Dubbel zoveel Eindhovense ingenieurs moeten Nederlandse economie stutten

Welkom bij Techzaken, de wekelijkse nieuwsbrief van het FD over de techsector. Wil je deze nieuwsbrief liever in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan gratis in!

Met deze week

• De TU Eindhoven geeft het kabinet een deal 'die het niet kán weigeren'
• ASML bedient geen Chinese klanten meer vanuit Amerika
• Van Facebook, voor het kantoor: de zakelijke VR-bril
• Het ziet er niet best uit voor de Omgevingswet na een kritisch ICT-rapport
• Aanbieder van psychische zorg via bedrijfsabonnement haalt €15 mln op

ASML, toch wel het kroonjuweel van de Nederlandse economie, zit met een probleem. De chipmachinemaker kampt met een gigantisch personeelstekort. Wie donderdagochtend door alle openbare vacatures scrolde, kon daar een hele ochtend aan besteden. De totale lijst was 58 pagina's lang.

Om tekorten op te lossen kijkt het machtige chipbedrijf echt niet alleen in Nederland. Nee, Robert-Jan Smits voorzitter van de Eindhoven University of Technology, benadrukt dat het ASML 'bij voorkeur' in de regio kijkt. Een goed verstaander trekt daaruit de conclusie dat Nederland aan de bak moet om ASML hier te houden.

En Smits heeft daarvoor een recept. Zijn universiteit wil dubbel zoveel ingenieurs op gaan leiden. 'De werving is bij ons juist niet het probleem', zegt Smits. 'Er kloppen al meer internationale studenten aan dan we kwijt kunnen. We hebben nu 22% internationale studenten en willen groeien naar 40%.'

Smits wil daarom meer geld uit Den Haag. 'We hebben nu een begrenzing aan onze capaciteit. Er is te weinig ruimte in onze gebouwen, er zijn te weinig woningen en we hebben niet genoeg docenten.' Voor een geleidelijke groei is voorfinanciering nodig, en die moet volgens Smits uit Den Haag komen.

Die deal is volgens Smits vooral in het belang van Nederland zelf. 'Er komt waarschijnlijk een recessie aan en dan wil je de kip met gouden eieren koesteren.' Smits: 'We geven het kabinet een deal in Brabant die ze niet kúnnen weigeren.'

Geen Chinese klanten meer

Ondertussen wordt ASML zelf onder druk gezet door wrijving tussen China en de Verenigde Staten. De VS hebben de chipoorlog verder opgevoerd door vergaande beperkingen af te kondigen voor de export van halfgeleidertechnologie naar China. Nederland houdt de export van de nieuwste ASML-machines naar China al tegen, maar afgelopen voorjaar lekte via de Amerikaanse pers uit dat de VS eisen dat ook de export van oudere technologie van ASML aan banden wordt gelegd.

ASML heeft zijn werknemers in de Verenigde Staten inmiddels opdracht gegeven om klanten in China niet te bedienen, blijkt uit een interne mail in handen van persbureau Bloomberg. Amerikaanse medewerkers moeten zich tot 'nader order, direct en indirect' weerhouden van het bedienen van, exporteren naar of ondersteunen van klanten in China, valt te lezen in de mail.

VR-bril voor op kantoor

Meta, het bedrijf achter Facebook, zet hoog in op de virtuele wereld. Die wereld, het metaversum, is volgens ceo Mark Zuckerberg de volgende fase van het internet. En de ceo denkt daarbij echt niet alleen aan gamers. Sterker nog, het bedrijf heeft een hele nieuwe doelgroep op het oog: werknemers op kantoor. Dinsdag presenteerde Meta daarom de eerste zakelijke VR-bril.

Onzekere Omgevingswet

De invoering per 1 januari van de nieuwe Omgevingswet, die tal van bouw- en milieuwetten bundelt, is weer een stuk onzekerder geworden. In een uiterst kritisch rapport wijst het Adviescollege ICT-toetsing op grote risico's die invoering op die datum met zich meebrengt, omdat er forse beperkingen zijn in het onderliggende digitale systeem (DSO). 'Er is onvoldoende zekerheid over de kwaliteit van de systemen en het nog te verwachten aantal fouten.'

Het Digitale Stelsel Omgevingswet is het uitvoeringshart van de nieuwe wet. Via dit loket moeten straks alle Nederlandse overheden zoals gemeenten, waterschappen en provincies de aanvraag, wijziging en verwerking van vergunningen en ruimtelijke plannen laten verlopen. Vanaf het begin zijn er grote problemen bij het opzetten van dit stelsel, omdat het bijzonder moeilijk blijkt om alles aan elkaar te knopen.

Psychische zorg via bedrijfsabonnement

Het Amsterdamse psychologiebedrijf OpenUp heeft €15 mln opgehaald bij investeerders. Dat is een fors bedrag voor een jonge Nederlandse zorgtechnologie-startup. OpenUp biedt een abonnement op psychische hulp en heeft nu contracten met 550 organisaties, waaronder betaalbedrijf Adyen en winkelketen Rituals. Inmiddels heeft het bedrijf zo'n 150.000 aangesloten gebruikers, van wie ongeveer een derde inlogt. Met de investering wil oprichter Gijs Coppens dat aantal laten groeien tot één miljoen.

Amerikaanse software

Bedrijven die de afgelopen jaren bang waren de Europese privacyregels te overtreden door Amerikaanse software te gebruiken, kunnen opgelucht ademhalen. Een nieuwe Amerikaanse wet gaat de gegevens van Europese burgers extra beschermen. De wet moet ervoor zorgen dat data van Europeanen weer legaal in de VS kunnen staan.

Dit was het weer. Volgende week donderdag verschijnt de nieuwe Techzaken. Mail voor tips, opmerkingen of vragen naar [email protected]. Wil je deze nieuwsbrief liever in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan gratis in!