Abe Gerlsma
Abe Gerlsma (Franeker, 3 februari 1919 – aldaar, 19 maart 2012) was een Friese kunstschilder, graficus en uitvinder van diverse landbouwmachines.[1]
| Abe Gerlsma | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Abe Gerlsma met zijn ets Judaspenning
| ||||
| Persoonsgegevens | ||||
| Geboren | 3 februari 1919 | |||
| Overleden | 19 maart 2012 | |||
| Geboorteland | Nederland | |||
| Nationaliteit | Nederlands | |||
| Beroep(en) | schilder en uitvinder | |||
| Oriënterende gegevens | ||||
| Stijl(en) | Landschappen | |||
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Levensloop
bewerkenNa de middelbare school deed Gerlsma de opleiding HTS werktuigbouwkunde. In 1946 trouwde hij met Ybeltsje Annokkee; zij kregen 4 kinderen. Vlak na de oorlog schilderde hij decors van de revues van onder meer Tetman de Vries en diorama's voor onder andere de Friese landbouwtentoonstelling en de Koopmans Meelfabrieken. Tijdens de oorlogsjaren maakte hij vele zwart/wit etsen van de terpdorpen van Friesland. Naast het schilderen en etsen was Gerlsma ook werktuigbouwkundige en uitvinder. In 1947 ontwierp hij een aardappellooftrekker en trad hij in dienst bij de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst (RLVD) in Leeuwarden. Hij ontwikkelde diverse landbouwmachines zoals voor de aardappelteelt, die onder meer door de Franeker machinefabriek Bijlsma in productie werden genomen. De snarenbedpootmachine die machinefabriek Miedema maakt en wereldwijd gebruikt wordt, is nog steeds gebaseerd op het oorspronkelijke ontwerp van Gerlsma.
Gerlsma was zijn hele leven zeer geboeid door de zo speciale lichtval in het Friese landschap. Friesland in tegenlicht, langs de kust of op het land, was het belangrijkste thema van zijn schilderijen en etsen. In de vijftiger jaren ontwikkelde hij zijn etsen op een formaat van 50x70 centimeter en werkte hij vaak met twee platendruk in meerdere kleuren met zachte aardetinten in aquatinttechniek. Onderwerpen waren het Friese landschap, het wad, schepen en dieren. Voor het experimenteren met 3 en 4 platendruk gebruikte hij bloemen en bloesems als onderwerp. De ets "Judaspenning" is aangekocht door het museum van de Japanse stad Kochi. Gedurende zijn kunstenaarsloopbaan bouwde Gerlsma een oeuvre op van meer dan 180 werken. In het jaar 2000 ontwikkelde hij zijn laatste grote gekleurde ets in twee platendruk met de titel "Bombrekken".
Literatuur en bijbehorende solotentoonstellingen
bewerken- 1986 Abe Gerlsma, bij de overzichtstentoonstelling in museum 't Coopmanshûs te Franeker.
- 1994 Abe Gerlsma, biografie bij de overzichtstentoonstelling in het Fries Museum in Leeuwarden. ISBN 90-72548078
- 1999 "Terpelân I" bij de driedubbele expositie in galerie de Roos van Tudor, Museum het Admiraliteitshuis in Dokkum en in het stadhuis te Franeker.
- 2003 "Terpelân II" bij de solo tentoonstelling in galerie de Roos van Tudor te Leeuwarden. ISBN 90-77448020
- 2005 "Slachtedyk" bij de solo tentoonstelling in galerie de Roos van Tudor te Leeuwarden. ISBN 90-77448063
- 2006 "It Frjentsjer fan Abe Gerlsma" bij de solo expositie in Museum Martena te Franeker. ISBN 90-77448071
- 2007 "Der de dyk it lan omklammet" bij de solo expositie in galerie de Roos van Tudor te Leeuwarden. ISBN 9789077448090
- 2008 "Abe Gerlsma, zijn werk zijn leven" bij de solo expositie in Tresoar te Leeuwarden. ISBN 978-9077448113
Groepstentoonstellingen
bewerkenIn zijn loopbaan is Gerlsma deel geweest van vele groepstentoonstellingen. Een aantal hiervan zijn:
- Kunst uit Friesland in museum Museum Jan van der Togt in Amstelveen
- 65 jaar Karmel in Drachten in het Karmelklooster
- Biënnale voor de Nederlandse figuratieve kunst in de Eusebiuskerk in Arnhem
- The 2nd Kochi International Triennial Exhibition of Prints in Kochi, Japan
- Aanwinsten 2006 in de Friesland Bank waarbij 2 door de bank aangekochte schilderijen opgenomen waren
-
"Melkerstijd". Kleurets, Afmeting: 70x50 cm. -
"De pier van Holwerd". Gemengde techniek op linnen. Afmeting: 100x100 cm.
Externe links
bewerken- Werken van Abe Gerlsma
- Friese kunstenaar en uitvinder Abe Gerlsma overleden, Fries Dagblad[dode link]
- Kunstenaar Abe Gerlsma overleden, Leeuwarder Courant