Een basische oxide is een anorganische verbinding die met water reageert tot een hydroxide-base. De belangrijkste voorbeelden zijn sommige metaaloxiden, zoals calciumoxide:

De oorzaak van dit fenomeen ligt in het feit dat calcium met zuurstof een covalente binding met sterk ionair karakter vormt. Formeel kan de reactie als volgt worden opgevat:

Magnesiumoxide (MgO) doet net hetzelfde. Berylliumoxide (BeO) vormt een uitzondering, omdat beryllium een zeer klein element is. Deze verbinding is immers amfoteer.

Bij transitiemetalen geldt echter over het algemeen: hoe hoger de oxidatietoestand van het metaal, hoe meer zuurvormend het oxide is. Een voorbeeld hiervan is chroom: in de oxidatietoestand III (chroom(III)oxide) is het oxide basisch:

In oxidatietoestand VI (chroom(VI)oxide) is het oxide echter zuur:

Zie ook

bewerken