Floriade (Nederland)

wereldtuinbouwtentoonstelling in Nederland

De Floriade was een wereldtuinbouwtentoonstelling die in 1960 en van 1972 tot 2022 één keer per tien jaar in een Nederlandse gemeente werd gehouden. Sinds 1960 kende het Bureau International des Expositions (BIE) deze tuinbouwtentoonstelling als een categorie binnen de wereldtentoonstellingen. Tentoonstellingen die voldoen aan de A1-categorie van de International Association of Horticultural Producers (AIPH) worden door het BIE als wereldtuinbouwtentoonstelling erkend. Floriade is de benaming die gebruikt wordt voor de in Nederland gehouden tuinbouwtentoonstellingen die voldeden aan de A1 categorie van BIE en zich dus wereldtuinbouwtentoonstelling mochten noemen.

Villa Flora, groenste gebouw van Nederland, ontworpen door Jón Kristinsson.

Geschiedenis

bewerken

Tot aan de Floriade werden in Nederland onder de naam Flora internationale bloemententoonstellingen georganiseerd in het huidige wandelbos Groenendaal bij Heemstede in 1925, 1935 en 1953,[1] en eerder in 1910 in de Haarlemmerhout in Haarlem. In Groenendaal vindt men overblijfselen van de bloemententoonstellingen, zoals een paviljoen en verwilderde narcissen en hyacinten.

In verschillende gemeenten zijn parken waarin overblijfselen van de daar georganiseerde Floriades zijn aan te treffen. Zo is de Euromast in Rotterdam speciaal gebouwd voor de Floriade in 1960. In het Amstelpark in Amsterdam-Zuid zijn er nog diverse voorzieningen, waaronder de Amsteltrein en de Rhododendronvallei, die zijn aangelegd voor de Floriade in 1972. In het Haarlemmermeerse Bos bij Hoofddorp herinneren de Big Spotters Hill en het Haarlemmermeerpaviljoen aan de Floriade in 2002. In Venlo is de Innovatoren overgebleven van de Floriade in 2012.

Gemene deler van de edities (in ieder geval sinds 1992 in Zoetermeer) was dat na afloop de organiserende gemeenten met aanzienlijke verliezen bleven zitten en de verwachte spin-off marginaal bleek. De Floriade in Almere in 2022 leverde die gemeente een verlies op van tientallen miljoenen euro.[2] Daarop is in april 2023 besloten dat er in 2032 en daarop volgende jaren geen Floriade meer zal zijn. Enerzijds vanwege de grote financiële verliezen, anderzijds omdat de vorm van de tentoonstelling achterhaald werd geacht.[3]

Organisatie

bewerken

De Floriade werd gecoördineerd door de Nederlandse Tuinbouwraad. Deze is in 1908 opgericht, met het doel het imago van de Nederlandse tuinbouw te versterken en de export te bevorderen. De Floriade was hierbij het belangrijkste middel.

Gemeenten konden zich voor iedere editie kandidaat stellen en een bidbook, een plan waarmee wordt aangegeven hoe je een bepaald project gaat winnen, aanleveren, waarna de Tuinbouwraad een keuze maakte.

Edities

bewerken
Floriade Stad Locatie Datum AIPH-editie Motto
1960 Rotterdam Het Park 25 maart - 25 september 1960 1
1972 Amsterdam Amstelpark en Beatrixpark 30 maart - 1 oktober 1972 5
1982 Amsterdam Gaasperpark 8 april - 10 oktober 1982 9
1992 Zoetermeer Rokkeveen 9 april - 10 oktober 1992 13
2002 Haarlemmermeer Haarlemmermeerse Bos 6 april - 20 oktober 2002 16 Feel the art of nature
2012 Venlo Venlo Greenpark 5 april - 7 oktober 2012 19 Living nature
2022 Almere Weerwater 14 april - 9 oktober 2022 23 Growing Green Cities
bewerken
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Floriade op Wikimedia Commons.