Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen

Uit de meest recente Trafficking in Persons (TIP) 2024 rapportage blijkt dat Nederland zich opnieuw in de categorie van landen bevindt die de minimale standaarden voor de aanpak van mensenhandel behalen. Nederland krijgt lof over haar aanpak, maar er is wel een aantal verbeteringen nodig.

Deze week was de Nationaal Rapporteur in Wenen om een werkgroep van de Verenigde Naties over mensenhandel voor te zitten met als onderwerp orgaan- en kinderhandel. Samen met 180 landen formuleerden we 8 aanbevelingen om de aanpak van deze vormen van mensenhandel te versterken. Verschillende NGO’s deelden hun ervaringen en expertise over de trends en uitdagingen in de aanpak van orgaanhandel en de uitbuiting van kinderen. Ook heeft de Nederlandse delegatie een aanbeveling gemaakt over de aanpak van criminele uitbuiting die is aangenomen. Een geslaagd bezoek! ©UNODC_UNTOC

In de beleidsreactie van de staatssecretaris van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de minister voor Rechtsbescherming op de Monitor Seksueel Geweld tegen Kinderen 2018 – 2022 worden de verontrustende cijfers en bevindingen nogmaals onderstreept. De reactie laat zien dat de maatschappelijke opgave om seksueel geweld tegen kinderen te voorkomen onverminderd groot is. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen is positief over de uitgebreide beleidsreactie op de onderzoeksresultaten en de aanbevelingen uit de Monitor evenals over de onderkenning van het kabinet van de genoemde knelpunten. Lees hier onze gehele reactie 👇

De Nationaal Rapporteur is positief over de Wet seksuele misdrijven die per vandaag in werking is getreden. Met deze herziening worden slachtoffers van seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag strafrechtelijk beter beschermd. Een van de uitgangspunten in de wet is dat seksueel contact met iemand tegen zijn of haar wil strafbaar is als de ander weet, of had moeten weten, dat de ander dit niet wil. Het is dan ook niet meer noodzakelijk om te bewijzen dat er sprake is van dwang, geweld of bedreiging.    Ook zijn met de ingang van deze wet meer vormen van (online) seksueel grensoverschrijdend gedrag strafbaar gesteld, waaronder het sturen van seksueel getinte berichten naar kinderen onder de 16 jaar. Om de Wet seksuele misdrijven zorgvuldig te kunnen implementeren, is het van groot belang dat er zorg wordt gedragen voor voldoende middelen, tijd en capaciteit voor de politie, het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak. Dit was dan ook een van de aanbevelingen van de Nationaal Rapporteur in de monitor Seksueel Geweld tegen kinderen 2018-2022 (https://shorturl.at/sx3O3).

Daders van binnenlandse seksuele uitbuiting zijn vaker licht verstandelijk beperkt en slachtoffer van strafbare feiten dan andere daders en personen die geen delicten plegen. Dit blijkt uit aanvullend onderzoek op ons eerder dit jaar gepubliceerde rapport Brede blik op daderschap. Daaruit bleek al dat deze daders achterblijven op veel gebieden. Zo groeien ze vaker op in complexe of instabiele gezinssituaties, zijn ze vaker voortijdig schoolverlater en hebben ze vaker een criminele sociale omgeving. Lees hier het gehele rapport. 

We kijken terug op een mooie opbrengst van ons symposium samen met STEVIG | specialistische- en forensische zorg over daders van binnenlandse seksuele uitbuiting vorige week. Jorien Kruijswijk Jansen maakte een visueel verslag van de middag waarin de verschillende aspecten van daderschap mooi naar voren komen. Veel dank aan alle aanwezigen en aan Merel van Dorp voor het voorzitten van deze dag!

Vandaag organiseerden we samen met STEVIG | specialistische- en forensische zorg een symposium over daders van binnenlandse seksuele uitbuiting. Naast de publicatie van ons onderzoek Brede Blik op Daderschap bracht STEVIG dit jaar een programmatische verkenning uit naar daders van seksuele uitbuiting. In beide publicaties is voor het eerst gekeken naar de criminele carrières en achtergrond- en omgevingskenmerken van deze groep en werden er aanbevelingen gedaan, onder andere over het voorkomen van (herhaald) daderschap. Mooi om deze opgedane kennis met partijen uit het veld te kunnen delen zoals met Politie Nederland, Jeugdzorg Nederland, Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), Gemeente Rotterdam, Gemeente Arnhem, Openbaar Ministerie, Reclassering Nederland, Koraal, Centrum Kinderhandel en Mensenhandel, CoMensha | Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel, Ministerie van Justitie en Veiligheid. Een geslaagde dag!

Momenteel ligt het wetsvoorstel modernisering en uitbreiding strafbaarstelling mensenhandel ter behandeling bij de Tweede Kamer. In aanvulling op een eerdere consultatiereactie van ons op dit wetsvoorstel, viel het de Nationaal Rapporteur op dat ook in de huidige versie van het wetsvoorstel een aparte strafbaarstelling van ernstige benadeling is opgenomen. De memorie van toelichting is naar aanleiding van de consultatie op dit punt al aangevuld, maar dit zorgt nog voor onvoldoende helderheid. De Nationaal Rapporteur acht het van groot belang dat het begrip ernstige benadeling duidelijker wordt afgebakend van het begrip uitbuiting. De memorie van toelichting geeft daarnaast onvoldoende duidelijkheid over de opvang en bescherming aan slachtoffers van ernstige benadeling. Het zou goed zijn als de bescherming die wordt geboden aan slachtoffers van mensenhandel ook wordt geboden aan slachtoffers van ernstige benadeling. Lees onze zienswijze op de aanpassing van de strafbaarstelling van mensenhandel hier verder.  

Vandaag was de eerste bijeenkomst van onze Raad van Advies. De Raad reflecteert op onze strategie, positionering en ontwikkelingen in relatie tot onze mandaten mensenhandel en seksueel geweld tegen kinderen. We hebben hiervoor drie leden benoemd: Emile Roemer, Lian Smits en Martin Sitalsing. “We hebben de leden van de Raad van Advies op basis van hun deskundigheid voor een periode van vier jaar benoemd. Deze Raad zal met hun waardevolle kennis onze externe denkkracht versterken. Ik kijk uit naar een prettige en open samenwerking waarin de leden ons van feedback voorzien en fungeren als klankbord”, aldus Conny Rijken, Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen kinderen.

Nieuwe collega gezocht! Heb jij ruime ervaring in de bestrijding van seksueel geweld tegen kinderen en het doen van onderzoek? Solliciteer dan vóór 11 juli 2024 op de betekenisvolle functie van Expert bestrijding seksueel kindermisbruik. We verwelkomen je graag in ons prettige team met bevlogen professionals.