Cruydt-Hoeck

Soorten die oorspronkelijk op een plek thuishoren, die passen bij de bodem én uitgangsmateriaal dat genetisch gezien z’n oorsprong in een gebied heeft. Dát zijn de Fryske Siedmingsels. Vijf jaar geleden nam Mark Hilboezen van It Fryske Gea contact met ons op. Hij wilde zadenmengsels ontwikkelen die echt aansluiten bij de gebieden van It Fryske Gea. Om ook in zaaiprojecten nabij natuurgebieden daadwerkelijk iets te kunnen betekenen voor biodiversiteitsherstel. Wil je graag planten zaaien in bermen en gebieden in Friesland, met name in de nabije omgeving van natuurgebieden, neem dan contact op met It Fryske Gea of Cruydt-Hoeck. Zaaien is lang niet altijd nodig. Soms is laten staan wat er spontaan op komt al voldoende. Toch kan het terugbrengen van bloeiende planten op plekken waar ze zijn verdwenen van groot belang zijn voor het herstel van onze insectenpopulaties zoals de wilde bijen en vlinders. Fryske Siedmingsels aanvragen? [email protected] Meer weten? https://lnkd.in/ehQkURUy

Concurrentie. Een strijd om dezelfde plek. Alle planten hebben voeding nodig, maar veel wilde planten verdragen concurrentie vaak niet goed. Op een plek waar grassen en snelgroeiende kruiden goed groeien (vaak een meer voedselrijke plek), kan de ontwikkeling van je bloemenweide tegenvallen. Door juist aandacht te besteden aan het zaaibed en een uitgangssituatie te creëren waar grassen en onkruiden op achterstand gezet worden, krijgt je bloemenweidemengsel een eerlijke kans. Maak met de vals-zaaibed-methode gedurende de hete zomermaanden het zaaibed vrij van grassen en onkruiden. Hiermee verklein je het aandeel grassen en snelgroeiende onkruiden (zoals perzikkruid en melde), die zo de ontwikkelingsfase van je bloemenweide niet in de weg staan. Verwacht je wortelonkruiden zoals ridderzuring, kweek of akkerdistel? Steek ze voor de bodembewerking uit en vermijd frezen, met name bij kweek. Is de uitgangssituatie gazon? Kies waar mogelijk voor afplaggen. Wil je de bestaande vegetatie verwijderen door te frezen? Maai zo kort mogelijk, frees de eerste keer diep (15 cm), hark eventueel na de eerste freesbeurt overtollige vegetatie af. Frees vervolgens meerdere keren oppervlakkig (5 cm) of kies een wiedeg of rotorkopeg. Maak je zaaibed klaar in de zomermaanden en zaai in de nazomer en het najaar. De natuurlijke zaaitijd voor inheemse planten. Wil je meer weten over het aanleggen en beheren van een wildebloemenweide? In september geven we nog onze bloemenweidecursus in Leiderdorp, Nijeberkoop (Friesland) en Handel (Noord-Brabant) Meld je aan: https://lnkd.in/edWpQCaq

Inheemse planten van autochtone herkomst zijn het meest waardevol voor onze insecten en hebben zich genetisch aangepast aan ons klimaat en onze bodem. Voor Friesland hebben we de afgelopen 5 jaar, samen met It Fryske Gea, gewerkt aan “Fryske Siedmingsels”: bloemenweidemengsels met een groot aandeel zaden die hun herkomst in Friesland hebben. De samenstellingen sluiten aan bij de drie meest voorkomende bodemsoorten van Friesland. De herkomst van de zaden komt uit natuurgebieden van It Fryske Gea en zijn verder geteeld op de kwekerij van Cruydt-Hoeck. Vooral bermen en gebieden aansluitend op Friese natuurgebieden worden bij voorkeur met (Fries) autochtone zaden ingezaaid. Voor aanvragen en meer informatie: https://lnkd.in/ehQkURUy

Hoe kies je een ecologisch passend zadenmengsel voor zaaiprojecten nabij natuurgebieden, zoals bermen, dijken en recreatieterreinen? Zaaien in, of vlak bij kwetsbare natuurgebieden raden wij af om ongewenste floravervalsing te voorkomen. Wanneer zaaien in de buurt van een natuurgebied wenselijk of zelfs noodzakelijk is, is het van belang niet zomaar wat te gaan zaaien, maar goed te kijken naar de bodem en historische flora. Welke soorten kwamen er oorspronkelijk voor? Welke insecten vind je er en wat hebben zij nodig? En wat is de grondslag ter plekke? Voor alle gemeenten in Nederland hebben we hiervoor het voorwerk gedaan en gebiedseigen gemeentemengsels samengesteld. Meer dan 500 zadenmengsels bestaande uit de karakteristieke gebiedseigen flora en afgestemd op de lokale bodemeigenschappen. Het gemeentemengsel kan worden toegepast in bermen – na overleg met de betrokken ecoloog ook in het buitengebied - en draagt bij aan de plaatselijke biodiversiteit. Voor Friesland gingen we nog een stapje verder. In een bijzondere samenwerking met It Fryske Gea ontwikkelden we de Fryske Siedmingsels: Drie mengsels met zaden opgekweekt uit oogsten van Fries autochtoon materiaal. Cruydt-Hoeck oogstte inheemse zaden van o.a. Knoopkruid, Klein streepzaad, Biggenkruid in de gebieden van It Fryske Gea. Met deze wildoogsten werden teelten opgezet op onze kwekerij in Nijeberkoop. Met de oogst van de teelten worden de zadenmengsels gemaakt. Aanvragen kan vanaf nu. Op onze inheemse zadenkwekerij werken we jaarrond aan de beschikbaarheid van inheemse zaden van autochtone herkomst. Voor waardevolle bloemenweides voor biodiversiteit. www.cruydthoeck.nl

‘We komen al een heel eind als iedereen in zijn tuin twee à drie wilde bloemen plant’ Afgelopen vrijdag stond er een artikel in Trouw over Cruydt-Hoeck. Karin de Mik schreef een inspirerend artikel over Cruydt-Hoeck, het belang van inheemse planten, de missie van Cruydt-Hoeck en hoe wij als bedrijf werken. Kees van de Veen maakte er prachtige foto’s bij. Jasper wil iedereen inspireren en uitdagen ruimte te maken voor wilde planten op zijn grond: van tuin tot berm, van dijk tot zonnepark. “Als mens hebben we de natuur nodig voor de bestuiving van onze gewassen en onze voedselvoorziening. Maar ook voor het maken van medicijnen en ziekte- en plaagbestrijding.” Als voorbeeld geeft hij de bestrijding van de eikenprocessierups. “Die rupsen waren er vroeger ook al”, weet de ondernemer. “Alleen was de natuur toen meer in balans. Sluipwespen en vogels waren er volop en zij aten die rupsjes op. Nu die natuurlijke vijanden er niet of veel minder zijn, is er disbalans. Dus spuiten we die processierups dood. Maar als de natuur in balans is, hoef je geen gif te spuiten. Dat is sowieso schadelijk.” Helmantel wil de ernst van de zaak benoemen, maar anderen daarna inspireren om tot actie over te gaan. “De insectenstand kachelt achteruit. Het is gewoon vijf over twaalf. We moeten met zijn allen als de sodemieter aan de slag.” Het goede nieuws is dat de mens het biodiversiteitsprobleem kan oplossen, onderstreept hij. “Als wij wilde planten en bomen terugbrengen in de leefomgeving, komen de bijen, vogels, vlinders en insecten ook terug en wordt het ecosysteem hersteld. We komen al een heel eind als iedereen in zijn tuin twee à drie wilde bloemen plant”, meent hij. Lees het complete artikel: https://lnkd.in/eMYG5dpT Samen werken aan meer biodiversiteit

Fan en foar Fryske grûn!

Vandaag introduceren we de Fryske Siedmingsels, fan en foar Fryske grûn Een wens in 2019, werkelijkheid in 2024. “Kunnen we zadenmengsels van inheemse Friese flora maken, als alternatief voor de wildgroei van ‘carnavalsmixen’?” Het is 2019 als Mark Hilboezen medewerker Natuurkwaliteit bij It Fryske Gea, contact opneemt met Jojanneke Bijkerk, eigenaar van Cruydt-Hoeck. Zij is direct enthousiast over dit idee! Zo ontstonden de “Fryske Siedmingsels, fan en foar Fryske grûn”. Inheemse zaden geoogst in Friese natuurgebieden, vermeerderd op Friese grond, om weer beschikbaar te maken kruidenrijke bermen en wildebloemenweides in Friesland. Jojanneke, Mark en It Fryske Gea maakten samen de puzzel: welke soorten zien we graag toegepast worden in welke delen van Friesland? Van welke soorten heeft Cruydt-Hoeck al Fries materiaal en welke moeten we nog verzamelen? En waar vinden we die populaties in de natuurgebieden van It Fryske Gea? Van 2020 tot en met 2022 liep Jojanneke vele kilometers over de Slachtedyk, in de Bolderen, door de Noarderkrite en in 10 andere gebieden van It Fryske Gea. Gebieden verkennen, populaties inventariseren en zaden oogsten gebeurde gedurende drie jaar. Op de kwekerij van Cruydt-Hoeck werden de zaden vervolgens vermeerderd. Eerst op de kwekerij, de zogenoemde kraamkamer, later op de grote teeltvelden van de kwekerij beide in het Friese Nijeberkoop. Totdat er voldoende zaden geoogst waren om zadenmengsels mee te maken. Na vijf jaar is het zover: We introduceren de “Fryske Siedmingsels, fan en foar Fryske grûn”. Drie bloemenmengsels passend bij de Friese bodems, klei, veen en zand. Mengsels met Fries autochtoon materiaal, aangevuld met zaden van Nederlandse herkomst. Vanochtend overhandigden Jojanneke Bijkerk en Mark Hilboezen het eerste mengsel aan Monique Plantinga van Wetterskip Fryslân op de Slachtedyk, één van de oogstlocaties. De Fryske Siedmingsels zijn ontwikkeld om toegepast te worden in het buitengebied van Fryslân. De bloemenweidemengsels zijn te bestellen vanaf 500 gram, voor alle bermen en terreinen in het buitengebied van Fryslân o.v.v. de toepassingslocatie. De introductie van Fryske Siedmingsels voor tuinen volgt later dit jaar. Aanvragen via [email protected] Fan en foar Fryske grûn https://lnkd.in/ehQkURUy

Een volle zaal, enthousiaste sprekers en interessante onderwerpen rondom het thema “beplantingsontwerp voor biodiversiteit” was de tweede Cruydt-Hoeck Kennisdag in een notendop. Job Claushuis leerde ons over de bodem als basis en wisselvocht - met name in wadi’s. Een actueel onderwerp. Hij vertelde dat niet alle planten goed om kunnen gaan met afwisselend natte en droge perioden, zoals in wadi’s. Dat riet dat wel kan en dat je riet vooral ziet op plekken met een schralere bovenlaag en organisch materiaal in de diepere lagen. En laat dat nou net zijn wat vaak gebeurt: een voedselrijke laag wordt opgehoogd met zand (bijvoorbeeld in bermen). Of een wadi wordt afgewerkt met zand om de kruiden een kans te geven. Ideale omstandigheden voor riet dus! Jojanneke Bijkerk vertelde vandaag over hoe we toch iets kunnen doen voor al die dieren en organismen die we nooit zien en waar we misschien ook helemaal geen weet van hebben. “Zorg voor diversiteit in soorten, diversiteit in habitat en diversiteit in genen. Zo creëer je aantrekkelijke plekken voor heel veel soorten en zorg je voor gezonde populaties (door de diversiteit aan genen).” Je hoeft niet alle planten en dieren te kennen om toch iets voor ze te kunnen doen. Dat biedt hoop! Ruurd van Donkelaar leerde ons hoe we juist met inheemse planten tuinen kunnen ontwerpen. De tuinplanten die je vindt bij kwekers zijn namelijk perfect geselecteerd voor tuinen, terwijl wilde planten vaak eigenschappen hebben die goed van pas komen in de natuur: ze zaaien zich uit, woekeren soms en af en toe zijn ze heel kritisch op hun standplaats. Maar juist die inheemse planten zijn zo belangrijk voor de biodiversiteit. Een mooie uitdaging voor de beplantingsontwerper! Alleen door de je beplantingskeuze aan te passen aan de standplaats en het beheer zal je ontwerp een succes worden. Ruurd legde precies uit hoe hij een ontwerp maakt met inheemse planten, dat van het voorjaar tot het najaar aantrekkelijk is. Door te kiezen voor de rol die een plant in de natuur ook heeft, heb je een goede kans op succes. Er werd driftig meegeschreven met de tips en tricks die hij gaf. De kennissessie werd ook vandaag afgesloten door Kenneth F. Rijsdijk Rijsdijk met zijn “ode aan de heg”. In 100 jaar tijd is 60% van de heggen in Nederland verdwenen. Terwijl blijkt dat heggen en singels in het landschap wel 21 ecosysteemdiensten hebben! Zo wordt de verspreiding van ziektes en plagen gereguleerd door heggen en singels. Kenneth stelde: Hoe leger hoe landschap, hoe minder biodiversiteit, hoe meer plagen, hoe minder productie. En daarmee is de heg een aanwinst voor het agrarisch landschap. Wanneer de heg dan liefdevol verruigt met een kruidenrand wordt de waarde van de heg alleen maar groter, aldus Kenneth. Wederom een prachtige Kennisdag waar wij als team enorm van hebben genoten. We hopen iedereen geïnspireerd te hebben om ook in jouw project bij te dragen aan biodiversiteitsherstel. Www.cruydthoeck.nl

Vandaag hadden we de eerste Kennisdag “kwaliteit voor biodiversiteit, van beleid tot uitvoering” Een mooie groep deelnemers met gemeenten, waterschappen, hoveniers en andere geïnteresseerden was aanwezig. Jasper Helmantel trapte af met een uitnodiging om samen de biodiversiteit te herstellen. Daarvoor moeten we areaal vergroten, beheer aanpassen en planten terugbrengen. Als Cruydt-Hoeck delen we kennis en zaden, die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Wat heb je aan zaden zonder kennis, en wat kun je met kennis zonder zaden? Vervolgens vertelde Jojanneke Bijkerk hoe wij werken en waarom we inheemse zaden van autochtone herkomst zo belangrijk vinden. Roelof Jan Koops lichtte toe dat de gebiedseigen gemeentemengsels tot stand zijn gekomen aan de hand van de bodemkaart en de fauna in een gebied. Mischa Cillessen vertelde vervolgens met de nodige humor hoe de gemeente Tilburg de kwaliteit voor biodiversiteit borgt in hun beleid en hoe hij als stadsecoloog aan tafel zit bij plannen voor nieuwbouw en herinrichting. Want als je als gemeente al gaat verharden - wat verwacht je dan van de bewoners? In nieuwe wijken proberen ze zoveel mogelijk ruimte voor groen te maken. Maar ook in bestaande wijken wordt het monotone groen onder de loep genomen: voeg diversiteit toe met inheems autochtoon plantgoed. En: maai wiebertjes om de bomen! Voor meer bloei rondom boom. En ook: Tilburg heeft 2 gemeentemengsels gecombineerd - dat is nu het basismengsel voor zaaiptojecten De juiste soorten komen op de juiste plek tot bloei. Dit gebiedseigen Tilburgse mengsel staat in het beleid van de gemeente Tilburg. Voor meer biodiversiteit. Daarna nam Kenneth F. Rijsdijk het woord. Om een ode te brengen aan de heg. Hij lichtte toe dat de heg geen oud gebruik is, maar een regeneratieve oplossing. Morgen hierover meer, dan geeft hij nogmaals zijn presentatie! Het programma werd afgesloten met een rondleiding over het bedrijf. ‘Dit had ik niet verwacht, dat dit er allemaal achter zit’ en ‘wat zit er veel arbeid in om al die zaden en planten te kweken’ zijn de mooie reacties die we ontvingen. We zijn dankbaar voor deze geslaagde dag met goede en waardevolle gesprekken. Op naar morgen! Op zaterdag 8 juni organiseren wij een Open Dag waar iedereen welkom is. Van 10-17 uur op Abbendijk 6 in Nijeberkoop. Www.cruydthoeck.nl

Om zoveel mogelijk bloeiende bloemenweides te creëren, is er meer nodig dan alleen een ecologisch passend zadenmengsel. Met de juiste kennis en ervaring verwezenlijk je een soortenrijke vegetatie van blijvende aard. Om die reden delen we graag onze kennis en ervaring over bloemenweides, zo kunnen de zaden en planten die we kweken uitgroeien tot succesvolle bloeiende bloemenweides. Jaarlijks organiseren we een Cruydt-Hoeck Kennisdag en bloemenweidecursussen. Maar ook incompany trainingen, lezingen, een uitgebreide catalogus & handleiding, onze jaarlijkse Open Dag en het rondleiden van basisschoolklassen behoren tot ons educatieprogramma. Een uitgebreid programma waar we jaarrond veel tijd in steken. Maar dat vooral veel winst oplevert voor biodiversiteitsherstel. Meld je aan voor een van onze bloemenweidecursussen https://lnkd.in/eMyx6wat Schrijf je in voor de Cruydt-Hoeck Kennisdag op woensdag 5 juni (voor professionals) (6 juni is VOL) https://lnkd.in/egsvawuC Kom naar onze Open Dag op zaterdag 8 juni – een gezellige dag voor alle geïnteresseerden! https://lnkd.in/e6DUKgiM