Amsterdamned

Amsterdamned is een Nederlandse thriller- en horrorfilm uit 1988, geschreven en geregisseerd door Dick Maas. Ook heeft hij de muziek voor de film gecomponeerd. Het was de derde keer dat Dick Maas samenwerkte met acteur Huub Stapel (na De lift en Flodder).

Amsterdamned
Perspremière "Amsterdamned"; hoofdrolspeelster Monique van de Ven en regisseur Dick Maas, februari 1988 Fotograaf: Croes, Rob C.
Tagline	The danger lies just below the surface; Be glad you're afraid... It means you're still alive; The city is murder
Regie	Dick Maas
Producent	Laurens Geels Dick Maas
Scenario	Dick Maas
Hoofdrollen	Huub Stapel Monique van de Ven Tatum Dagelet Serge-Henri Valcke Lou Landré Wim Zomer Tanneke Hartzuiker Hidde Maas
Muziek	Dick Maas Loïs Lane - Amsterdamned (titelsongs)
Montage	Hans van Dongen
Cinema­tografie	Marc Felperlaan
Distributie	Concorde Film
Première	11 februari 1988
Genre	thriller / horror
Speelduur	105 minuten
Taal	Nederlands Engels
Land	Nederland
Budget	6 miljoen gulden (= 2,72 miljoen euro)
Opname­locaties	Amsterdam, Utrecht, Leiden, Heemstede, Oostvoornse meer
Overige nominaties	1
Kijkwijzer
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal    Film

Verhaal

Een psychopathische moordenaar maakt de Amsterdamse grachten onveilig. Hij duikt op de meest onverwachte momenten en plaatsen op en maakt het ene na het andere slachtoffer. De stad is in de greep van terreur. Rechercheur Eric Visser van de Amsterdamse politie gaat op zoek naar de moordenaar, maar het onderzoek schiet niet echt op. Tot Visser de hulp inroept van een duikersvereniging. Zo maakt hij kennis met de knappe Laura. Laura en de dochter van Eric komen dichter bij de moordenaar dan de rechercheur zelf.

Rolverdeling

Acteur	Personage
Stapel, Huub Huub Stapel	Rechercheur Eric Visser
Ven, Monique van de Monique van de Ven	Laura
Valcke, Serge-Henri Serge-Henri Valcke	Vermeer
Hartzuiker, Tanneke Tanneke Hartzuiker	Potter
Zomer, Wim Wim Zomer	John
Maas, Hidde Hidde Maas	Martin Ruysdael
Landré, Lou Lou Landré	Chef politie
Woudenberg, Helmert Helmert Woudenberg	Hoofdcommissaris
Dagelet, Tatum Tatum Dagelet	Anneke Visser
Bakker, Edwin Edwin Bakker	Willy
Lutz, Pieter Pieter Lutz	Schipper
Soest, Paul van Paul van Soest	Manager duikvereniging
Croiset, Jules Jules Croiset	Burgemeester
Oosthoek, Lettie Lettie Oosthoek	Zwerfster
Radier, Roelant Roelant Radier	Schouwarts
Stobbe, Jaap Jaap Stobbe	Taxichauffeur
Dagelet, Hans Hans Dagelet	Verdachte
Ipenburg, Inge Inge Ipenburg	Grachtengids
Ruiters, Leontine Leontine Ruiters	Serveerster op luchtbed
Duyns, Don Don Duyns	Jongen op woonboot
Beijer, Hans Hans Beijer	Gemeentereiniger
Van Boeckel, Door Door Van Boeckel	Maniak
Bosma, Jeroen Jeroen Bosma	Rechercheur
Smink, Freark Freark Smink	Dokter
de Vries, Mira Mira de Vries	Verpleegster
Martijn, Barbara Barbara Martijn	Prostituee
Luppes, Bert Bert Luppes	Bijrijder in vrachtwagen
Haanstra, Bert Bert Haanstra	Dirigent
Ettekoven, Simone Simone Ettekoven	Heilsoldaat
van Essen, Gerard Gerard van Essen	chauffeur vrachtwagen

Opnamen

Opname voor Puppet on a Chain in Amsterdam in 1970

De speedbootachtervolging is gebaseerd op die uit de film 'Puppet on a chain' uit 1970. De scène begint bij jachtwerf Bibo aan de Koenenkade bij de Nieuwe Meer en is deels opgenomen op de Oudegracht in Utrecht. Er vonden opnames in Utrecht plaats omdat er langs de Amsterdamse grachten geen werfkelders met laaggelegen terrasjes zijn. De Utrechtse scène is vertraagd opgenomen om de illusie van snelheid te vergroten. De figuranten op de terrasjes moesten daarom in slow motion opzij en in het water springen. Uiteindelijk waren er twee draaidagen nodig voor de 10 seconden film die op de Oudegracht werden opgenomen. Tijdens de opnames van de achtervolging raakte acteur Huub Stapel betrokken bij een ongeluk waarbij hij een zware hernia opliep. Een stuntman maakte een stuurfout, waarbij de speedboot met zeventig kilometer per uur schuin tegen de kademuur klapte. Om de scène op te nemen waarin een speedboot over een brug over een Amsterdamse gracht vliegt, werd de speedboot ‘afgeschoten’ met een stikstofkanon.

Filmlocaties

De scène aan het begin van de film, waar Eric Visser (Huub Stapel) op de gracht met zijn auto stil komt te staan en in een bakkerij een overval ziet, is opgenomen op de Vismarkt in Utrecht. Er kon niet gefilmd worden op de Wallen. Daarom werd de Groenburgwal voor enkele dagen met rode lampen en uithangborden in een gracht op de Wallen omgetoverd. In de film is duidelijk te zien dat het gebied rond de Zeedijk en Oudezijds Achterburgwal eind jaren 80 nog een verkrotte leegstandswijk was, met veel vervallen en dichtgespijkerde panden. Voor de opnamen in het riool moest er in een filmstudio een set worden gebouwd omdat dergelijke grote rioolstelsels in Amsterdam niet bestaan.

Het bleek technisch niet mogelijk om de Amstelsluis bij Carré daadwerkelijk leeg te pompen. Daarom is er voor de scènes waarin dat gebeurt een schildering van een leeggepompte sluis voor de camera geplaatst. De onderwateropnames zijn opgenomen in het Oostvoornse Meer bij Rotterdam omdat de Amsterdamse grachten hier niet geschikt voor waren. Een scheepje werd speciaal voor de film afgezonken. Naar dit scheepswrak werd de decennia daarna veel gedoken, het lag 15 meter diep bij het Europoort Dive Center, bij slag Baardmannetje. Enkele opnames voor de film zijn gemaakt bij de Sloterplas in Amsterdam. Binnenscènes in het politiebureau zijn gefilmd in het nieuwe stadhuis aan de Amstel waar de gemeentelijke organisatie pas in september 1988 introk. Voor de werkkamer van de burgemeester werden opnames gemaakt in het stadhuis van Leiden. De woning van de psychiater Martin Ruysdael ligt in Heemstede, aan de Alberdingk Thijmlaan 77. Aan de overzijde van het water ligt de spoordijk waar vanaf opnamen zijn gemaakt.

Productie

De stem van Willy, gespeeld door Edwin Bakker, is nagesynchroniseerd door Horace Cohen. In 2017 is de film volledig gerestaureerd onder supervisie van regisseur Dick Maas en editor Hans van Dongen en met 5.1 Dolby Surround Sound uitgebracht op blu-ray in de Verenigde Staten en Canada door Blue Underground met nieuwe interviews met acteur Huub Stapel en stuntman Dickey Beer.

Begin jaren 90 overwoog regisseur Dick Maas om een vervolg te maken. De film zou zich niet afspelen in Amsterdam, maar in Rotterdam en had de werktitel 'Rotterdoom'.

Cameo's

In de film zijn een paar bekende Nederlanders kort te zien in een cameo. In het begin van de film rijdt hoofdrolspeler Eric Visser langs een terras waar Simon Carmiggelt zit. De dirigent van de fanfare in de boot die verbijsterd staat te kijken naar de speedboot die over een brug heen springt is Bert Haanstra. De fanfare op de boot in combinatie met het stuk dat er gespeeld wordt, is een knipoog naar Haanstra's film Fanfare en de man op de waterfiets is filmjournalist Simon van Collem. De vrouw naast hem is Inge Beekman, de moeder van Dick Maas.

Muziek

Golden Earring schreef het nummer ‘My Killer, My Shadow’ voor de film. Het nummer verscheen later ook op hun album Keeper of the Flame maar uiteindelijk werd het nummer "Amsterdamned" van Loïs Lane gekozen als titel lied. De plaat werd begin 1988 veel gedraaid op Radio 3 en werd een radiohit in de destijds twee landelijke hitlijsten op de nationale publieke popzender. De plaat bereikte de 33e positie in de Nederlandse Top 40.. In de Nationale Hitparade Top 100 werd de 31e positie behaald.

Dat was lager dan het nummer van Golden Earring.

In België werd de plaat wel regelmatig gedraaid op de radio, maar behaalde desondanks géén notering in zowel de voorloper van de Vlaamse Ultratop 50 als de Vlaamse Radio 2 Top 30 en de voorloper van de Waalse Ultratop 50.

Boekenserie

In 2021 verscheen het eerste deel van een boekenserie geschreven door regisseur Dick Maas met hoofdpersonages uit de film, zoals rechercheur Eric Visser en zijn dochter Anneke.

• Amsterdamned 1- De Naakte Getuige (2021)
• Amsterdamned 2- Slapende Honden (2021)
• Amsterdamned 3- Bloedsneeuw (2023)

Vervolg

In september 2024 begon Maas met de opnames van een vervolg . Naast Stapel is ook zijn filmdochter gespeeld door Tatum Dagelet te zien. De cast wordt verder aangevuld met Holly Mae Brood, die een jonge politierechercheur speelt. De film moet in december 2025 in première gaan, het jaar waarin Amsterdam haar 750-jarig bestaan viert.

Externe link

• (en)  Amsterdamned in de Internet Movie Database

Bronnen, noten en/of referenties

Nederhorror

De lift (1983) · Amsterdamned (1988) · Intensive care (1991) · De Johnsons (1992) · Necrophobia (1995) · Woensdag (2005) · Doodeind (2006) · Sl8n8 (2006) · Horizonica (2006) · Complexx (2007) · Lenteveld (2008) · The Blue Horse (2009) · The Human Centipede (First Sequence) (2009) · Zwart water (2010) · Sint (2010) · Amphibious 3D (2010) · The Human Centipede II (Full Sequence) (2011) · Claustrofobia (2011) · Zombibi (2012) · Frankenstein's Army (2013) · The Human Centipede III (Final Sequence) (2015) · Kristen (2015) · SneekWeek (2016) · Prooi (2016) · The Windmill Massacre (2016) · De Kuthoer (2019) · Jimmy (2024)