Kabardië-Balkarië

deelrepubliek van de Russische Federatie

Kabardië-Balkarië of Kabardije-Balkarië (Russisch: Кабардино-Балкария; Kabardino-Balkaria) is een autonome republiek in Rusland, gelegen in de Noordelijke Kaukasus en begrensd door Georgië, de autonome republieken Noord-Ossetië en Karatsjaj-Tsjerkessië en de kraj Stavropol. De oppervlakte bedraagt ongeveer 11.500 km² en het inwonertal 901.494 (census 2002). De hoofdstad is Naltsjik. Het gebied werd gesticht op 5 januari 1936.

Republiek Kabardië-Balkarië
Кабардино-Балкарская Республика
Autonome republiek in Rusland Vlag van Rusland
Locatie in Rusland
Kaart
Situering
Federaal district Noordelijke Kaukasus
Economische regio Noord-Kaukasus
Hoofdstad Naltsjik
Coördinaten 43°35'NB, 43°24'OL
Algemeen
Oppervlakte 12.500 km² (78e)
(0,2% water)
Inwoners
(census 2002)
901.494 (60e)

(72,12 inw./km²)
Politiek
President Kazbek Kokov
Premier Ali Moesoekov
Overig
Officiële talen Russisch, Kabardijns, Karatsjaj-Balkaars
Religie o.a. islam
Volkslied Volkslied van Kabardië-Balkarië
Tijdzone UTC 3
ISO 3166-2 KB
Kenteken 07
Website glava.kbr.ru
Portaal  Portaalicoon   Rusland
Kaart
Satellietfoto van de Elbroes
Zicht over een van de meren van de republiek

Formeel heet het gebied Republiek Kabardino-Balkarië:

  • Russisch: Кабардино-Балкарская Республика - Kabardino-Balkarskaja Respoeblika;
  • Kabardijns: Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэ - K"èbèrdej-Bal"k"èr Respoeblikè;
  • Karatsjaj-Balkaars: Къабарты-Малкъар Республика - Qabarty-Malqar Respoeblika.

In het uiterste zuidwesten van Kabardië-Balkarië bevindt zich de hoogste berg van Europa, de Elbroes (5642 meter).

Geografie

bewerken

De republiek wordt grotendeels ingenomen door het Kaukasusgebergte. In het noorden zijn laagvlakten.

De hoogste bergen zijn:

Rivieren

bewerken

De grootste rivieren zijn:

Er zijn ongeveer honderd kleine meren in de republiek, waarvan er 55 tussen de Baksan en Malka gelegen zijn. Enkele van deze meren zijn:

Klimaat

bewerken

De republiek heeft een landklimaat.

  • Gemiddelde januaritemperatuur: -4 °C (laagvlakten) to -12 °C (bergen).
  • Gemiddelde julitemperatuur: 23 °C (laagvlakten) to 4 °C (bergen)
  • Gemiddelde jaarlijkste neerslag: 500–2000 mm.

Bevolking

bewerken

Kabardië-Balkarië is genoemd naar twee volken: de Kabardijnen (48% in 1989), die de gelijknamige Circassische, Noordwest-Kaukasische taal Kabardijns spreken en in het steppeachtige oosten wonen, en de Balkaren (9,4%), die een Turkse taal spreken en in het bergachtige westen wonen. Beide talen worden ook wel samengenomen onder Karatsjai-Balkaars. Beide volken zijn islamitisch. 32% van de bevolking was in 1989 Russisch en het Russisch is de derde officiële taal van de republiek.

Bevolkingsontwikkeling[1]
1926193919591970197919892002
203.776359.219420.115588.203666.546753.531901.494

Geschiedenis

bewerken

Kabardië (of Kabardije), het vlakke gebied aan weerszijden van de Terek, ging in de zestiende eeuw onder invloed van het Krimkanaat over op de islam, maar stelde zich in diezelfde eeuw onder de bescherming van het christelijke Rusland.

Onder invloed van de Russisch-Turkse oorlogen werd het in 1739 onafhankelijk (Verdrag van Belgrado) en in 1774 definitief Russisch (Verdrag van Küçük Kaynarca). Balkarië kwam in 1827 in Russische handen.

Na de Oktoberrevolutie werd in 1921 de autonome oblast Kabardië opgericht, die in 1922 werd hernoemd tot de Kabardino-Balkaarse Autonome Oblast. In 1936 kreeg deze de status van Autonome Sovjetrepubliek (ASSR), en dat bleef het tot het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991, met dien verstande dat de Balkaren tussen 1944 en 1957 uit de naam van de republiek verdwenen. In april 1944 werden namelijk alle Balkaren op last van Stalin naar Centraal-Azië gedeporteerd, een lot dat zij deelden met de Tsjetsjenen, de Krimtataren en enkele andere volken, die alle werden beschuldigd van collaboratie met de Duitse bezetters. Na hun rehabilitatie in 1957 konden zij terugkeren (zie: gedwongen volksverhuizingen in de Sovjet-Unie).

Grote plaatsen

bewerken
Grootste plaatsen van Kabardië-Balkarië (cijfers volkstelling 2002)
Plaats Russisch Inwoners   Plaats Russisch Inwoners
Naltsjik Нальчик 274.974  Tsjegem (Pervy) Чегем 17.893
Prochladny Прохладный 61.772  Nartan Нартан 12.325
Baksan Баксан 35.805  Sjaloesjka Шалушка 11.240
Nartkala Нарткала 33.775  Tsjegem Vtoroj Чегем Второй 10.632
Majski Майский 27.037  Islamej Исламей 10.582
Tyrnyaoez Тырныауз 21.092  Kenzje Кенже 10.326
Doegoeloebgej* Дугулубгей 20.355  Zajoekovo Заюково 10.252
Terek Терек 20.255  Chasanja Хасанья 10.190

* in 2003 onderdeel van Baksan geworden

Districten

bewerken

Kabardië-Balkarië is naast de steden Baksan (B), Naltsjik (N) en Prochladny (P) verder onderverdeeld in tien districten:

  1. Baksanski
  2. Elbroesski
  3. Leskenski
  4. Majski
  5. Oervanski
  6. Prochladnenski
  7. Terski
  8. Tsjegemski
  9. Tsjerekski
  10. Zolski
Zie de categorie Kabardino-Balkaria van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.