Tegen het einde van het jaar 1897 besloten een aantal jongens, op initiatief van Jan Bossert, het jongensclubje Alcmaria Victrix op te richten op 1 januari 1898. De naam is afgeleid van de wapenspreuk uit het wapen van Alkmaar Alcmaria victrix ("Alkmaar overwinnaar"). Tot 1902 heeft Alcmaria alleen vriendschappelijke wedstrijden gespeeld.
[2]
In 1902 verliet Alcmaria de Krocht, om een terrein op de Westerweg te huren. Op initiatief van Henri Lau, werd in samenwerking met ZVV, Sport en Alcmaria Victrix, de Noordhollandsche Voetbalbond opgericht. In de competitie van deze bond werd Alcmaria kampioen met 9 punten uit 6 wedstrijden. In 1904 betrok Alcmaria een terrein aan de Wilhelminalaan. In de competitie werd Alcmaria voor de tweede maal kampioen van de NHVB.
In 1905 verhuisde de club wederom, ditmaal naar het Gemeentelijk Sportpark aan de Zandersloot. Merkwaardig was dat alle uitwedstrijden werden gewonnen en alle thuiswedstrijden verloren.
In 1908 werd Alcmaria kampioen in de Derde klasse van de NVB met een doelgemiddelde van 60-14. In de daarop volgende promotiewedstrijden tussen DVV, HFC Haarlem 2 en VVA, bezette Alcmaria de onderste plaats. Desondanks werd het elftal door de bond in de Tweede klasse geplaatst. In datzelfde jaar fuseerde Alcmaria met AVV en werd vanaf die datum de club Verenigde Alkmaarse Voetbalverenigingen "Alcmaria Victrix" genoemd.[3]
Tussen 1909 en 1912 kende Alcmaria een bloeiperiode, het tijdperk van de drie broers Boelmans ter Spill, waarvan Pieter Boelmans ter Spill een Nederlands international was en Bronner Boelmans ter Spill een centraal figuur was binnen de ploeg. In het seizoen 1911/12 speelde Alcmaria een wedstrijd tegen vijfvoudig landskampioen RAP, die met 2-0 werd gewonnen. RAP speelde met elf spelers en Alcmaria met negen man.
Met slechts 17 leden, waarvan tien actieve spelers, kwam de bloeiperiode in 1912 ten einde. Alcmaria was niet in staat een volledig elftal samen te stellen en tijdens een clubvergadering besprak men de opheffing van de V.A.V.V. Alcmaria Victrix. Sleutelspelers uit deze periode waren voetballers als Jan Elfring, Jo Bos, Pierre Mulders, Gerrit Hartland en Siets Hamstra. In 1926 haalt Jan Efring als speler van Alcmaria het Nederlands voetbalelftal. Siets Hamstra werd geselecteerd voor het Nederlands jeugdelftal en in 1931 werd hij in het Nationale B-elftal opgesteld.
Vanaf 1914 ontstonden moeilijkheden, grotendeels veroorzaakt door de mobilisatie, wat niet weg nam dat Alcmaria in 1915 kampioen werd van de Noodcompetitie 1914/15.
In 1923 besloot de club een verzekeringsfonds in te stellen.
In het seizoen 1924/25 was het kampioenschap van de Tweede klasse bijna een feit geworden, maar Alcmaria moest met de tweede plaats genoegen nemen onder EDO. De jaren die volgden speelde Alcmaria regelmatig voor de bezetting van de eerste plaats, maar in de slotfase van de competities kende de ploeg veelal de nodigde pech.
In 1931 kwamen er moeilijkheden in de vereniging wat het uitreden van diverse leden tot gevolg had, die als VV Alkmaarsche Boys een nieuwe vereniging oprichtten.
Het seizoen 1931/32 eindigde Alcmaria toch op de tweede plaats. Hierna kwamen er weer enkele magere jaren en in 1934 moesten er tegen HRC degradatiewedstrijden gespeeld worden, die beiden werden gewonnen.
In het KNVB bekertoernooi 1934/35 wist Alcmaria het roemvol te brengen tot de zesde ronde, waarin ze 0-1 sneuvelde tegen de eersteklasser Stormvogels.
In 1939 speelden Theo Brouwer en Siets Hamstra voor het Noordhollands voetbalelftal.
In 1946 degradeerde de club naar de Derde klasse. Het seizoen 1946/47 was daartegenover onder leiding van trainer Meinders een aaneenschakeling van successen. Na een 7-3 overwinning op HVV Hollandia werd Alcmaria kampioen. Twaalf- tot veertienhonderd Alcmaria-aanhangers vertrokken de zondag naar Hoorn en omzoomden het veld. Na de laatste fluitsignaal waren de supporters niet meer te houden toen aanvoerder Henk Maasen en zijn ploeggenoten op de schouders gingen. Bij station Alkmaar verwelkomde een uitzinnige mensenmenigte met luid gejuich het kampioenselftal dat uit de trein stapte en vervolgens in rijtuigen met muziek een triomftocht reed naar het Hofplein.[4] Ook de promotiewedstrijden in een nacompetitie met de clubs RKSV HBC, DEC en VV Holland werden succesvol afgesloten.
In 1954 werd het initiatief tot de oprichting van een betaalde voetbalclub in Alkmaar genomen, die vanaf het seizoen 1954/55 zou gaan uitkomen in de profcompetitie van de Nederlandse Beroeps Voetbalbond. Na het samengaan van de KNVB en de NBVB, moest de profclub Alkmaar '54 van de KNVB per 1 december 1954 een voetbalvereniging stichten en vanaf het seizoen 1955/56 een amateurafdeling hebben. Hierdoor werd het populaire Alcmaria Victrix benaderd voor een samenwerkingsverband om de stad Alkmaar te vertegenwoordigen, maar de besprekingen werden niet voortgezet en Alkmaar '54 zou later fuseren met FC Zaanstreek tot AZ'67.
Veel van het Alcmaria publiek was in 1954 overgestapt naar de betaalde wedstrijden van Alkmaar '54. Daar speelden goede spelers tegen landelijk aansprekende tegenstanders. Na een jaar kwam nog maar 5 tot 10% van de bezoekersaantallen van de voorafgaande jaren langs de loketten van het sportpark om naar Alcmaria te kijken. In 1952 trok Alcmaria Victrix nog 27.000 betalende toeschouwers. In 1955, trok de club niet meer dan 3.000 bezoekers. Door de afname van betalende toeschouwers had de club minder inkomsten en door de verminderde publieke belangstelling verandere de eens zo roemrijke Alcmaria Victrixin twee jaar tijd tot een voetbalvereniging.[5]
Dit artikel gaat over de voetbalclub Alcmaria Victrix. Zie voor andere onderdelen van de sportclub: zie Alcmaria Victrix.
Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB)
Noordhollandsche Voetbalbond (NHVB)
Bill Julian
Eddy Hamel
Juan Fernández Coto
