatclassificatie van Köppen Dfa, met hete zomers en koude winters. De jaarlijkse gemiddelde temperatuur is 9 °C. De koudste maand is januari met een gemiddelde van −6 °C en de warmste is juli met een gemiddelde van meer dan 23 °C. Er valt tussen de 600 en 700 millimeter neerslag per jaar. De meeste neerslag valt in het voorjaar, in april en mei. De stad wordt omgeven door bergen, hetgeen de circulatie van de lucht belemmert.

Klimatogram van Almaty
J F M A M J J A S O N D
 
 
32
 
−1
−11
 
 
37
 
0
−9
 
 
71
 
7
−2
 
 
104
 
17
6
 
 
107
 
22
11
 
 
64
 
27
15
 
 
32
 
30
18
 
 
26
 
29
16
 
 
30
 
24
11
 
 
62
 
16
4
 
 
55
 
7
−3
 
 
33
 
1
−8
Temperatuur in °CTotale neerslag in mm
Weergemiddelden voor Almaty
Maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Jaar
Hoogste maximum (°C) 18,2 19,5 28 33,2 35,1 39,3 41,6 40,5 38,1 31,1 25,4 19,2 41,6
Gemiddeld maximum (°C) −0,9 0,4 7,1 16,6 21,8 26,6 29,7 28,7 23,5 15,8 6,5 0,7 14,8
Gemiddelde temperatuur (°C) −6 −5 2,2 11 16,2 20,9 23,5 22,1 16,7 8,9 1,6 −3,8 9
Gemiddeld minimum (°C) −10,6 −9,1 −2,4 5,6 10,8 15,1 17,6 16,3 11 4,4 −3,1 −8,4 4
Laagste minimum (°C) −30,1 −37,7 −24,8 −10,9 −7 2 7 4,7 −3 −11,9 −34,1 −31,8 −37,7
Neerslag (mm) 32 37 71 104 107 64 32 26 30 62 55 33 653
Bron: (ru) Weer en klimaat

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

Er staat een van de hoogste televisietorens ter wereld, de televisietoren van Almaty. In het oosten ligt Nationaal Park Ile-Alatau. De Christus Hemelvaartkathedraal, gebouwd in 1907, met een hoogte van 56 meter na het Periklooster in Roemenië het hoogste houten gebouw ter wereld. In het centrum van de stad bevinden zich het Panfilovpark en het Centraal park voor cultuur en vrije tijd.

De Luchthaven Almaty is de grootste luchthaven van Kazachstan. Hij ligt op zo'n 15 kilometer van het centrum van Almaty.

De stad is bekend vanwege de hooggelegen Medeo-ijsbaan. In het verleden werden daar vele wereldrecords geschaatst. Sinds de bouw van overdekte ijsbanen in de jaren tachtig is deze openluchtbaan echter minder belangrijk geworden. In 2011 werden in Almaty en Astana de Aziatische Winterspelen georganiseerd. Op de Medeo-ijsbaan werd het Bandy-toernooi van deze Aziatische Winterspelen gehouden.

Almaty was kandidaat voor de organisatie van de Olympische Winterspelen 2022. Het verloor de stemming van het IOC nipt van Peking.

Kairat Almaty is de professionele voetbalclub van Almaty. De club is meervoudig landskampioen van Kazachstan en was de succesvolste voetbalclub van Kazachstan toen het land deel uitmaakte van de Sovjet-Unie.

In juni 2024 vonden de Aziatische kampioenschappen wielrennen plaats in Almaty.

Partnersteden

[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren in Alma-Ata / Almaty

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Almaty van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.