Friedrich Alpers

Friedrich Ludwig Herbert Alpers, ook Fritz Alpers genoemd (Sonnenberg, 25 maart 1901 - Bergen, 3 september 1944) was een Duitse SS-Obergruppenführer tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was ook minister van Justitie en Financiële Zaken in de Vrijstaat Brunswijk en Generalforstmeister. Alpers was medeverantwoordelijk voor talrijke misdrijven die in Brunswijk gepleegd zijn.

Friedrich Alpers
Gouverneur-generaal Hans Frank en de Friedrich Alpers (rechts), juli 1940.
Geboren	25 maart 1901 Sonnenberg, Nedersaksen, Duitse Keizerrijk
Overleden	3 september 1944 Bergen, Henegouwen, België
Rustplaats	Militaire begraafplaats, Lommel, België; blok: 61, graf: 81
Religie	Protestants tot 19 oktober 1936; Gottgläubig
Land/zijde	Duitse Keizerrijk  Weimarrepubliek  nazi-Duitsland
Onderdeel	Reichswehr (1919 - 1920) Luftwaffe (1937/1938 - 1944) Schutzstaffel (1931 - 1944)
Dienstjaren	1930 - 1944
Rang	SS-Obergruppenführer
Eenheid	2e Eskadron/Ulanen-Regiments 14. “Vrijkorps Maerker” (1919 - 1920) Persönlicher Stab Reichsführer-SS (1 december 1937 - 3 september 1944)
Bevel	1. Sturm / 12. SS-Standarte (1931) II.Sturmbann / 12. SS-Standarte 1932 - 8 oktober 1932 49. SS-Standarte (Braunschweig) 8 oktober 1932 - 3 mei 1933 Hilfspolizei Brunswijk(maart 1933) Fernaufklärungs-Gruppe 4 (Luftwaffe) (januari 1942 - 14? oktober 1942) Fallschirm-Jäger-Regiment 9 21 augustus 1944 - 3 september 1944
Slagen/oorlogen	Tweede Wereldoorlog Westfront Zak van Mons (1944)
Onderscheidingen	zie onderscheidingen
Ander werk	Staatssecretaris (1 november 1937) Minister van Justitie en Financiële Zaken (Vrijstaat Brunswijk) 8 mei 1933 - 31 december 1934 Generalforstmeister (november 1937 - februari 1944
Portaal    Tweede Wereldoorlog

Level

Begin jaren

Friedrich Alpers werd geboren op 25 maart 1901 in Sonnenberg als de zoon van een leraar. Hij ging naar het Martino-Katharineum gymnasium in Braunschweig, deze opleiding sloot hij af met het abitur. Van 13 mei 1919 tot 28 februari 1920 kreeg hij zijn opleiding in de Reichswehr en werd geplaatst bij het 2e Eskadron van het Ulanen-Regiments 14.

Hierna was Alpers van mei 1919 tot 1 maart 1920 lid van het “vrijkorps Maerker”, en nam aan gevechten in Saksen en Thüringen deel. Aansluitend studeerde hij rechtsgeleerdheid aan de universiteiten van Ruprecht-Karls, Ludwig Maximilians en Ernst-Moritz-Arndt. In 1921 werd hij lid van de Corps Brunsviga München.

Carrière in het nationaalsocialisme

In juni 1929 werd Alpers lid van de NSDAP en in mei 1930 van de SA en op 1 maart 1930 van de SS. In de SA en SS was hij heel actief en maakte snel carrière in beide organisaties. Vanaf oktober 1930 was hij ook parlementslid in Brunswijk.

Op grond van bezwaren uit de NSDAP, vanwege excessief geweld tijdens de overname van de macht in Brunswijk werd Alpers twee keer als SS-Führer geschorst. In 1933 zorgde hij er persoonlijk voor dat de orde van advocaten en het Brunswijk parlement gelijk geschakeld werden.

Minister in de Vrijstaat Brunswijk

Na de overname van de macht, werd Alpers op 8 mei 1933 minister van Justitie en Financiële Zaken in de Brunswijker deelstaatregering (tot 1934), onder de NSDAP-Minister-president Dietrich Klagges. Naast Klagges en de Gestapo-leider en later veroordeelde oorlogsmisdadiger Friedrich Jeckeln was Alpers medeverantwoordelijk voor het tijdens de gelijkschakeling vervolgen van politieke tegenstanders in de Vrijstaat Brunswijk.

Hij was verantwoordelijk voor de SS-hulppolitie (SS-Hilfspolizei) die door Klagges opgezet was, die vooral brutaal optraden, bijvoorbeeld tijdens de acties tegen het „Volksfreund“-huis van de SPD en de Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten berucht waren. Alpers was direct of indirect verantwoordelijk voor het bloedbad van Rieseberg, en de vervolging van politieke tegenstanders, zoals de Brunswijker minister-president Heinrich Jasper en de vakbondssecretaris Matthias Theisen. Als minister stond Alpers er bekend om, dat hij er niet voor terugdeinsde om de wet te overtreden en/of te buigen; zo probeerde hij ook de Brunswijkse Staatsbank onder zijn controle te krijgen.

Generalforstmeister

In 1934 werd hij tot „Gouwjachtmeester“ („Gaujägermeister“) voor het nieuw gecreëerde „Jachtgouw Brunswijk“ („Jagdgau Braunschweig“) benoemd. Vanaf 1935 liet hij als Gouwjachtmeester voor de Rijksjachtmeester („Reichsjägermeister“) Hermann Göring, het Rijksjachthof „Hermann Göring“ („Reichsjägerhof „Hermann Göring“) alsmede het Rijksvalkenhof („Reichsfalkenhof“) bij Riddagshausen, oostelijk van Brunswijk bouwen. Bovendien liet hij vanaf 1933 jaarlijks de „Rijkshubertusviering“ („Reichshubertusfeiern“) van de Duitse Jagersvereniging plaatsvinden en richtte een heilige plaats („Weihestätte“) in op de Hainberg bij Bockenem.

Göring, die met Alpers een goede verstandhouding had, benoemde Alpers met ingang vanaf 1 november 1937 tot opvolger van Walter von Keudell als Pruisisch Generalforstmeister en staatssecretaris in het Reichsforstamt. Alpers had zijn kantoor in het Slot Sacrow bij Potsdam, welke in de typische nationaalsocialistische neoklassieke stijl omgebouwd werd. Wegens verschillende competentiegeschillen bestond er in het opvolgen van een bevel altijd onenigheid met koloneljachtmeester („Oberstjägermeister“) Ulrich Scherping. Van 1938 tot 1944 nam Alpers de functie van Keudell als clubleider in de Deutscher Forstverein over.

Tweede Wereldoorlog

Betrokkenheid in het plan van uithongerpolitiek

Alpers was betrokken bij de planning van de uithongerpolitiek tijdens operatie Barbarossa in 1941. Op 2 mei 1941, zeven weken voor het begin van de operatie, was hij lid van de staf van Hermann Göring in de economische organisatie Ost (Wirtschaftsführungsstab “Ost”), en deelnemer in een bespreking van staatssecretarissen met hoge officieren van de Wehrmacht over de operatie Barbarossa. De enige manier om de oorlog voort te zetten was om de hele Wehrmacht in het derde oorlogsjaar met voedsel vanuit Rusland te voorzien. Hierdoor zouden ongetwijfeld tientallen miljoenen mensen verhongeren.

Vrijwillige frontinzet

In februari 1944 legde Alpers zijn ambten neer. Hij had zich in 1941 als vrijwilliger gemeld voor de frontinzet. Dietrich Klagges, zijn vriend, volgde hem op. In de rang van een Major der Reserve werd hij commandant van het 1ste bataljon van het Fallschirmjägerregiments 9, dat aan het westfront ingezet was. Na het sneuvelen van de regimentscommandant Kurt Stephani nam Alpers op 21 augustus 1944 de leiding van het regiment over. Op 3 september 1944 raakte Alpers zwaargewond en pleegde daarop zelfmoord.

Familie

Op 12 april 1930 trouwde Alpers met Elisabeth Charlotte Wittmark (geboren 6 december 1900 te Berlijn). Het echtpaar kreeg twee zonen (1 juli 1931 en 5 september 1943) en twee dochters (20 februari 1931 en 3 mei 1941).

Carrière

Alpers bekleedde verschillende rangen in zowel de Sturmabteilung als Allgemeine-SS. De volgende tabel laat zien dat de bevorderingen niet synchroon liepen.

Datum	Sturmabteilung	Allgemeine-SS	Luftwaffe	NSDAP	Justitie
1 mei 1930:	SA-Sturmführer	—	—	—	—
1 februari 1932:	—	SS-Anwärter	—	—	—
1 maart 1931:	—	SS-Mann	—	—	—
26 oktober 1931:	—	SS-Scharführer	—	—	—
15 december 1931:	—	SS-Truppführer	—	—	—
5 januari 1932:	—	SS-Sturmführer	—	—	—
14 maart 1932:	—	SS-Sturmhauptführer	—	—	—
8 oktober 1932:	—	SS-Sturmbannführer	—	—	—
5 mei 1933:	—	SS-Standartenführer	—	—	—
8 mei 1933:	—	—	—	—	Staatsminister
9 november 1934:	—	SS-Oberführer	—	—	—
30 januari 1936:	—	SS-Brigadeführer	—	—	—
1937:	—	—	—	Reichsstellenleiter der NSDAP	—
31 maart 1937:	—	—	Feldwebel der Reserve	—	—
1 september 1937:	—	—	Leutnant der Reserve	—	—
1 november 1937:	—	—	—	—	Staatssekretär
1 maart 1939:	—	—	Oberleutnant der Reserve	—	—
5 september 1939:	—	—	Hauptmann der Reserve	—	—
20 april 1941:	—	SS-Gruppenführer	—	—	—
1 juni 1942 - 1 november 1941:	—	—	Major der Reserve	—	—
21 juni 1943:	—	SS-Obergruppenführer	—	—	—

Lidmaatschapsnummers

• NSDAP-nr.: 132 812 (lid geworden 1 juni 1929)
• SS-nr.: 6 427 (lid geworden 1 februari 1931)

Onderscheidingen

Selectie:

• Ridderkruis van het IJzeren Kruis op 14 oktober 1942 als Major der Reserve en Commandant van de Fernaufklärungs-Gruppe 4
• Duits Kruis in goud op 20 april 1942 als Hauptmann in de 3.(Fern) Staffel, Aufklärungsgruppe 121, Luftwaffe
• IJzeren Kruis 1939, 1e Klasse (2 juni 1940) en 2e Klasse (1939)
• Ehrendegen des Reichsführers-SS- 1 december 1937
• SS-Ehrenring- 1 december 1937
• Gesp voor Gevechtsvluchten aan het Front voor verkenners in goud
• Dienstonderscheiding van de NSDAP in zilver
• Dienstonderscheiding van de SS
• Gouden Ereteken van de NSDAP op 30 januari 1943
• Fliegerbeobachterabzeichen op 1 januari 1938

Externe links

• (de) Verhaal van het Reichsjägerhof en foto's.
• (de) Deutsche National Bibliothek: publicaties van Friedrich Alpers.

Zie ook

• Lijst van SS-leiding in de generaalsrang

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Friedrich Alpers op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
• Humphrey, Richard D. (1951). Georges Sorel, prophet without honor: a study in anti-intellectualism. Harvard University Press. Gearchiveerd op 12 juli 2023.
• Kay, Alex J. (2011). Exploitation, Resettlement, Mass Murder: Political and Economic Planning for German Occupation Policy in the Soviet Union, 1940–1941. Berghahn Books. ISBN 978-0-85745-165-1.
• Kreis, Georg (2000). Switzerland and the Second World War. Routledge. ISBN 978-0-7146-5029-6. Gearchiveerd op 12 juli 2023.
• (de) Scherzer, Veit (2005). Ritterkreuzträger 1939-1945. Scherzers Militaire-Verlag Ranis, Jena, pp. 168. ISBN 3-938845-00-7. Geraadpleegd op 11 januari 2019.
• (de) Klee, Ernst (2003). Das Personenlexikon zum Dritten Reich. Fischer Verlag GmbH, Frankfurt am Main, pp. 12. Geraadpleegd op 12 januari 2019.
• (de) Herlemann, Beatrix, Helga Schatz (2004). Biographisches Lexikon niedersächsischer Parlamentarier 1919-1945. Verlag Hahnsche Buchhandlung, Hannover, pp. 25. ISBN 3-7752-6022-6. Geraadpleegd op 19 januari 2019.
• (fr) Tixier, Thierry (2019). Allgemeine SS - Polizei - Waffen SS Volume 3, SS OGRUF (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-84038-9. Geraadpleegd op 9 april 2020.
• (de) SS Officers List; SS-Standartenführer to SS-Oberstgruppenführer. Schiffer Publishing Ltd, Verenigde Staten (2000), pp. 10. ISBN 0-7643-1061-5. Geraadpleegd op 27 maart 2021.
• (en) Miller, Michael D., Andreas Schulz, Ken McCanliss (2006). Leaders of the SS & German Police Volume 1. R. James Bender Publishing, Verenigde Staten, 16, 20. ISBN 978-93-297-0037-2. Geraadpleegd op 5 mei 2022.

---