Olympische Winterspelen 2002

De XIXe Olympische Winterspelen werden in 2002 gehouden in Salt Lake City (Verenigde Staten). Ook de steden Quebec (Canada), Sion (Zwitserland) en Östersund (Zweden) hadden zich kandidaat gesteld om deze spelen te organiseren.

XIXe Olympische Winterspelen
Olympische Winterspelen 2002
Locatie Vlag van Verenigde Staten Salt Lake City, Verenigde Staten
Deelnemende landen 78
Deelnemende atleten 2399 (1513 mannen, 886 vrouwen)
Evenementen 78 in 7 sporten
Openings­ceremonie 8 februari 2002
Sluitings­ceremonie 24 februari 2002
Officiële opening door President George W. Bush
Atleteneed Jim Shea jr. (skeleton)
Juryeed Allen Church (alpineskiën)
Olympische vlam Het Amerikaanse ijshockeyteam van 1980
Vorige Spelen 1998: Nagano (Japan)
Volgende Spelen 2006: Turijn (Italië)
Portaal  Portaalicoon   Olympische Spelen
Sport

Salt Lake City had zich al eerder kandidaat gesteld om onder andere de spelen van 1998 te organiseren, toen de Winterspelen van 1998 uiteindelijk met een klein verschil (46-42) werden toegewezen aan Nagano (Japan) werd besloten om de volgende keer alles uit de kast te halen. In de aanloop naar verkiezing van de organisator voor de spelen van 2002 door het IOC in 1995 werden de IOC-leden door Salt Lake City getrakteerd op onder andere geheel verzorgde ski-trips, beurzen en banen voor familieleden van de IOC-leden en plastische chirurgie. De opzet werkte en de spelen werden inderdaad aan Salt Lake City toegewezen. Op 10 december 1998 kwam het schandaal aan het licht toen IOC-lid Marc Holder bekendmaakte dat een aantal IOC-leden waren omgekocht. Dit schandaal leidde uiteindelijk tot het aftreden van een aantal IOC-leden en een aanscherping van de regels omtrent het aanwijzen van de organisator van de daaropvolgende spelen.

Hoogtepunten

bewerken
  • Skeleton maakte voor het eerst sinds de Spelen van 1948 weer deel uit van het programma.
  • Voor het eerste stond er ook voor de vrouwen een bobslee-onderdeel op het programma.
  • De Utah Olympic Oval is gelegen op een hoogte van 1425 meter en daarmee de hoogst gelegen overdekte schaatsbaan.
  • De Australische shorttrackschaatser Steven Bradbury was vooraf niet getipt als kanshebber. In de halve finale op de 1000 m lag hij ver achter zijn concurrenten, twee deelnemers kwamen echter ten val en een derde werd gediskwalificeerd en zo wist Bradbury toch de finale te bereiken. Wederom leek hij geen rol van betekenis te kunnen spelen. Zijn tegenstanders gingen met zijn vieren de laatste bocht in en Bradbury lag bijna een halve baan achter. Een massale valpartij schonk hem echter alsnog de overwinning en daarmee de eerste gouden medaille voor Australië tijdens de Winterspelen.
  • Ook China won voor het eerst gouden medailles op de Winterspelen, alle twee bij het shorttrack.
  • Ole Einar Bjørndalen (Noorwegen) wist alle vier de onderdelen bij de biatlon te winnen.
  • De Rus Aleksej Jagoedin wint goud bij het kunstrijden; alle juryleden vonden hem op alle onderdelen de beste. Hij kreeg van vier van hen de perfecte 6,0 voor artistieke waarde. In de geschiedenis van de Olympische Spelen was het voordien nooit gebeurd dat een man meer dan één 6,0 kreeg.

Belgische prestaties

bewerken

Zes Belgen namen deel aan de Spelen; 4 shorttrackers, kunstrijder Kevin Van der Perren en schaatser Bart Veldkamp. Ze wisten geen medailles te winnen.

Nederlandse prestaties

bewerken
  Zie Nederland op de Olympische Winterspelen 2002 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • Tijdens de openingsceremonie werd het Nederlandse team (veertien mannen en dertien vrouwen) voorafgegaan door Nicolien Sauerbreij (snowboarden) die de vlag droeg.
  • Gerard van Velde weet de 1000 meter te winnen door het schaatsen van een nieuw wereldrecord (1:07.18). Hij was bij de twee voorgaande Spelen net buiten de prijzen gevallen (tweemaal vierde).
  • Jochem Uytdehaage schaatst drie wereldrecords. Op de 1500 meter is een paar ritten later Derek Parra nog sneller en wint Uytdehaage zilver. Op de vijf en tien kilometer blijken zijn tijden wel goed genoeg voor de titel. Vooral zijn tijd op de tien kilometer van 12:58.92 waarmee hij als eerste schaatser onder de dertien minuten duikt maakt indruk.
  • Marathonschaatsster Gretha Smit legt beslag op de zilveren medaille op de 5000 meter achter Claudia Pechstein.

Nederlandse medailles

bewerken
Medaille Winnaar Onderdeel
  Goud (3) Gerard van Velde schaatsen, 1000 m.
Jochem Uytdehaage schaatsen, 5000 m.
Jochem Uytdehaage schaatsen, 10.000 m.
  Zilver (5) Jan Bos schaatsen, 1000 m.
Jochem Uytdehaage schaatsen, 1500 m.
Renate Groenewold schaatsen, 3000 m.
Gretha Smit schaatsen, 5000 m.
Gianni Romme schaatsen, 10.000 m.

Disciplines

bewerken

Tijdens de Olympische Winterspelen van 2002 werd er gesport in zeven takken van sport. In vijftien disciplines stonden 78 onderdelen op het programma.

Olympische sport Discipline Onderdelen
Biatlon 10 km (m)
7,5 km (v)
12,5 km (m)
10 km (v)
20 km (m)
15 km (v)
4x 7,5 km (m)
4x 7,5 km (v)
Bobsleesport Bobsleeën 2-mansbob (m) 4-mansbob (m) 2-mansbob (v)
Skeleton 1-persoons (m) 1-persoons (v)
Curling mannen vrouwen
Rodelen 1-persoons (m) 1-persoons (v) dubbel (open)
Schaatssport Kunstrijden mannen vrouwen paren ijsdansen
Schaatsen 500 m (m)
500 m (v)
1000 m (m)
1000 m (v)
1500 m (m)
1500 m (v)
5000 m (m)
3000 m (v)
10.000 m (m)
5000 m (v)
Shorttrack 500 m (m)
500 m (v)
1000 m (m)
1000 m (v)
1500 m (m)
1500 m (v)
5000 m aflossing (m)
3000 m aflossing (v)
Skisport Alpineskiën afdaling (m)
afdaling (v)
slalom (m)
slalom (v)
reuzenslalom (m)
reuzenslalom (v)
super-g (m)
super-g (v)
combinatie (m)
combinatie (v)
Freestyleskiën aerials (m)
aerials (v)
moguls (m)
moguls (v)
Langlaufen 1,5 km sprint (m)
1,5 km sprint (v)
15 km (m)
10 km (v)
20 km av (m)
10 km av (v)
30 km (m)
15 km (v)
50 km (m)
30 km (v)
4x10 km (m)
4x5 km (v)
Noordse combinatie sprint (m) individueel (m) team (m)
Schansspringen normale schans (m) grote schans (m) team grote schans (m)
Snowboarden halfpipe (m)
halfpipe (v)
parallelreuzenslalom (m)
parallelreuzenslalom (v)
IJshockey mannen vrouwen

Mutaties

bewerken
Sport Nieuw Verdwenen (t.o.v. 1998) Wijzigingen/Opmerkingen
Biatlon 12,5 km (m)
10 km (v)
Nu 8 onderdelen
Bobsleeën 2-mansbob (v) Nu 3 onderdelen
Langlaufen 1,5 km (m)
1,5 km (v)
Nu 12 onderdelen
Noordse combinatie sprint (m) Nu 3 onderdelen
Shorttrack 1500 m (m)
1500 m (v)
Nu 8 onderdelen
Skeleton mannen
vrouwen
Nieuw, terugkeer
Snowboarden Reuzenslalom wordt Parallel Reuzenslalom (m en v)
8 0 2

Schandalen

bewerken

Dopinggevallen

bewerken

Voor het eerst in de geschiedenis is het product darbepoëtin, bekend als NESP of Aranesp, gevonden bij een dopingcontrole. De langlaufers Johann Mühlegg (Spanje), Larisa Lazoetina (Rusland) en Olga Danilova (Rusland) werden betrapt met een te hoog hemoglobinegehalte. Hun gouden medailles voor de betreffende wedstrijden werden hen afgenomen en aan de nummers twee gegeven.

Corruptie

bewerken

Het kunstrijden kende een curieus conflict tussen de Canadese en Russische deelnemende paren. De jury had het Russische paar tot winnaars uitgeroepen, maar na protesten van de Canadezen en aanhoudende druk van de publieke opinie werd de jurering doorgelicht. Het Franse jurylid bekende niet objectief te hebben gehandeld, waarna ook het Canadese paar door het IOC een gouden medaille werd toegekend.

Medaillespiegel

bewerken

Er werden 234 medailles uitgereikt. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.

In de volgende tabel staat de top-10. Het gastland heeft een blauwe achtergrond en het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.

Zie de medaillespiegel van de Olympische Winterspelen 2002 voor de volledige weergave.

 Plaats  Land NOC   Goud   Zilver   Brons Totaal
1   Noorwegen NOR 13 5 7 25
2   Duitsland GER 12 16 8 36
3   Verenigde Staten USA 10 13 11 34
4   Canada CAN 7 3 7 17
5   Rusland RUS 5 4 4 13
6   Frankrijk FRA 4 5 2 11
7   Italië ITA 4 4 5 13
8   Finland FIN 4 2 1 7
9   Nederland NED 3 5 0 8
10   Oostenrijk AUT 3 4 10 17

Deelnemende landen

bewerken
 
Deelnemende landen. Blauw: debuterend land op de Winterspelen. Groen: al eerder deelgenomen aan de Winterspelen.

Een recordaantal van 78 landen nam deel aan de Spelen. Dit waren er zes meer dan bij de vorige editie. Hun debuut maakten Hongkong, Kameroen, Nepal, Thailand en Tadzjikistan. Hun rentree maakten Costa Rica, Fiji, Libanon, Mexico en San Marino. Ten opzichte van de vorige editie ontbraken Luxemburg, Noord-Korea, Portugal en Uruguay. Uiteindelijk kwam van 77 landen deelnemers in actie omdat de deelnemers uit Puerto Rico niet mochten meedoen.

  Amerikaanse Maagdeneilanden
  Andorra
  Argentinië
  Armenië
  Australië
  Azerbeidzjan
  België
  Bermuda
  Bosnië en Herzegovina
  Brazilië
  Bulgarije
  Canada
  Chili
  China
  Chinees Taipei
  Costa Rica
  Cyprus
  Denemarken
  Duitsland
  Estland

  Fiji
  Finland
  Frankrijk
  Georgië
  Griekenland
  Groot-Brittannië
  Hongarije
  Hongkong
  Ierland
  IJsland
  India
  Iran
  Israël
  Italië
  Jamaica
  Japan
  Joegoslavië
  Kameroen
  Kazachstan
  Kenia

  Kirgizië
  Kroatië
  Letland
  Libanon
  Liechtenstein
  Litouwen
  Macedonië
  Mexico
  Moldavië
  Monaco
  Mongolië
  Nederland
  Nepal
  Nieuw-Zeeland
  Noorwegen
  Oekraïne
  Oezbekistan
  Oostenrijk
  Polen

  Puerto Rico
  Roemenië
  Rusland
  San Marino
  Slovenië
  Slowakije
  Spanje
  Tadzjikistan
  Thailand
  Trinidad en Tobago
  Tsjechië
  Turkije
  Venezuela
  Verenigde Staten
  Wit-Rusland
  Zuid-Afrika
  Zuid-Korea
  Zweden
  Zwitserland

bewerken
Zie de categorie 2002 Winter Olympics van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.