SSR-Leiden

studentenvereniging in Leiden

SSR-Leiden is een Nederlandse studentenvereniging, opgericht op 29 oktober 1901.

SSR-Leiden
SSR
Type Studentenvereniging
Plaats Vlag Leiden Leiden
Instelling Universiteit Leiden
Locatie Hogewoerd 108
Oprichting 29 oktober 1901
Ledental 1000
Website https://www.ssr-leiden.nl/
Sociëteit S.C.R.E.D.
Opening 1953
S.C.R.E.D. in 2010
S.C.R.E.D. in 2010
De Uniemaagd

Karakteristieken

bewerken

De vereniging rekent zich tot een van de grote vijf gezelligheidsverenigingen in Leiden. SSR kent een disputenstructuur, maar lidmaatschap van een dispuut is niet verplicht. Sinds 1953 is SSR-Leiden gevestigd in haar eigen sociëteit, S.C.R.E.D.

Geschiedenis

bewerken

Oprichting

bewerken
  Zie Societas Studiosorum Reformatorum voor een breder kader van de ontstaansgeschiedenis.

SSR-Leiden ontstond op 9 februari 1886 (een dag na de dies natalis van de Leidse Universiteit), als allereerste vereniging van een Unie van Gereformeerde Studenten die later Societas Studiosorum Reformatorum zou gaan heten. Aan haar wieg stonden de studenten W. Dicke, T. van den Hoorn, D. Schermers en P. Wierenga, deels uit Amsterdam, deels uit Leiden. Binnen enkele jaren groeide het aantal Amsterdamse leden veel sneller dan het aantal Leidse en in 1889 richtten de Amsterdamse leden een Amsterdamse afdeling op. Hierdoor ontstond meteen ook een Leidse afdeling, ook al werd die nooit formeel opgericht. De Unie was de koepel over beide afdelingen. Evenmin als de Leidse afdeling formeel is opgericht, is zij formeel opgeheven; ergens in de jaren 90 van de 19e eeuw is zij echter in onbruik geraakt, of weggekwijnd, zo men wil. Dat betekent echter niet dat de Amsterdamse afdeling en de Unie hetzelfde waren; er waren ook niet-Amsterdammers lid van de Unie en die waren dan geen lid van de afdeling. Op 29 oktober 1901, ten huize van J. Wille (aan de Garenmarkt 28 te Leiden), richtte de bewoner samen met J.G. van Es en J.W.D.G. Hirschmann de Leidse afdeling opnieuw op. Als afdelingsnaam werd gekozen voor S.C.R.E.D. (Scientiae Caput Reverentia Est Dei, ofwel "De vreeze des Heeren is het begin der Wijsheid", Spreuken 1:7a).

Beginjaren

bewerken

In 1905 werd het eerste dispuut opgericht: S.T.R.E.N.U.E., de afkorting van "Studia Tacita Requirit Eruditio Nobilis Usus Eloquentiam".[bron?] Het dispuut ging snel teloor. Na een overmatige aanwas in 1911, 21 novieten op 16 ouderejaars, werden in 1912 drie nieuwe disputen.

Door toedoen van de Duitse bezetter werd de vereniging in de Tweede Wereldoorlog formeel opgeheven, hoewel het studentenleven ondergronds door is gegaan.

Na de oorlog

bewerken
 
Diner van SSR (1949)

Na de oorlog ontstond de civitasgedachte: alle studenten zouden lid moeten worden van één grote studentenvereniging (het corps). Overigens was dat eigenlijk niet één grote vereniging, maar twee, want jongens en meisjes bij elkaar kon natuurlijk niet. Voor SSR-L betekende dit geen opheffing, maar wel dat haar leden tevens lid werden van Leidsch Studenten Corps (voor de jongens) of Vereeniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden (voor meisjes). Voor de gezelligheid ging men naar de sociëteit Minerva (waar LSC en VVSL al eerder kwamen), voor de vorming ging men naar de eigen (sub-)vereniging

Dit leidde al snel tot onvrede, en de S.S.R.-L. was de eerste vereniging die weer onafhankelijk werd. De leden betrokken in 1953 een eigen sociëteit aan de Hogewoerd 108. Nog steeds is de sociëteit daar gevestigd, al is zij stapsgewijs uitgebreid: eerst alleen de zolder, toen de ondergelegen verdieping erbij en ten slotte het hele pand. Het naastgelegen pand, Hogewoerd 106, werd ook in gebruik genomen, begin jaren 90 tijdelijk afgestoten, enkele jaren later weer teruggekocht deels in gebruik als sociëteit; de keuken bevindt zich in Hogewoerd 106 en sinds 2001 ook de eetzaal; een cadeau van de vereniging - en haar alumni - aan zichzelf, ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van de heroprichting.

Wijziging van de grondslag

bewerken

In 1966 werd de grondslag van de vereniging voor de eerste keer grondig gewijzigd, en werd S.S.R.-L. een algemeen-christelijke, in plaats van een gereformeerde vereniging. In 1984 veranderde de grondslag opnieuw, en werd hij voortaan gebaseerd op de Universele verklaring van de rechten van de mens. Daarmee verdwenen ook de puntjes uit de afkorting en werd de naam veranderd in "SSR-Leiden".

Verenigingspand

bewerken

In 1953 betrok SSR de zolderbar van Hogewoerd 108. Door de jaren heen werden de andere verdiepingen er ook bij gevoegd, met als laatste de begane grond waar voorheen de dansschool van de familie van Wijk gevestigd was. SSR had vanaf dat moment het hele pand in handen. Later werd ook de Hogewoerd 106 erbij betrokken en werd daar op de begane grond een mensa gebouwd. In 2017 heeft SSR ook het pand aan de Utrechtse Veer 3, het pand achter de huidige sociëteit, gekocht. In 2020 is het nieuwe pand in gebruik genomen.

Interne structuur

bewerken

SSR kent verschillende op sekse gemengde en ongemengde disputen, en een (ongemengd) herengezelschap.

bewerken
Zie de categorie SSR Leiden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.