Hans Urs von Balthasar

Zwitsers theoloog (1905–1988)

Hans Urs von Balthasar (Luzern, 12 augustus 1905Bazel, 26 juni 1988) was een van de meest vooraanstaande katholieke theologen van de twintigste eeuw.

Hans Urs von Balthasar
Hans Urs von Balthasar
Hans Urs von Balthasar
Algemene informatie
Land Zwitserland
Geboortedatum 12 augustus 1905
Geboorteplaats Luzern
Overlijdensdatum 26 juni 1988
Overlijdensplaats Basel
Begraafplaats Church of St. Leodegar
Werk
Beroep theoloog, schrijver, katholiek priester, vertaler
Functies kardinaal
Studie
School/universiteit Universiteit van Zürich
Religie
Religie Rooms-Katholieke Kerk
Kloosterorde jezuïeten
Persoonlijk
Talen Duits
Diversen
Prijzen en onderscheidingen Gottfried-Keller-Preis (1975)
Website Officiële website
graf
graf
handtekening
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata.
U kunt die informatie bewerken.

Leven en werk

bewerken

Von Balthasar groeide op in een katholiek gezin in Zwitserland en bezocht in zijn kinderjaren veelvuldig de kerk van de Franciscanen in Luzern. Hij was een broer van Renée von Balthasar.[1]

Zijn humaniora volgde hij bij de Benedictijnen van Engelburg en de Jezuïeten in het Oostenrijkse Feldkirch. Daarna ging hij germanistiek en filosofie studeren in Wenen, Berlijn en Zürich en doctoreerde in de literatuurwetenschap op 27 oktober 1928 summa cum laude aan de protestantse Universiteit van Zürich op een proefschrift over eindtijdverwachtingen in de moderne Duitse letterkunde.

Op 18 november 1928 trad hij in als novice bij de Jezuïeten. Na studies filosofie en theologie werd hij op 26 juli 1936 tot priester gewijd. Hij vertaalde werken van Augustinus en Origenes en moderne, vooral Franse schrijvers als Paul Claudel. In 1940 werd hij studentenpastor te Bazel. In hetzelfde jaar ontmoette hij ook Adrienne von Speyr en begeleidde haar bij haar intrede in de Katholieke Kerk op het feest van Allerheiligen 1940. Van nu af aan zou zijn leven onlosmakelijk verbonden zijn met deze vrouw, die na het doopsel sub conditione ontvangen te hebben, vele mystieke genades ontvangen heeft. Samen met haar sticht hij een gemeenschap, de Johannesgemeinschaft, die als doel heeft om als leek in de wereld te leven, gebonden door de evangelische raden (armoede, zuiverheid, gehoorzaamheid). Hij verliet in 1946 met veel pijn de Sociëteit van Jezus "uit gehoorzaamheid aan Vader Ignatius". Hij nam niet deel aan het Tweede Vaticaans Concilie. In 1969 werd hij lid van de pauselijke Internationale Theologencommissie. Hij richtte in 1972 samen met enkele gelijkgestemde theologen, onder wie Joseph Ratzinger, het tijdschrift Communio op als een gematigder tegenhanger van het in 1965 gestarte Concilium, waarvoor hij eerder schreef.

Hij geniet bekendheid om zijn theologische beschouwingen over de Bijbelse openbaring als 'heilsdrama'. Met dit concept heeft hij ook anderen, zoals Raymund Schwager beïnvloed.

Hij werd door Paus Johannes-Paulus II kardinaal gecreëerd, maar hij stierf twee dagen voor het ontvangen van de kardinaalshoed op 26 juni 1988 in zijn huis te Bazel.

Von Balthasar heeft een uitgebreid oeuvre nagelaten, dat uit meer dan duizend boeken en artikelen bestaat.

Belangrijke publicaties

bewerken
  • Karl Barth. Darstellung und Deutung seiner Theologie (Keulen 1951)
  • Die Gottesfrage des heutigen Menschen (Wenen 1956)
  • Glaubhaft ist nur Liebe (Einsiedeln 1963)
  • Skizzen zur Theologie (5 dln., Einsiedeln 1960-1986) - I: Verbum Caro, II: Sponsa Verbi, III: Spiritus Creator, IV: Pneuma und Institution, V: Homo creatus est
  • Herrlichkeit, eine theologische Ästhetik (3 dln., Einsiedeln 1962-1965) - I: Schau der Gestalt, II: Fächer der Stille, III: Im Raum der Metaphysik
  • Theodramatik (4 dln., Einsiedeln, 1973-1983)
  • Henri de Lubac. Sein organisches Lebenswerk (Einsiedeln 1976)
  • Theologik (3 dln., Einsiedeln 1985-1987) - I: Wahrheit der Welt, II: Wahrheit Gottes, III: Der Geist der Wahrheit

Bibliografie

bewerken
  • C. Capol, Hans Urs von Balthasar. Bibliographie 1925-1990 (Einsiedeln 1991)

Literatuur

bewerken
  • J. Wissink, Te mooi om onwaar te zijn. Theologische vragen naar het schone (Vught 1993)
  • S. van Erp, The Art of Theology. Hans Urs von Balthasar's Theological Aesthetics and the Foundations of Faith (Leuven 2004)
  • B. MacGregor en Th. Norris (ed.), The beauty of Christ. An introduction into the theology of Hans Urs von Balthasar (Edinburgh 1994)
  • Th. Krenzki, Hans Urs von Balthasar. Das Gottesdrama (Mainz 1995)
  • Karen Kilby, Balthasar. A (Very) Critical Introduction (Grand Rapids MI 2012)
Zie de categorie Hans Urs von Balthasar van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.