Himantoglossum
Himantoglossum is een geslacht van een achttal soorten terrestrische orchideeën, waarvan één, de bokkenorchis, in België en Nederland voorkomt.
Himantoglossum | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bokkenorchis | |||||||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||||||||||
Himantoglossum Spreng. (1826) | |||||||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||||||
Himantoglossum op Wikispecies | |||||||||||||||||||||
|
Naamgeving en etymologie
bewerkenDe botanische naam Himantoglossum is afgeleid van het Oudgriekse ἱμάς (himas) = riem, Oudgrieks γλώσσα (glōssa) = tong en slaat op de lange, tongvormige lip van onder meer de bokkenorchis.
Kenmerken
bewerkenHimantoglossum is een geslacht van terrestrische, overblijvende planten (geofyten), die overwinteren met twee ondergrondse, langwerpig-eivormige wortelknollen. De bloemstengel heeft onderaan een bladrozet, en hogerop meerdere stengelomvattende bladeren die al tijdens de bloei beginnen te verwelken.
Himantoglossum-soorten zijn typisch voor kalkrijke bodems, zoals kalkgraslanden en kalkrijke duinen.
Voorkomen
bewerkenHimantoglossum heeft zijn verspreidingsgebied over zuidelijk Europa. Enkel de bokkenorchis komt noordelijker en tot in Nederland voor.
Taxonomie
bewerkenBarlia werd steeds als nauw verwant aan Himantoglossum beschouwd. DNA-analyse van[1] heeft echter uitgemaakt dat beide geslachten samen een monofyletische groep vormen.
Sinds april 2019 worden, volgens de World Checklist of Selected Plant Families, onderstaande soorten erkend.[2]
De soorten zijn voornamelijk voorkomend in het Middellandse Zeegebied en op de Canarische Eilanden. In België en Nederland komt enkel de bokkenorchis voor.
- Himantoglossum adriaticum
- Himantoglossum ×agiansense
- Himantoglossum calcaratum
- Himantoglossum calcaratum subsp. calcaratum
- Himantoglossum calcaratum subsp. jankae
- Himantoglossum caprinum
- Himantoglossum caprinum subsp. caprinum
- Himantoglossum caprinum var. robustissimum
- Himantoglossum caprinum subsp. rumelicum
- [Himantoglossum caprinum nothosubsp. samariense
- Himantoglossum comperianum
- Himantoglossum formosum
- Himantoglossum galilaeum
- Himantoglossum hircinum (bokkenorchis)
- Himantoglossum hircinum var. hircinum
- Himantoglossum hircinum var. pseudocaprinum
- Himantoglossum metlesicsianum (synoniem: Barlia metlesicsianum)
- Himantoglossum montis-tauri
- Himantoglossum robertianum (synoniem: Barlia robertiana) (hyacintorchis)
-
Bokkenorchis (Himantoglossum hircinum)
-
Hyacintorchis (Himantoglossum robertianum)
- Ouvrage collectif sous l'Egide de la Société Français d'Orchidophilie, 1998.: Les Orchidées de France, Belgique et Luxembourg, Collection Parthenope, ISBN 2-9510379-1-0
- Pierre Delforge, 1994.:Guide des orchidées d'Europe, d'Afrique du Nord et du Proche-Orient, Delachaux et Niestlé, ISBN 2-603-01323-8
- GRIN Taxonomy for Plants: taxonomie
- ↑ Richard Bateman et al. (1997, 2003, 2005)
- ↑ WCSP, World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew (2019). Gearchiveerd op 14 september 2017. Geraadpleegd op 5 mei 2019. , zoek op "Himantoglossum"