Lood(IV)oxide

chemische verbinding

Lood(IV)oxide is een oxide van lood, met als brutoformule PbO2. De stof komt voor als een zwart poeder, dat onoplosbaar is in water. Het komt van nature uit voor in het mineraal plattneriet.

Lood(IV)oxide
Structuurformule en molecuulmodel
Molecuulmodel van lood(IV)oxide ■ Pb4  ■ O2−
Molecuulmodel van lood(IV)oxide
 Pb4
 O2−
Lood(IV)oxidepoeder
Lood(IV)oxidepoeder
Algemeen
Molecuul­formule PbO2
IUPAC-naam lood(IV)oxide
Andere namen looddioxide
Molmassa 239,1988 g/mol
SMILES
O=[Pb]=O
InChI
1S/2O.Pb
CAS-nummer 1309-60-0
Wikidata Q410749
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
OxiderendSchadelijkSchadelijk voor de gezondheidMilieugevaarlijk
Gevaar
H-zinnen H272 - H302 - H332 - H360d - H373 - H410
EUH-zinnen geen
P-zinnen P201 - P220 - P273 - P308 P313 - P501
Opslag Gescheiden van organische stoffen, zwavel, fosfor, waterstofperoxide, voeding en voedingsmiddelen.
EG-Index-nummer 082-001-00-6
VN-nummer 1872
ADR-klasse Gevarenklasse 5.1
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur zwart
Dichtheid 9,38 g/cm³
Smeltpunt 290 °C
Onoplosbaar in water
Geometrie en kristal­structuur
Kristal­structuur tetragonaal
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Synthese

bewerken

Lood(IV)oxide wordt bereid uit een elektrolytische of een chemische oxidatie:

 
 

Toepassingen

bewerken

Lood(IV)oxide wordt gebruikt in loodaccu's, waarin het, net als zuiver lood, de rol van elektrode op zich neemt. Deze bevinden zich in een elektrolyt van ongeveer 37 massaprocent zwavelzuur. De redoxreactie ontwikkelt zich als volgt:

 

De bijbehorende E°-waarde bedraagt 2,05 V. In de loodaccu van de meeste auto's zijn zes van dergelijke cellen aan elkaar gekoppeld tot een accu van nominaal 12 V.

Daarnaast wordt het nog gebruikt bij de productie van kleurstoffen, allerhande chemische verbindingen en als schuurmiddel in het strijkvlak van een luciferdoosje. Het is tevens een pyrotechnische stof.

Toxicologie en veiligheid

bewerken

De stof ontleedt bij verhitting tot 290 °C, met vorming van zuurstof en giftige dampen. Lood(IV)oxide reageert hevig met brandbare stoffen, organische verbindingen, zwavel, waterstofperoxide en fosfor, waardoor kans op brand ontstaat.

De stof kan effecten hebben op het bloed, het beenmerg, het centraal zenuwstelsel, het perifeer zenuwstelsel en de nieren, met als gevolgen bloedarmoede, hersenaandoeningen (waaronder stuiptrekkingen), perifere zenuwziektes, buikkrampen en nierbeschadiging. Lood(IV)oxide is schadelijk voor de voortplanting of de ontwikkeling bij de mens.

bewerken