Tweede Kamerverkiezingen 1971
De Tweede Kamerverkiezingen 1971 waren verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 28 april 1971.
Tweede Kamerverkiezingen 1971 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Datum | 28 april 1971 | ||||||
Land | Nederland | ||||||
Te verdelen zetels | 150 | ||||||
Opkomst | 79,12% | ||||||
Resultaat | |||||||
Grootste partij | PvdA | ||||||
Nieuwe kabinet | Biesheuvel I | ||||||
Vorige kabinet | De Jong | ||||||
Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
|
De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1967.
Deze verkiezingen waren de eerste verkiezingen voor de Tweede Kamer na de afschaffing van de opkomstplicht.
Uitslag
bewerkenOpkomst en kiesdeler
bewerken1967 | 1971 | |||
---|---|---|---|---|
# stemmen | % | # stemmen | % | |
Kiesgerechtigden | [1]7.452.776 | [2]8.048.726 | ||
Niet opgekomen | 376.448 | 5,05[3] | 1.684.007 | 20,92[3] |
Opkomst | 7.076.328 | 94,95[3] | 6.364.719 | 79,08[3] |
Blanco/ongeldige stemmen | 198.298 | 2,80[4] | 46.567 | 0,73[4] |
Geldige stemmen | 6.878.030 | 97,20[4] | 6.318.152 | 99,27[4] |
Kiesdeler | 45.854 | - | 42.121 | - |
Verkiezingsuitslag naar partij
bewerkenGrote winnaars van deze verkiezingen waren DS'70 en de Partij van de Arbeid. De nieuwkomer DS'70 behaalde acht zetels. De PvdA werd voor het eerst sinds 1956 weer de grootste partij. Van groot belang was verder dat, door het verlies van KVP (zeven zetels), CHU (twee zetels), ARP (twee zetels) en VVD (één zetel), de zittende coalitie van deze vier partijen haar meerderheid verloor. Het was de eerste keer dat de drie confessionele partijen samen met de VVD geen meerderheid in de Tweede Kamer meer hadden.
Winst was er voor oppositiepartijen PvdA (twee zetels), D'66 (vier zetels) en de CPN (één zetel). De PPR kwam, net als de Nederlandse Middenstandspartij, nieuw binnen met twee zetels. Het GPV won een tweede zetel, terwijl de PSP er twee verloor. Opvallend was het grote aantal bejaardenpartijen dat deelnam, die echter geen van alle een zetel behaalden.
De PvdA was de grootste partij van het land geworden, met maar liefst vijf zetels winst. Het kleinere DS'70 kon zich als een nog grotere overwinnaar roemen, doordat ze als kersverse partij met acht zetels in de Kamer binnenkwam. De christelijke partijen KVP, ARP en CHU moesten aanzienlijke verliezen incasseren, terwijl de VVD de stijgende lijn van de voorgaanse verkiezingen niet kon voortzetten. De vier regeringspartijen hadden zelfs hun parlemenatire meerderheid verloren. Volgens de in september 1970 naar voren getreden PvdA-lijsttrekker Joop den Uyl ging de Nederlandse politiek een "beslissende fase" tegemoet. Deze ontwikkeling werd het "tijdperk Biesheuvel", de periode 1971/'72 voor het aantreden van het "tijdperk Den Uyl" in 1973.
Partij | 1967 | 1971 | verschil | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
# stemmen | %[5] | zetels | # stemmen | %[5] | zetels | % | zetels | ||
PvdA | 1.620.112 | 23,55 | 37 | 1.554.280 | 24,60 | 39 | 1,05 | 2 | |
KVP | 1.822.894 | 26,50 | 42 | 1.379.672 | 21,84 | 35 | -4,66 | -7 | |
VVD | 738.202 | 10,73 | 17 | 653.370 | 10,34 | 16 | -0,39 | -1 | |
ARP | 681.060 | 9,90 | 15 | 542.742 | 8,59 | 13 | -1,31 | -2 | |
D'66 | 307.810 | 4,48 | 7 | 428.067 | 6,78 | 11 | 2,30 | 4 | |
CHU | 560.033 | 8,14 | 12 | 399.106 | 6,32 | 10 | -1,82 | -2 | |
DS'70 | - | - | - | 336.719 | 5,33 | 8 | 5,33 | 8 | |
CPN | 248.318 | 3,61 | 5 | 246.569 | 3,90 | 6 | 0,29 | 1 | |
SGP | 138.069 | 2,01 | 3 | 148.192 | 2,35 | 3 | 0,34 | 0 | |
PPR | - | - | - | 116.049 | 1,84 | 2 | 1,84 | 2 | |
GPV | 59.156 | 0,86 | 1 | 101.790 | 1,61 | 2 | 0,75 | 1 | |
NMP | - | - | - | 95.706 | 1,51 | 2 | 1,51 | 2 | |
PSP | 197.216 | 2,87 | 4 | 90.738 | 1,44 | 2 | -1,43 | -2 | |
BP | 327.953 | 4,77 | 7 | 69.656 | 1,10 | 1 | -3,67 | -6 | |
ABPN[6] | - | - | - | 26.878 | 0,43 | 0 | 0,43 | 0 | |
NA[7] | - | - | - | 24.376 | 0,39 | 0 | 0,39 | 0 | |
NRP | - | - | - | 23.047 | 0,36 | 0 | 0,36 | 0 | |
Kabouters | - | - | - | 21.982 | 0,35 | 0 | 0,35 | 0 | |
BPAP[8] | - | - | - | 21.488 | 0,34 | 0 | 0,34 | 0 | |
Binding Rechts | - | - | - | 15.137 | 0,24 | 0 | 0,24 | 0 | |
D2000[9] | - | - | - | 7.189 | 0,11 | 0 | 0,11 | 0 | |
BP65 [10] | - | - | - | 5.739 | 0,09 | 0 | 0,09 | 0 | |
Lijst Van Velsen | - | - | - | 3.676 | 0,06 | 0 | 0,06 | 0 | |
BPAB[11] | - | - | - | 1.840 | 0,03 | 0 | 0,03 | 0 | |
SGG[12] | - | - | - | 1.647 | 0,03 | 0 | 0,03 | 0 | |
LPvB[13] | - | - | - | 1.620 | 0,03 | 0 | 0,03 | 0 | |
PvhR[14] | 1.070 | 0,02 | 0 | 477 | 0,01 | 0 | -0,01 | 0 | |
PSD[15] | - | - | - | 400 | 0,01 | 0 | 0,01 | 0 | |
overige partijen in 1967 | 176.137 | 2,56 | 0 | - | - | - | -2,56 | 0 | |
Totaal | 6.878.030 | 100 | 150 | 6.318.152 | 100 | 150 | 0 | 0 |
Gekozen leden
bewerkenKabinetsformatie
bewerkenDoordat DS'70 bij de zittende combinatie (KVP, VVD, ARP en CHU) betrokken werd, kon op 6 juli 1971 het kabinet-Biesheuvel I worden gevormd.
Referenties
bewerken- ↑ Inclusief 2.099 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.
- ↑ Inclusief 1.757 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.
- ↑ a b c d % van het aantal kiesgerechtigden.
- ↑ a b c d % van het aantal uitgebrachte stemmen.
- ↑ a b % van het aantal geldige stemmen.
- ↑ Algemene Bejaardenpartij Nederland
- ↑ Nederlands Appèl
- ↑ Bejaarden- en Arbeiderspartij
- ↑ Democraten 2000, Partij voor de Gewone Man
- ↑ Bejaardenpartij 65
- ↑ Bejaardenpartij Algemeen Belang
- ↑ Stichting Gedupeerde Groepen 18 /65
- ↑ Landelijke Partij voor Bejaarden
- ↑ Partij van het Recht
- ↑ Positief Sociaal-Democraten
Bronnen
- Tweede Kamer 28 april 1971 op www.verkiezingsuitslagen.nl
- Procesverbaal Tweede Kamerverkiezingen 1971 op kiesraad.nl
- Verkiezingen; Historische uitslagen Tweede Kamer op opendata.cbs.nl
- Tweede-Kamerverkiezingen - 28 april 1971 op www.nlverkiezingen.com
- Uitslagen van Tweede Kamer-verkiezingen, 1918-2012 op politiekcompendium.nl (gearchiveerd)
- Verkiezingsprogramma's 1971 bij het DNPP