Sinterklaasjournaal

jaarlijks Nederlands kinderjournaal
(Doorverwezen vanaf Het Sinterklaasjournaal)

Het Sinterklaasjournaal is de jaarlijkse fictieve nieuwsrubriek in het kader van de traditionele sinterklaasviering van de NTR (voorheen een samenwerking van de KRO, NPS, TROS, Teleac/NOT en VPRO, later alleen van de NPS) op de Nederlandse televisie, waarin wordt getoond wat Sinterklaas zoal meemaakt. Het format van het 'echte' televisiejournaal wordt geïmiteerd, waarbij verhaallijnen in fragmenten als reportages worden gepresenteerd. Hierdoor kan het gezien worden als een scripted-realityprogramma.

Sinterklaasjournaal
Dieuwertje Blok als presentatrice van het Sinterklaasjournaal in 2020
Dieuwertje Blok als presentatrice van het Sinterklaasjournaal in 2020
Genre jeugd / nieuws / scripted reality
Speelduur per afl. ± 10 min.
Presentatie Dieuwertje Blok (2001–2023)
Merel Westrik (2024)
Jeroen Kramer (2005–heden)
Rachel Rosier (2019–heden)
Eindredactie Ajé Boschhuizen
Voice-over Kees Driehuis (2001–2017)
Reinier van den Hout (2018–2022)
Herman van der Zandt (2024)
Hoofdrollen Bram van der Vlugt (2001–2010)
Dick van den Toorn (2001-heden)
Erik van Muiswinkel (2001–2015)
Maarten Wansink (2001–2018)
Michiel Kerbosch (2001–2005)
Stefan de Walle (2011–heden)
Niels van der Laan (2018–heden)
Zie ook #Rolverdeling
Regie Dennis Bots
Jonathan Elbers
Hans Somers
Michiel Doekes
Vincent Schuurman
Margien Rogaar
Scenario Ajé Boschhuizen e.a.
Muziek Henny Vrienten
Fay Lovsky
Paleis van Boem
Land van oorsprong Nederland
Taal Nederlands
Productie
Producent A. Prickaerts
Mirjam van Rijn
Remco van de Kant
Dorita Sluimer
Uitzendingen
Start 14 november 2001
Afleveringen 575 (per 4 december 2024)
Seizoenen 24
Netwerk of omroep KRO (2001)
TROS (2001)
Teleac/NOT (2001)
VPRO (2001)
NPS (2001–2009)
NTR (2010–heden)
Zender NPO 3 (NPO Zapp/NPO Zappelin)
BVN
Streaming­dienst NPO Start
NLZIET
BVN
Beeld­formaat 1080i50/SDR
1080p25/SDR (downscale voor streaming)
576p25 (downscale voor BVN en NPO Start)
Audio­formaat Dolby Digital (enkel via NPO 3 op televisie, niet streaming)
PCM 2.0 (stereo)
Prijzen
Gouden Televizier-Ring 2013 (Gouden Stuiver)
2021 Ere Zilveren Nipkowschijf
Officiële website
(en) IMDb-profiel
(mul) TMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon   Televisie
Aankondiging van het Sinterklaasjournaal seizoen 2015

Geschiedenis en inhoud

bewerken

De eerste aflevering is sinds 2012 vijf dagen voor de landelijke intocht van Sinterklaas, die op de eerste zaterdag na Sint-Maarten valt. Tot en met 2011 was dit drie dagen voor de intocht. De laatste aflevering is de dag voor pakjesavond.

Het Sinterklaasjournaal wordt tijdens de sinterklaasperiode dagelijks uitgezonden rond 18.00 uur. Op de zaterdag van de intocht is er om 12.00 uur een extra lange uitzending van het Sinterklaasjournaal die bestaat uit een rechtstreeks uitgezonden verslag van de intocht. Buiten Nederland kan het Sinterklaasjournaal ook via BVN bekeken worden.

Een normale aflevering (behalve de laatste reguliere aflevering van het seizoen) kent de volgende onderwerpen:

  • hoofdonderwerpen (meestal drie)
  • kort nieuws
  • Pietenweer

Elke zondag is er het Sinterklaasjournaal weekoverzicht en op pakjesavond wordt er een jaaroverzicht uitgezonden. In 2012 werd er na iedere reguliere uitzending een extra uitzending op de website van het Sinterklaasjournaal geplaatst. Ze bevatten bonusmateriaal dat niet op televisie was uitgezonden. In 2013 keerde dit onderdeel niet meer terug.

In de laatste reguliere aflevering van het seizoen verlaat de presentatrice altijd halverwege de uitzending de studio om op locatie te gaan (meestal in opdracht van Sinterklaas).

De leadermuziek werd in 2005 en 2006 gewijzigd.

In 2014 was het de eerste keer dat er in het Sinterklaasjournaal niet alleen Zwarte Pieten meededen. Het seizoen in 2019 was het eerste waarin helemaal geen Zwarte Pieten meer zaten.

In 2016 heeft het Sinterklaasjournaal een lichte make-over gehad. De leader werd veranderd (de muziek is echter hetzelfde gebleven), een aantal bumpers, de studio en de website zijn vernieuwd.

In 2020 en 2021 werd de landelijke intocht van Sinterklaas vanwege de coronacrisis niet live uitgezonden, maar van tevoren opgenomen. De aankomstlocatie werd geheimgehouden tot de uitzending van het Sinterklaasjournaal om te voorkomen dat er publiek bij zou zijn.

Er verschijnt jaarlijks een Sinterklaasjournaal Doeboek met daarin spelletjes en knutselwerken rond het thema Sinterklaas. Dit Doeboek verschijnt in de week voordat het Sinterklaasjournaal begint.

Sinds 2023 is er het praatprogramma Speculasies, waarin vooruit wordt gekeken en teruggeblikt op de uitzending van het Sinterklaasjournaal.[1][2] Dit programma wordt gepresenteerd door Thomas van Luyn.

In de zomer van 2024 werd Merel Westrik aangesteld om dat jaar het Sinterklaasjournaal over te nemen van Blok, die vanwege een neusamputatie genoodzaakt was om af te zeggen.[3]

Waardering

bewerken

In 2013 won het Sinterklaasjournaal de Gouden Stuiver bij het Gouden Televizier-Ring Gala. In 2011 en 2012 was het ook genomineerd, maar toen gingen respectievelijk Taarten van Abel en Het Klokhuis er met de prijs vandoor. In 2015 werd het programma genomineerd voor de Zilveren Nipkowschijf, de prijs van tv-critici voor het beste Nederlandse televisieprogramma, vanwege de creatieve manier waarop het in 2014 omging met de zwartepietendiscussie.[4] In 2021 was het Sinterklaasjournaal laureaat van de Ere zilveren Nipkowschijf.

Seizoenen

bewerken
Seizoen Afleveringen Uitzendingen  
1 21 14 november - 4 december 2001
2 22 13 november - 4 december 2002
3 23 12 november - 4 december 2003
4 25 10 november - 4 december 2004
5 26 9 november - 4 december 2005
6 20 15 november - 4 december 2006
7 21 14 november - 4 december 2007
8 23 12 november - 4 december 2008
9 24 11 november - 4 december 2009
10 25 10 november - 4 december 2010
11 26 9 november - 3 december 2011
12 23 12 november - 4 december 2012
13 24 11 november - 4 december 2013
14 24 11 november - 4 december 2014
15 26 9 november - 4 december 2015
16 26 9 november - 3 december 2016
17 22 13 november - 4 december 2017
18 23 12 november - 4 december 2018
19 24 11 november - 4 december 2019
20 26 9 november - 4 december 2020
21 27 8 november - 4 december 2021
22 28 7 november - 3 december 2022
23 22 13 november - 4 december 2023
24 24 11 november - 4 december 2024

Presentatie en verslaggeving

bewerken
Naam Rol Periode
Dieuwertje Blok presentatrice 2001–2023
internetpresentatrice 2012
Merel Westrik presentatrice 2024
Kees Driehuis voice-over 2001–2017
Reinier van den Hout 2018–2022
Herman van der Zandt 2024–heden
Jeroen Kramer verslaggever 2005–heden
verslaggever bij de intocht 2007–2022[5]
internetpresentator 2012
Rachel Rosier verslaggeefster 2019–heden
verslaggever bij de intocht 2022–heden
Voormalige verslaggevers
Aart Staartjes verslaggever 2001
Rik Hoogendoorn 2002–2006
Lot Lohr verslaggeefster 2002
Aldith Hunkar 2002
Wouke van Scherrenburg 2003
Klaas van der Eerden verslaggever 2003
Sipke Jan Bousema 2003
Dolores Leeuwin verslaggeefster 2004, 2012–2015
internetpresentatrice 2012
Martijn Krabbé verslaggever 2006
Lex Uiting 2016
Charlie Chan Dagelet verslaggeefster 2017
Fenna Ramos 2018

Rolverdeling

bewerken

Huidige rolverdeling

bewerken
Rol Acteur Periode
Sinterklaas Stefan de Walle 2011–heden
Hoofdpiet Niels van der Laan 2018–heden
Wellespiet Dick van den Toorn 2001–heden
Boekpiet Marc Nochem 2004–heden
Reservepiet Pim Muda 2008–2013, 2015, 2017–heden
Vergeetpiet (Hulpsinterklaas in 2017) John Jones 2010–heden
Malle Pietje (voorheen Piet) Owen Schumacher 2011, 2017–heden
Proefpiet (voorheen Strooipiet & Vlogpiet) Leon van der Zanden 2014, 2016–2021, 2023–heden
Verdwaalpiet (voorheen Nieuwe Piet) Mingus Dagelet 2018–heden
Piet de Smeerpoets Han Oldigs 2019–heden
Rijmpiet (Hulpsinterklaas in 2017) Jeroen Spitzenberger 2017, 2020–heden
Chocopiet Rosa da Silva 2021, 2023–heden
Rijmpiet Jip Smit
Slimpiet Jeske van de Staak 2022, 2024–heden
Pieterbaas Rick Paul van Mulligen 2024–heden
Piet Sara Afiba

Overige en terugkerende rollen

bewerken
Rol Acteur Periode
Willem Grol Ferry de Groot 2004–2005, 2008–2012, 2014
Postbode Theo Schouwerwou 2010–2014, 2018, 2020–2022, 2024–heden
Jan Boel Bert Visscher 2011–2015, 2017–heden
Helma Boel Brigitte Kaandorp
Jan Boerenfluitjes Erik Dijkstra 2015, 2017–2018
Eppo Zanik Freek de Jonge 2003, 2013–2015
Professor Titus Tillema Dick Lam 2001–2012
P.O.D. Bas Hoeflaak 2005–2013, 2020
Peter van de Witte
Jan Doedel André van Duin 2005, 2008
Meneer Spijkers Bruun Kuijt 2005, 2008, 2011–2013

Voormalige rolverdeling

bewerken
Rol Acteur Periode
Sinterklaas Bram van der Vlugt 2001–2010
Hoofdpiet Erik van Muiswinkel 2001–2015
Harry Piekema 2017
Huispiet Maarten Wansink 2001–2018
Wegwijspiet Michiel Kerbosch 2001–2005
Paardenpiet Glenn Anne Rats 2001–2005, 2007, 2009
Nietespiet Georgina Verbaan 2001
Pietje Precies Bob Fosko 2002–2017, 2019
Rare Piet Rob Kamphues 2003–2010, 2012
Sorrypiet Marc-Marie Huijbregts 2003–2010
Piet Freek Commandeur 2004
Rijmpiet Jeroen van Koningsbrugge 2005
Trompetpiet Arijan van Bavel 2006
Luisterpiet (Zorgpiet 2008 tot 2012) Joep Onderdelinden 2008–2017, 2020–2022
Ballonnenpiet Peter Lusse 2008–2012
Kookpiet Edo Brunner 2008
Lollypiet Alex Klaasen
Pianopiet Cor Bakker
Dirigentpiet Edwin Rutten
Muziekpiet Nol Havens
Pietje Paniek Jochem Myjer 2009–2010, 2012–2015
Zielepiet Kasper van Kooten 2009
Moederpiet Carine Crutzen
Cupido Piet (voorheen Clowntjespiet & Pietje Pet) Joost Spijkers 2011–2016
Cupido Piet (voorheen Clowntjespiet & Pietje Pam) Friso van Vemde Oudejans 2011–2017
Piet Rutger de Bekker 2011–2012
Noël van Santen 2011
Emiel de Jong
Rolstoelpiet Thomas van Luyn
Bootpiet Maxim Hartman 2012
Pietje Verliefd Valerio Zeno
Meisjespiet Chava Voor in 't Holt
Bakpiet Pierre Wind 2013
Inpakpiet Javier Guzman
Opa Piet Peter Faber 2014–2015
Piet Lut Ronald Snijders 2014
Zeurpiet Tibor Lukács
Dokterpiet Romijn Conen
Pietje Puk Charlie Chan Dagelet
Piet Manuel Broekman
Abel Nienhuis 2015
Filemon Wesselink
Baardpiet Rienus Krul 2016
Pakjespiet / Bennie van Gisteren Frans van Deursen
Pietenspotter Arthur Mike Weerts
Pietenspotter Wesley William Spaaij
Zielepiet Abbey Hoes 2017
Moederpiet Elle van Rijn
Hulpsinterklaas Frederik Brom
Mimoun Ouled Radi
Aaron Wan
Hulppiet (voorheen Nieuwe Piet) Danny Westerweel 2018–2022
Piet Snot Minne Koole 2018
Nieuwe Piet Tom van Kessel
Kookpiet Guido Weijers
Oepsiepiet (voorheen Nieuwe Piet) Desi van Doeveren 2018–2019
Pietje (voorheen Rommelpiet/Nieuwe Piet/Pietje Puk) Sarah Bannier 2015–2016, 2018–2019
Paardenpiet Frederik Brom 2019
Rijmpiet Tex de Wit
Piet Hans Dagelet 2020
Bernard het stoute kind Emilio Guzman
Piet Julia Akkermans 2020–2021
Paardenpiet Jade Olieberg 2021–2022
Piet Hein Bas Keijzer 2022

De bioscoopfilm Het Sinterklaasjournaal: De Meezing Moevie uit 2009 is op de serie gebaseerd. Het publiek wordt erin opgeroepen mee te zingen. De liedteksten komen daartoe in beeld.

Theatraal popconcert

bewerken

Van 2012 tot en met 2019 werd het Zapp Sinterklaasfeest gehouden, vergelijkbaar met concurrent Het Club van Sinterklaas Feest en daarvoor Het Feest van Sinterklaas. Het geheel vond plaats in de Jaarbeurs in Utrecht in een samenwerking tussen Omroep MAX en NCRV (vanaf 2015 KRO-NCRV). Hoewel de show niet in opdracht was van de NTR, bevatte het wel een gedeelte van dezelfde cast. Het feest werd in 2012, 2013, 2016 en 2017 gepresenteerd door Jetske van den Elsen en Pepijn Gunneweg en in 2014, 2015 en 2019 door Dieuwertje Blok. In 2018 was de presentatie in handen van Dieuwertje Blok en Pepijn Gunneweg.

In 2015 kreeg de NTR een boete van het Commissariaat voor de Media vanwege reclame maken voor het eigen Sinterklaasjournaal-inpakpapier. De som van 150.000 euro moest betaald worden omdat het inpakpapier te zien was in uitzendingen.[6]

Controverses

bewerken

Het programma heeft ook tot controverse geleid. In 2020 zou Sinterklaas aankomen in een plaats genaamd "Kruisigem", wat werd opgevat als verbastering van "Kruisig Hem". Volgens de Bijbel werd met die kreet opgeroepen tot de dood van Jezus Christus. Naast dat plaatsnaambord stond een crucifix met daaraan Jezus. Dit werd door veel christenen kwetsend gevonden, waarna NTR reageerde dat het niet de bedoeling was dat mensen daardoor gekwetst werden.[7]

In 2022 klaagden ouders na een uitzending waarin de pakjesboot van de Sint gezonken was. Dit leidde tot grote schrik onder de kinderen die de aflevering keken. De omroep plaatste daarop een bericht waarin ze toezegden "erop te vertrouwen dat Sinterklaas ook deze keer een oplossing voor alle problemen vindt".[8] Deze bleek een privévliegtuig te zijn waarmee de Sint naar Nederland vloog met de pakjes en zijn Pieten. Op het vliegveld kreeg hij een vervangende boot aangeboden waarmee hij de reis naar Hellevoetsluis kon vervolgen.[9][10]

Rond de serie van 2024 ontstond enig tumult niet alleen vanwege de satirische toespelingen op de actuele politieke situatie in Nederland, maar vooral wegens een ziekenhuisopname van Sinterklaas die volgens sommige ouders en kinderen door het geluid van een cirkelzaag bij de gesuggereerde operatie van Sinterklaas een 'horrorscene' bevatte.[11]

bewerken
Zie de categorie Sinterklaasjournaal van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.