Virton

**Virton**
Stad in België
	(Details)
	;
Geografie
Gewest	Wallonië
Provincie	Luxemburg
Arrondissement	Virton
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	95,63 km² (2022); 88,47%; 3,7%; 7,83%
Coördinaten	49° 34' NB, 5° 32' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	11.368 (01/01/2024) ; 48,78% ; 51,22% ; 118,88 inw./km²
Leeftijdsopbouw; – 0-17 jaar; – 18-64 jaar; – 65 jaar en ouder	(01/01/2024); 19,73%; 59,49%; 20,78%
Buitenlanders	8,81% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	François Culot (IC )
Bestuur	IC , Ecolo , Ensemble EA
Zetels; IC ; Citoyens; Ecolo ; cdH; Ensemble EA	21; 8; 6; 3; 3; 1
Economie
Gemiddeld inkomen	19.166 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad	10,81% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 6760; 6760; 6760; 6760; 6761; 6762	Deelgemeente; Virton; Bleid; Ethe; Ruette; Latour; Saint-Mard
Zonenummer	063
NIS-code	85045
Politiezone	De Gaume
Hulpverleningszone	Luxemburg
Website	www.virton.be
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Virton; in de provincie Luxemburg
Portaal	België

Virton (Gaumais: Vèrtan; Waals: Vierton) is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Luxemburg. Virton ligt in Belgisch-Lotharingen en de Gaumestreek en is het zuidelijkst gelegen stadje van België. De plaats ligt bij de samenvloeiing van de Vire en de Ton.

De stad telt ruim 11.000 inwoners. Virton wordt beschouwd als de hoofdplaats van de Gaume.

Geschiedenis

Er zijn aanwijzingen voor Keltische bewoning op het grondgebied van Virton. Door de Gallische Oorlog lijfden de Romeinen het gebied in en bouwden er villa's. Vertunum werd een nederzetting op een kruising van wegen. Ze werd vernield door vanaf 406 invallende Germanen. Het nieuwe Virton werd meer noordwaarts herbouwd door de Franken.

De oudste schriftelijke vermelding is in een bul van paus Lucius III uit 1183. De heersers van Virton waren de graven van Chiny, die er een kasteel lieten bouwen. In 1270 kreeg Virton stadsrechten gemodelleerd op die van Beaumont. Na de verdwijning van het huis Chiny kende Virton diverse dynastieën tot de Franse Revolutie.

Als onderdeel van het hertogdom Luxemburg werd Virton in de eerste helft van de 19e eeuw achtereenvolgens ingedeeld bij verschillende staten. In 1830 nam het stadje deel aan de Belgische Revolutie. De gedwongen afstand van een deel van Luxemburg in 1839 door het Verdrag van Londen leidde er tot ongenoegen. In het revolutiejaar 1848 kwam het republicanisme en Fransgezinde reünionisme sterk naar boven in Virton: geïnspireerd door de Februaridagen waren er vanaf 14 maart manifestaties met wel 1200 deelnemers. De rode vlag werd gehesen, er volgden plunderingen en ondanks de deconfiture van het Belgisch Legioen gingen de acties nog door tot april.

Op het grondgebied van Virton werd in 1898 de laatste in België gespotte wolf gedood (tot de bescherming en terugkeer van het dier in de 21e eeuw).

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 was Virton het toneel van dodelijke gevechten tussen Duitse en Franse troepen in het kader van de Slag der Grenzen, die uitliep op een Franse terugtrekking. Vele honderden inwoners uit de streek werden gedood door het Duitse leger bij plunderingen of standrechtelijk geëxecuteerd omdat ze verkeerdelijk beschouwd werden als franc-tireurs. De Tweede Wereldoorlog bracht vooral grootschalige deportaties.

In 1977 vond in de sporthal van Virton een wedstrijd plaats van de European Champions' Cup basketbal tussen Maccabi Tel Aviv en PBC CSKA Moskou.

Kernen

Deelgemeenten

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS-code
1	Virton	15,19	3.576	235	85045A
2	Ethe	27,74	1.912	69	85045B
3	Latour	9,09	1.201	132	85045C
4	Saint-Mard	16,77	2.842	169	85045D
5	Ruette	12,38	872	70	85045E
6	Bleid	14,45	930	64	85045F

Overige kernen

Aangrenzende gemeentes

Aangrenzende gemeenten
Tintigny	Étalle

Meix-devant-Virton, Rouvroy		Saint-Léger, Musson

Épiez-sur-Chiers (fr)	Tellancourt (fr), Villancy (fr) Allondrelle-la-Malmaison (fr)	Ville-Houdlémont (fr)

Demografische evolutie

Demografische evolutie voor de fusie

Bronnen: NIS, Opm: 1831 tot en met 1970=volkstellingen

Demografische evolutie van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen: NIS, Opm: 1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later=inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal^[1]	Evolutie: 1992=index 100
1992	10.852	100,0
1993	10.864	100,1
1994	10.934	100,8
1995	11.047	101,8
1996	10.996	101,3
1997	10.970	101,1
1998	11.020	101,5
1999	11.038	101,7
2000	11.009	101,4
2001	10.975	101,1
2002	10.935	100,8
2003	11.044	101,8
2004	11.118	102,5
2005	11.106	102,3
2006	11.165	102,9
2007	11.228	103,5
2008	11.232	103,5
2009	11.283	104,0
2010	11.426	105,3
2011	11.418	105,2
2012	11.508	106,0
2013	11.540	106,3
2014	11.469	105,7
2015	11.456	105,6
2016	11.389	104,9
2017	11.381	104,9
2018	11.323	104,3
2019	11.332	104,4
2020	11.341	104,5
2021	11.371	104,8
2022	11.404	105,1
2023	11.416	105,2
2024	11.368	104,8

Toerisme

Virton kent naast industrie ook een oud toeristisch centrum met hellende straten en stegen, gecombineerd met gekleurde huizen. Monumenten zijn onder andere:

de kerk, gebouwd tussen 1825 en 1830; de voorgevel is gebouwd in neoclassicistische stijl;
het Musée gaumais, gevestigd in het voormalige recolettenklooster en uitgebreid in 1992;
resten van middeleeuwse muren;
de mammoetboom van meer dan 200 jaar oud.^[2]

Op 11 augustus 1999 werd het stadje massaal bezocht door toeristen, omdat Virton in de zone van de totale zonsverduistering lag die op die dag gebeurde. In België was de totaliteitszone van deze verduistering beperkt tot de gemeenten in het uiterste zuiden van het land voornamelijk in de Gaumestreek.

Laurentiuskerk.

Het stadhuis

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij	10-10-1976^[3]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[4]		14-10-2012^[5]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels	%	21	%	21	%	21	%	21	%	21	%	21	%	21	%	21	%	21
PS¹ / Ensemble EA²	27,27¹	6	26,88¹	5	28,05¹	6	23,29¹	5	26,29¹	6	29,62¹	6	24,29¹	5	9,66²	1	8,88¹	1
PSC¹/cdH²/Citoyens^A	44,82¹	11	39,03¹	9	40,34¹	9	36,45¹	9	37,04¹	9	38,21²	9	26,68²	6	14,00²	3	51,59^A	13
Citoyens^A	-		-		-		-		-		-		-		27,20^A	6	51,59^A	13
ECOLO¹/Ecolo ²	-		-		-		-		11,02¹	1	7,97¹	1	11,41¹	2	17,14²	3	10,02²	1
PRL	13,05	2	-		-		5,02	0	-		-		-		-		-
Int.Com.¹ / IC² / IC-MR³ / IC ⁴	14,86¹	2	34,09¹	7	31,61²	6	30,48²	7	25,66²	5	24,2³	5	37,62²	8	32,01⁴	8	27,39⁴	6
DEUMIL	-		-		-		4,77	0	-		-		-		-		-
Vision Commune	-		-		-		-		-		-		-		-		2,11	0
Totaal stemmen	6986		7096		7049		7079		7174		7492		7420		7542		7387
Opkomst %					94,07		92,22		91,42		92,43		88,69		90,23		87,45
Blanco en ongeldig %	2,91		4,31		5,16		6,05		7,53		6,18		7,06		7,46		8,42